Özgüvenin düşüğü de yükseği de ziyan veriyor
Özgüvenin, “kişinin kendini net ve rahat tabir edebilmesini, toplumsallaşmasını, adaleti savunabilmesini, fikrini sunabilmesini ve kendine mana katması” üzere sözleri kapsayan bir kavram olduğunu belirten Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, özgüvenin çocukluk yıllarından itibaren geliştiğine dikkat çekiyor. Düşük özgüven kadar yüksek özgüven gelişiminde yanlışlı ebeveyn tavırlarının tesirli olduğunu kaydeden Çekin, sağlıklı ve istikrarlı bir özgüven gelişiminin ehemmiyetini vurguluyor. Çekin’e nazaran düşük özgüven kadar yüksek özgüven de şahsa ziyan veriyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, sağlıklı özgüven ve çocukların özgüven gelişimine ait değerlendirmede bulundu. Özgüven gelişiminin çocukluk yıllarından itibaren gerçekleştiğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, “Günümüzde en kıymetli kavramlardan biri haline gelen özgüven, ömür içerisinde istikrarda ilerlemediği takdirde birtakım problemlere yol açabiliyor” ihtarında bulundu.
Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, kişinin kendini net ve rahat tabir edebilmesini, toplumsallaşmasını, adaleti savunabilmesini, fikrini sunabilmesini ve kendine mana katması üzere sözleri kapsayan özgüven kavramının temelinde kişinin kendisine dair inançlarının yer aldığını söyledi.
Sağlıklı özgüven nasıl olmalıdır?
Özgüven hissinin sağlıklı bir formda gelişmesi için istikrarlı bir bakış açısının kıymetli olduğunu tabir eden Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, “Bireyin kendisine dair istikrarlı bir bakış açısının olması sağlıklı özgüveni betimlerken; düşük özgüven hissinde daha çok yetersizlik ve değersizlik hisleri ön planda olur. Yüksek özgüven hissinde kişinin yalnızca olumlu yanları ve mükemmeliyetçilik hisleri merkezde olur. Elbette iki ucun rastgele birinde olmak kişiyi yaşamsal faaliyetlerinde birtakım zorlanmalara maruz bırakmaktadır.” diye konuştu.
Özgüven eksikliğinin temeli çocukluk yıllarına dayanıyor
Özellikle çocukluk çağının 2-6 yaş aralığında ailesiyle düzgün alaka kuramayan, sevilmeyen, akran zorbalığı yaşayan, ebeveynleri tarafından gereğince onaylanmayan şahısların özgüven düşüklüğüne bağlı sıkıntılar yaşadığını belirten Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, partneri tarafından aldatılan bireylerin de vakitle özgüven düşüklüğüne bağlı problemler yaşadıklarının görüldüğünü söyledi.
Özgüven düşüklüğü yaşayanlar kendilerini daima yetersiz görüyor
Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, özgüven düşüklüğü sorunu yaşayan şahısların kendileriyle ilgili yaşadığı değersizlik duygusu sebebi ile kendisi ile barışık olamaması, toplumsal ve iş hayatında fikirlerini beyan edememesi, kendini daima yetersiz görmesi, gündelik hayatında sorumluluk ve karar alamaması, ikna kabiliyetinin azalması, topluluk önünde konuşamaması ve daima korkulu hissetmesi üzere durumlardan bahsedilebileceğini söyledi.
Aşırı özgüven de ziyan veriyor!
Özgüven düşüklüğünün aksi olan yüksek özgüven hissinin da birtakım zorluklar oluşturduğunu kaydeden Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, “Günümüzün rekabetçi iş temposu ve aile fertlerinin ‘mükemmel ebeveyn’ olma dilekleri üzere sebeplerle birçok bireyde çok özgüven oluşmaya başlayabilmektedir.” ihtarında bulundu.
Yanlış ebeveyn tavırlarına dikkat!
Kişinin çocukluk devrinde daima ailesi tarafından ‘en eksiksiz sensin, senden daha yeterlisi yok’ telaffuzlarına maruz kalmışsa, ‘çocuğumuz kendine güvensin’ mottosu ile olumlu ya da olumsuz her fikri onaylanmışsa kişinin öteki zıt uçtaki yüksek özgüven hissinin beslendiğinin kaydeden Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, “Böylece kişi olduğundan daha üst biriymiş üzere davranabiliyor. Olaylara ve bireylere karşı objektifliğini kaybedebiliyor. Kural tanımayabiliyor veya burnunun dikine giderek her vakit bildiği o gerçek kararın peşinden gidebiliyor.” diye konuştu.
Dünya çapında yapılan birtakım çalışmalarda yüksek özgüvenin şahıslara verdiği zararın ortaya konulduğunu tabir eden Solin Çekin, “BBC’nin bin 700 kişi üzerinde yapmış olduğu bir çalışma sonucu yayınladığı ‘fazla özgüvenli olmanın tehlikeleri’ isimli makalede, erkeklerin yüzde 38’i bir kartalı, yüzde 23’ü bir kobrayı, yüzde 6’sı ise bir ayıyı yenebileceğini belirtiyor. Bunun dışında Yeni Zelanda’da yapılan bir diğer araştırmada ise iştirakçilerin yizde 20’si bir uçağı takviye almadan yere indirebileceklerini tabir ediyorlar. Birebir iştirakçilere bir pilotun uçağı yere indirdiği 3 dakikalık kısa bir görüntü izletiliyor lakin görüntü içerisinde pilotun ne yaptığı tam olarak muhakkak olmuyor ve görüntüyü izleyen pilotlar da görüntü içeriğinde uçak kullanmaya dair rastgele bir bilgi olmadığını belirtiyorlar. Sonuç ise enteresan bir formda yüzde 20’den yüzde 30’a yükseliyor. Bu datalar bizlere artık ‘bir mevzu hakkında bilgimiz olmadan fikir beyan etmemizden de öte aksiyona de geçebilecek riskte özgüven sahibi olunduğunu’ gösteriyor. Münasebetiyle çok özgüven birçok vakit tehlike algısına dair muhakeme yapılamamasına sebep olabiliyor.” diye konuştu.
Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, bir öteki değerli noktanın ise çok özgüvenin bir hastalık belirtisi ya da kişilik bozukluğu belirtisi olabileceği üzere bilhassa iki uçlu duygu-durum bozukluğunun bir ucu olan ‘mani dönemi’ni de akıllara getirdiğini söyledi. Çekin, “Bu periyot kişinin çok özgüven içerisinde, gücünün yüksek, çok konuşkan, uyku ihtiyacının az olduğu belirtilerle kendini gösterebilmektedir.” dedi.
Her iki uç durumda da dayanak alınmalıdır
Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, düşük özgüvende dayanak alınmasının değerine işaret ederek “Burada psikoterapiler çok değerli bir yer tutmaktadır. Önerildiği üzere çok özgüven içerisinde olan bireylerin de tıbbi dayanak alması kesinlikle önerilmektedir.” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı