Egeli yaş meyve sebze ve mamulleri ihracatçıları, cumhuriyetin 100. yılında 1 milyar 400 milyon dolar ihracat hedefi koydu.
Ege Bölgesi’nde üretilen, lezzetleri dünyanın dört bir tarafına ulaştırarak 5 yıldır üst üste ihracat rekorları kıran, 2022 yılında yüzde 6 artışla 1 milyar 250 milyon dolar dövizi Türkiye’ye kazandıran Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği, İzmir ekonomi basınıyla bir araya geldiği basın toplantısında 2023 hedeflerini açıkladı. Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği, cumhuriyetin 100. yılında 1 milyar 400 milyon dolar ihracat hedefi koydu. Basın toplantısı Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Uçak ve EYMSİB Yönetim Kurulu üyelerinin katılımıyla düzenlendi.
“Tatmin edici bir yıldı”
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Uçak, “2022 yılı yaş meyve sebze ve meyve sebze mamulleri sektörü için tatmin edici bir yıldı. Türkiye genelinde 3 milyar doları taze meyve sebze, 2,5 milyar doları meyve sebze mamulleri olmak üzere toplam 5,5 milyar dolar ihracat gerçekleşti ve bu ihracatın 1 milyar 250 milyon dolarına denk gelen yüzde 22’si birliğimiz üzerinden gerçekleşti. Birliğimiz ihracatı 2021 yılına göre yüzde 6 oranında artmış oldu. Özellikle meyve sebze mamulleri sektöründeki yüzde 12’lik artış bizleri memnun etti” dedi.
“Turşu ihracatı ilk kez 250 milyon doları geçti”
Yaş meyve sebze ürünlerinde 2022 yılında en fazla ihracatı gerçekleşen ürünün sofralık üzüm olduğunu açıklayan Uçak, “53 milyon dolarlık üzüm ihracatını 41 milyon dolarla domates, 36 milyon dolarla kiraz ve 33 milyon dolar ile mandalina takip etti. En fazla ihraç edilen beşinci ürün de 29 milyon dolarla kestane oldu. Meyve sebze mamullerinde ise 2022 yılı ihracat şampiyonu 2021 yılında olduğu gibi turşular oldu. Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) üzerinden yapılan turşu ihracatı ilk kez 250 milyon doları geçti ve 257 milyon dolar olarak gerçekleşti. Meyve sebze mamulleri ihracatında ikinci sırayı 149 milyon dolar ile kurutulmuş domatesler alırken, kurutulmuş domatesleri meyve konserveleri, dondurulmuş meyveler ve sebze konserveleri takip etti” diye konuştu.
“Köy bazlı eğitim faaliyetlerimize başlayacağız”
Hayrettin Uçak şöyle devam etti: “2022 yılında toplam 797 ihracatçı firmamızın desteği ile 189 ülke ve bölgeye ülkeye yaş meyve sebze ve mamulleri ihracat gerçekleştirmeyi başardık. 2022 yılında ihracatımızın en fazla gerçekleştiği ilk 5 pazarımız Almanya, ABD, Rusya, İngiltere ve Hollanda oldu. Kalıntı ile mücadele konusunda Kullandığımız Pestisitleri Biliyoruz projesinin ikinci yılını tamamladık. Sonuçları bu yıl daha olumluydu. Bu yıl da hem bu projemize devam edeceğiz hem de bu projenin devamı niteliğinde köy bazlı eğitim faaliyetlerimize başlayacağız. Köy bazlı üretici toplantıları yanında işletme ve bahçede de hasat ve depolamaya ilişkin iyileştirme faaliyetlerine başladık. İlk olarak bu ay içinde Muğla ilimizde domates işletmelerinde eğitimler geçekleştirdik. Burada hem Ege Üniversitesi, hem de tarım ve orman il ve ilçe müdürlükleri bizlere çok destek oluyorlar, onlara teşekkürlerimi iletmek istiyorum.”
