Dünyanın en büyük barosu olan İstanbul Barosu hafta sonu Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenecek Genel Konsey ile yeni lider ve idaresini belirleyecek. Yedi avukat kümesinden sekiz aday baro başkanlığı için yarışacak. 51 bin 352 kişinin oy kullanacağı düşünülen baronun lider adayları şöyle:
– Evvel Unsur Çağdaş Avukatlar Kümesi adayı Filiz Saraç
– İstanbul Barosu İdare Şurası Üyesi ve Evvel Avukat Kümesi’nin adayı Avukat Elif Görgülü
– Evvel Unsur Çağdaş Avukatlar Kümesi Yükseliş Hareketi adayı olan Hasan Kılıç
– Bağımsız Avukatlar Kümesi’nin adayı Gülden Sönmez
– Avukat Hakları Kümesi’nin adayı Mustafa Gökhan Ahi
– Avukat Mert Er Karagülle,
– Milliyetçi Avukatlar Kümesi ismine Hakan Çatak
– Genç Hukuk Hareketi’nden Türkan Kara
Başkan adaylarıyla İstanbul Barosu’nun seçimini konuştuk. Birinci konuğumuz Bağımsız Avukatlar Kümesi’nin adayı Gülden Sönmez.
‘AVUKATLARIN BAROLARA İNANCI KALMAMIŞ’
Baro başkanlığına neden aday oldunuz?
Aslında bu sorunun yanıtı adayı olduğum Bağımsız Avukatlar’ın (BAK) kıssası ile direkt irtibatlı. İstanbul Barosu dünyanın en büyük barosu. Türkiye’de ise içinde Adalet Bakanlığı dahil tüm kuruluşlardan daha fazla hukukçu barındıran bir meslek kuruluşu olduğu halde yargı sistemi ve işleyişi içerisindeki tesiri yok üzere. Baro mensubu biz avukatlar da ülkenin içine sürüklendiği devasa kaos içerisinde yapayalnızız. İstanbul Barosu’nu 20 yılı aşkın müddettir Evvel Unsur ve türevi gruplar yönetiyorlar. Bu süreç içerisinde idareler tüm avukatların gücünü, düşünsel katkısını, aidiyet şuurunu gerisine alıp onları temsilen ve onlardan aldığı güçle hukuk sistemine katkıda bulunmak, sistemin tıkanıklığını yanlışsız tahlil edip hakikat teklif ve stratejiler ile sisteme katılmak, sistemin çalışır, adalet üretir hale gelmesi için uğraş vermek yerine baroyu kısır siyasal çekişmelerin tarafı haline getirerek önemli prestij kaybına uğratmış. O denli ki avukatların barolarına inancı inancı kalmamış, baro seçimlerine dahi ilgisiz kalır olmuşlar. Geçtiğimiz bir yıl içerisinde muntazaman iştirak sağladığımız Baro Meclisi’ne idarenin atadığı kurul üyeleri bile gelmediler, iltifat etmediler. İstanbul Barosu idaresi her biri tek başına gerektiğinde dünyayı karşısına alıp hak gayreti vermeyi meslek edinmiş 56 bin avukatı temsil ediyor olmanın sağlayacağı gücün farkında değil. Bu nedenle de İstanbul Barosu Türkiye ve dünya arenasında adeta bir etkisiz eleman.
‘BARO, İNSAN HAKLARININ SAVUNULDUĞU BİR ALAN’
Halbuki Türkiye ve bilhassa yargı sistemi çok sıkıntı vakitlerden geçiyor; İstanbul Barosu’na, onun adil ve öngörülü öncülüğüne gereksinimi var. Biz avukatlar da hiç iç açıcı durumda değiliz. İstanbul Barosu’na gereksinimimiz var. Tüm bu nedenlerle 2020 yılının ikinci yarısında başlattığımız çalışma ile evvel geniş tabanlı bir tartışma ortamı oluşturduk. Hukuk devletinin geldiği nokta, yargının durumu, yargı-siyaset alakaları, mesleğin muhtaçlıkları, savunmanın durumu ve bunlara ait yanlışsız tespit ve tahlil tekliflerini üretebilecek iştirakçi, özgürlükçü ve çabucak herkesin kendini tabir edip sürece aktif halde katılabileceği bir platformun yapısı üzerine uzun uzun konuştuk. 2021 yılında baromuzun da kurulduğu 5 Nisan Avukatlar gününde yatay idare yapısına sahip, Bağımsız Avukatlar (BAK), hukuk üst paydasında tüm avukatları birlikte tavır takınma çağırısıyla kuruluşunu ilan etti. Bağımsız Avukatlar baroda siyasal duruşu reddediyordu. Hangi siyasal görüşten olursa olsun hukukun üstünlüğünü, yargının bağımsızlığını, insan haklarını, adil yargılanma hakkını savunan tüm avukatların baro yerinde ayrımsız olarak omuz omuza hukukun hengamesini vermelerini savunuyordu. Elbette her birimizin bir siyasal fikre sahip olma hakkımız var ve bunun gereklerini kendi yerinde gerçekleştirebiliriz. Lakin baro; hukukun, savunma hakkının, insan haklarının savunulduğu alandır.
Bağımsız Avukatlar faaliyetlerini, karar mercii olan BAK Meclisi, alınan kararları icra eden BAK Uyum Heyeti ve Dinamik İcra Şurası, Bağımsız Avukatlar’a aidiyet hisseden tüm avukat ve stajyer avukatlardan oluşan ve meclise tavsiye niteliğinde kararlar alan BAK Kürsüsü isimli dört ana kurumu ile yürütüyor. Kurumlarımızın oluşumundan çok kısa müddet sonra birinci sefer 2021 yılında seçimlere katıldık. Bu sene ise kürsülerimize açık bir ilanda bulunuldu. Adaylarımızın seçilmesi sürecinde bir anket ve ön seçim yapıldı. Başkanlığa aday olan yoktu lakin kimin olmasını istedikleri konusunda üç isim tekliflerle öne çıkmıştı. Bu isimlerden biri de bendim. Bağımsız Avukatlar’ın unsurlarının İstanbul Barosu’ndaki taşıyıcısı olmak için daima birlikte adayız.
‘ÖZGÜN BİR ANLAYIŞ VE MODEL ÖNERİYORUZ’
Sizi öteki adaylardan ayıran özellik nedir?
Bağımsız Avukatlar olarak ‘grupçuluktan’, küme içi ve/veya kümeler ortası kısır çekişmelerden uzak durmayı bir hal olarak benimsedik. Öte yandan baronun araçsallaştırılması ve siyasi tartışmaların tarafı haline getirilmesine karşı bilhassa Evvel Prensip kümesi, ‘Baro siyasetin içinde olmalı, siyaset yapmalı’ demekteydi. Bu sene bizim çıkışımız tesir yaratmış görünüyor ki Evvel Unsur’dan ayrılan birtakım kümeler “Önce Avukat” der oldular ve baro tabanında siyaset yapmayacaklarını açıkladılar. Bu gelişmeyi sevinçle karşıladığımızı belirtmeliyim. Lakin bu söylemi ne derece başarıp başaramayacaklarını göreceğiz.
Biz Bağımsız Avukatlar olarak tümüyle özgün bir anlayış ve model öneriyoruz. Öncelikle adalet savaşçıları olan biz avukatların her türlü siyasal eğilimin ötesinde yöntem hakkında odaklanıp hukukun üstünlüğü ve işlerliğini savunabileceğini düşünüyor, buna yönelik çağırı yapıyoruz. Öte yandan İstanbul Barosu’nun misyonunu gerçekleştirebilmesi için 56 bin avukatın ortak iradesini yansıtır olmasını, olmazsa olmaz şart olarak görüyoruz. O nedenle ‘İstanbul Barosu bağıntılı temsil sistemiyle oluşturulacak bir meclisin seçtiği idare kurulunca yönetilmeli’ diyoruz. Önerdiğimiz anlayışla uzlaşma tabanının çarçabuk oluşturulabileceğinden eminiz. Bunun için yalnızca baronun misyonu ve gücüne olan inanç ve farkındalık kafidir. Biz her bir avukat meslektaşımızın çok değerli olduğunu ve kesinlikle sürece katılması gerektiğini biliyoruz. Bu nedenle tüm meslektaşlarımız saygındır. Bu farkındalık olmadan baronun gücünü açığa çıkaramaz ve misyonunu yerine getirmesini sağlayamayız. Bunlar bizim öteki küme ve adaylardan bariz halde ayrık olduğumuz konular. Mesleğin kendisinin ve yargıya ait sıkıntılar ile bu sıkıntılara ait sağlam bir hukuk tabanına basıyoruz. Hukuk için gerçek bütünsel değişimin kendisini, mesleğimizin ve savunmanın gereklerini ayrıca yersiz mazeretlere kurban etmeden seslendirmekte buluyoruz. Problemlerin tahlilinin bu türlü ortaya çıktığını görüyoruz.
‘AVUKAT YARGININ KORUCU UNSURU’
Avukatların sık sık savunma alanında engellendiklerini duyuyoruz. Sizce savunmanın en değerli meseleleri neler? Bu meselelere ne tıp tahliller öneriyorsunuz?
Türkiye’de savunma makamı yargının üvey çocuğu sendromuyla karşı karşıya. Argüman ve yargı makamı karşısında vazgeçilmeye niyet edilmiş, lakin ‘vitrin’ olarak da kalsın halinde muhakkak bir kalıba sokulmaya çalışılan yaramaz bir çocuk güya. Meğer ne avukat bir çocuk ne de devlet onun babasıdır. Avukat yargının kurucu ögesidir. Avukatlık mesleği uzunca yıllardır gerek adalet bürokrasisinin bakışı, gerekse toplam kalitedeki düşüş nedeniyle önemli bir prestij kaybına uğradı. Bilhassa devlet yetkililerinin avukata ait telaffuzları; avukatı yalnızlaştıran, mesleğini ifasını ziyadesiyle güçleştiren ve toplumsal saygınlığını örseleyen boyutlarda. Avukat, sorun çıkaran, savcı ve yargıçlar için hatalıyı koruyan, cürümlünün hata ortağı üzere muamele görmekle birlikte esasen niteliği gereği yalnız gösterdiği faaliyetinde yeterlice yalnızlaştırılıyor. Meslektaşlar ortası dayanışma ve meslektaşların baro ile alakaları de çok zayıf olunca bu çıkmazdan tahlil bulmak çok sıkıntı. İşte bizim en büyük vaadimiz iştirakçi bir baro için elimizdeki her şeyi yapmak olacak. Avukatların ne olduğunu tam da avukat olarak herkese anlatmak ve kabul ettirmek daima birlikte hareket eden tüm mensuplarından güç alan bir baronun misyonudur. Bu halde savunma ne yalnız kalacaktır ne de dışlanabilecektir. Bu türlü bir baronun savunmayı güçlendiren ve hukuk sistemini şekillendiren devasa bir kuruluş olacağı kuşkusuzdur.
‘ANAYASA MAHKEMESİ MÜDAHALEYE AÇIK’
Şu an Türkiye’de yargının bulunduğu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz. Yargının sıkıntıları sizce nelerdir?
Yargı sıhhat hizmeti sunan bir teşkilat olsaydı önünde milyonlarca ceset olurdu desek yeridir. Maalesef yargının mukadderatı Türkiye’nin geçmişinden bugüne değişmedi. Evet gelişmeler oldu fakat asla ve asla stabil bir formda süren mefkureye ulaşılamadı. Son vakitlerde ise tekrar ve önemli geri gidişlere şahit oluyoruz. Aslında yargı dediğimiz kurum yüzde 90 oranında uyuşmazlıklara ve cürümlere ait prosedürlerin işletilmesinden ibarettir. Yani beşerler ortası bağlantılardan ortaya çıkan fiiller de yasal sonuçları da belirlidir. Mahkemeler yalnızca bunu evraka bağlar. Adalet dediğimiz ülkü aslında fiillere uygulanacak kuralların çok da aşikâr olmadığı, toplumsal barışın sağlanması için üzerinde sahiden uzun uzun düşünülmesi gereken evraklardır. Adalet tam da bunlarda verilecek kararlarla ortaya çıkar. Türkiye’de yargı prosedürleri işletilirken geç işliyor, uyuşmazlıkların yargıya taşıyan adalete erişimde büyük dertler var, yargının hem bağımsızlığı hem de tarafsızlığı noktasında krizler yaşanıyor, adaletin tecelli edeceği evraklarda hukukun üretilmesinden aciz bir yargı var. HSK’nın yapısal problemleri var ve bu yargı bağımsızlığını derinden etkiliyor. Yürütme karşısında yargı, Anayasa Mahkemesi de dahil olmak üzere edilgendir ve müdahaleye açıktır. Yargı sisteminin baştan sona tekrar ele alınması gerekir. Bu tablo bizi daima yargı krizleri içinde hayatını sürdüren bir ülke olmaktan öteye geçirmiyor.
FEYZİOĞLU’NUN ELÇİLİĞE ATANMASI…
Türkiye Barolar Birliği’nin eski Lideri Metin Feyzioğlu Lefkoşa Büyükelçiliği’ne atandı. Yapılan bu atamayı nasıl değerlendiriyorsunuz?
Cumhurbaşkanının tasarruf yetkisini kullanmasına elbette karışamayız. Lakin bu çeşit tasarruflar yargı içerisinde birçok tartışmalı mevzunun direkt tarafı ve faili olan biri hakkında kullanılıyorsa çok önemli olarak ele alınmalı, dikkat edilmeli. Bireyler gelip geçicidir lakin sistemler kalıcıdır. Sistem ya da örfte yaratacağınız bir kuşku, tereddüt veyahut etik bir yara kuşaklara sirayet edecek bozulmalara sebebiyet verebilir. Rahatsızlığımı söz etmeliyim.
‘STAJYER AVUKATLARA TABAN FİYAT TARİFESİ SAĞLAYACAĞIZ’
Stajyer avukatlarla ilgili bir çalışmanız var mı?
İstanbul Barosu, dünyanın en büyük barosu, bu avukatların yarısından fazlasını on yılını doldurmamış genç ve çok genç meslektaşlarımız oluşturuyor. Staj periyodunda meslektaşlarımızın birçoklarının lisana getirdiği sorun avukatlığa hazırlığın sağlanamamasıdır. Hukuk eğitimi içinde uygulamaya dair temaslar ve yolları tekrar ele alacağız, staj eğitiminin daha tesirli ve gerçekçi yapılması için yazılı kuralları ve uygulamayı toptan değiştireceğiz. İkinci en kıymetli sorun ise stajyerlerin özlük hakları ile ekonomik düşünceleridir. Birinci altı ayını kağıt üzerinde adliyede geçiren stajyer avukatların, yargının başka ögeleri olan hakim ve savcı stajyerleri üzere fiyat alması gerektiğini düşünüyoruz. Maddi bakımdan desteklenmesi gereken stajyerlerin baroya müracaatlarında alınan harç ve fiyatların ortadan kaldırılması için her şeyi yapacağız. Yeniden stajyerlere ait taban fiyat tarifesi yayınlanmasını sağlayacağız.
‘ÇOKLU BARO ÂLÂ BİR SİSTEM DEĞİL’
Barolar bölündü, tartışma hala sürüyor. İstanbul ve Ankara’da iki baro var. Bu mevzudaki görüşleriniz neler?
2020 yılında yapılan bir düzenleme ile çoklu baro uygulaması getirildi. Savunmanın güçlü kalması için çoklu baro sistemi katiyen düzgün bir sistem değildir. Bağımsız Avukatlar çoklu baro sistemine kesin formda karşıdır. Biz buna ait bir tartışma sürdüğünü görmüyoruz. Sanırım çoklu baro sisteminin çok da olumlu bulunmadığını bugün 56 bin meslektaşımızla birlikte Genel Şuraya gidiyor oluşumuz gösteriyor. Fakat çoklu baro olayında başta İstanbul Barosu olmak üzere bugüne dek iştirakçi, bütünleştirici bir baro sistemi oluşturamamış olmamızın da önemli bir katkısı vardır. Tüm baro sistemi üstte anlattığım prensipler doğrultusunda tekrar ele alınmalıdır. Bu türlü olduğunda savunmayı parçalayan, güçsüzleştiren çoklu baro uygulaması da giderek tezini yitirecek ve anlamsızlaşacaktır.
. TEVKİL TARTIŞMASI…
Avukat mesleğinde tartışma konusu olan birtakım mevzular var. Bunlardan biri de tevkil (birini kendisine vekil etme) konusu. Birden fazla avukat yerine diğer bir avukatı göndererek iş yaptırıyor. Bunun karşılığında ise çok düşük fiyatlar ödeniyor. Binlerce avukat da bunu bir gelir kapısına dönüştürmüş durumda. Tevkil konusuna nasıl bakıyorsunuz, baro lideri olursanız bu mevzuyu kurumsallaştırma üzere bir çalışmanız olur mu?
Tevkil aslında bir avukat dayanışmasıdır. Bilhassa duruşma günlerinin haftanın iki gününde toplanması veyahut öbür kentlerde usuli süreçler için avukatlar her vakit birbirine yardımcı olmuştur. Meslektaş sayımızın artması ve süreçlerin yer ve vakit bakımından karmaşıklaşması ile daha da yaygınlaşan bir kurum oldu. Lakin son vakitlerde onlarca tevkille ilgili toplumsal medya hesaplarının kurulması, kaynağı bilinmeyen formda işlere aracılık yapılması bu kurumu pespaye hale getirdi. Fiyatını aldığı bir işin sürecini yaptırdığı avukata gereğinden düşük fiyat ödemeyi bırakın, husus tevkil yaptığı halde fiyatını ödemeyen meslektaşların türemesine kadar uzandı. Kimi meslektaşlarımızın artık tevkil fiyatını ödemeyen öbür avukatı toplumsal medyada ifşalama noktasına dahi gelindi. Bu hal ne kabul edilebilir ne başıboş bırakılabilir.
Biz vekaletname alırken diğer bir avukata vekalet verebilme yani tevkil yetkisini alırız. Tevkil edilen avukatın, vekalet verilen avukattan farkı yoktur. Genç meslektaşımız Ersin Aslan Gebze’de tevkille gittiği hem de çok az bir fiyat aldığı bir haciz sırasında katledilmişti. Toplumsal medyada dönen bu piyasa katiyen ortadan kaldırılmalı. En büyük mesleksel dayanışma örgütümüz olan baromuz nezdinde elektronik bir sistemle birlikte iş yapmak isteyen meslektaşlarımız buluşturulmalıdır. Bir iş modülü olarak tevkilin fiyatları İstanbul Barosu’nun Tavsiye Niteliğindeki Fiyat Tarifesinden aşağıda olmamalı. Hakikaten Antalya’dan bir meslektaşın İstanbul’daki bir işinin, geliş-gidiş uçak biletinden az bir fiyatla yapılması akıl alır üzere değil.
‘İTİBAR SORUNU BİRÇOK SORUNU BERABERİNDE GETİRİYOR’
İstanbul Barosu’na lider olursanız avukatların hangi meselelerini lisana getirmekte ısrar edeceksiniz?
Hiçbir avukat meslek hayatının hiçbir basamağında kendini yalnız hissetmeyecektir. Ayrıyeten onun her bir sorunu merkezi yönetim karşısında ve yargı sisteminin her kısmında tüm avukatların iştirakiyle temsil edilecek, savunulacaktır. İş potansiyeli ile avukat sayısının orantısız artışı uygulamada birden fazla meslektaşın mali meselelerle müsabakasını kaçınılmaz kılıyor. Biz bu mevzuda birtakım hukuksal süreçlerde avukat bulundurma zorunluluğunun getirilmesini hem de vergi yükümlülüğü açısından yıllara nazaran kolaylık ve indirim sağlanmasını savunuyoruz. Hukukçuların eğitim meselesinin en çok hissedildiği bir devirdeyiz. Süratle artan özel üniversiteler, yetersiz ve kalitesiz bir hukuk eğitimi yalnızca eğitim göreni değil tüm yurttaşları, tüm yargı sistemini etkiliyor. Kontenjan ve yüzdelik sıralama hududu, üniversitelerin hukuk eğitiminin standarda bağlanması ve denetlenmesi bir an evvel düzenlenmelidir. Yeniden bugün yaşadığımız prestij sorunu beraberinde pek çok sorunu da getiriyor. Avukatın prestij sorunu yaşıyor olması savunmayı güçsüzleştiriyor. Adaleti direkt etkiliyor. Bu sorunun bertaraf edilmesi için tüm sebep ve aktörlerle uygun ve tesirli uğraş etmek gerekiyor. Biz bunun farkındayız ve önemsiyoruz.
‘BARONUN İDARESİNDE MECLİS İRADESİ DİKKATE ALINACAK’
Yaklaşık altmış bin üyeli bir örgütün 8 bin 500 oyla seçilen tek tip bir takım tarafından öbür üyelerinin niyetlerinin göz gerisi edilerek yönetiliyor olması kıymetli bir problemdir. Bu sorunun tahlili ve daha sağlıklı ve iştirakçi bir idare için bir grup asıllı sıkıntılarda kararına muhtaçlık duyulan göreceli temsil sistemine nazaran oluşturulacak Baro Meclisi’nin yasal yer de kazandırılarak hayata geçirilmesi gerekmekte. Lakin birinci etapta mevcut baro meclisinin yönergesi değiştirilip sembolik ve görünüşte bir meclis olmaktan kurtarılıp göreli temsil ile oluşması temin edilecek, baronun idaresinde meclis iradesi yüklü olarak dikkate alınacak, tesirli olacaktır. CMK sisteminde yaşanan sıkıntılar, ele aldığımız problemlerin başında gelmekte. CMK sistemine dahil olan avukatların teorik ve pratik paylaşımlarla savunma hakkının teminatı olmasının önünü açacak, fiyatların taban fiyat tarifesinin altında kalmaması ve beraat kararları sonucunda CMK avukatının da vekalet fiyatına hak kazanması, CMK fiyatlarının savcılık tarafından ödenmesi yolunun terkedilmesi, savunma hizmetinin kamu hizmeti olması dikkate alınarak KDV kesintisinin kaldırılması noktasında yasa süreçlerinin de zorlanması öncelikli gayemiz olacaktır. Meslektaşlarımızın yaşadığı ekonomik kahırları gidermek için yeni iş imkân ve alanlarının zorlanması, başta hasar danışmanlık şirketleri avukatların iş alanını daraltan pratiklerle çaba edilmesi gayemizdir. Şirketlerin avukat bulundurma zaruriliği, belirli iş ve süreçlerde avukatla temsil zaruriliği üzere başlıklarda çalışmamız olacak.
Gazete Duvar