Asya pazarında da güçlerini artıracaklar
Uçak, Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliğinin 2022 yılında başlattığı ve büyük ses getiren “Üçüncü Kuşak Tarım Girişimciliği Eğitim Programı”nı bu sene tekrarlamak istediklerine değindi. Uçak, “Yeni mezun olan gençlere A’dan Z’ye tarımı anlatarak bilinçli bir nesil oluşturma amacımız var. Meyvelerde kayıpları azaltmak için 2022 yılında Ege Üniversitesi ile nar, mandalina ve domateste bir proje başlatmıştık. Bu sene bu projemize hız kesmeden devam ediyoruz ve projemiz bitince sizlerle sonuçlarını paylaşmayı umut ediyoruz. 2023 yılında yurt dışı tanıtım ve pazarlama faaliyetlerimizi de artırarak devam ettirme düşüncemiz var. Almanya, Rusya, İngiltere, İspanya gibi ülkelerde fuar katılımlarımız olacak. Aynı zamanda geçen sene Hindistan’a düzenlediğimiz URGE projemizde bu yıl yeni rota olarak Endonezya ve Singapur’u belirledik. Bu yolla Asya pazarında da gücümüzü artırmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.
“Yeni rekorlara imza atmak istiyoruz”
2022 yılının sonuna doğru taze meyve sebze ve meyve sebze mamulleri sektörlerinde ihracatçı firmalardan oluşan iki farklı komite kurduklarını anlatan Hayrettin Uçak, sözlerine şöyle devam etti: “Komite üyelerimizden proje önerileri ile hem yurt içi hem de yurt dışında önemli proje ve çalışmalara imza atmak istiyoruz. Hem komitelerimize hem yönetim kurulumuz mesailerinin önemli bir bölümünü birliğimiz için harcıyorlar. Buradan kendilerine de teşekkür etmek istiyorum. 2023 yılının hepimiz için çok önemli bir anlamı ve önemi var. Bu yıl cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yılını kutluyoruz. Bu yüzden ihracatçılarımızla beraber tüm gücümüzle ihracatımızı artırmak, yeni rekorlara imza atmak istiyoruz. 2023 yılında katma değeri yüksek ürünlere daha çok önem vermek, bu ürünleri göz önüne çıkarmak istiyoruz. İhracatımızı artırmak için ihraç miktarını artırmaktansa ihraç değerini artırmayı önemsiyoruz.”
“Özel projeler üretmek istiyoruz”
Uçak, “Kilogram fiyatı son derece yüksek ve C vitamini deposu olan kumkat, özel ambalaj ve reçeteler ile piyasaya sunabileceğimiz soslar, meyve ve sebze cipsleri gibi ürünleri parlatmak, bu ürünlere özel projeler üretmek istiyoruz. Bu senenin zorlu bir yıl olacağını da biliyoruz. Avrupa’daki durgunluk bu yıl kendini daha belirgin bir şekilde hissettirecektir. Ancak hem Avrupa ve Amerika’daki payımızı koruyarak yeni pazarlarla birlikte cumhuriyetimizin 100.yılında da başımız dik bir şekilde yolumuza devam edeceğiz ve ihracatımızı artıracağız” dedi.
“Hindistan’a ihracatımızı artırdık”
Hayrettin Uçak, “Geçtiğimiz yıllarda Çin’e çalışmalarımızı hızlandırdık. Bu sene de URGE projemiz çerçevesinde Hindistan’a gittik. Uzak Doğu’yu önemsiyoruz aynı zamanda ihracatımızı Orta Doğu’ya da artırmaya çalışıyoruz. Meyvelerini almaya başladık, Hindistan’a ihracatımızı artırdık. Bu olağanüstü konjonktürde ihracat artışını bırakın mevcudu korumak bile başarı. 2023 yılında ihracatımızı 1 milyar 400 milyon dolar seviyelerine çıkarmayı hedefliyoruz. Üreticimiz ciddi anlamda bilinçlendi analizler sıklaştırıldı, ön analizlerimizi artıracağız” diyerek sözlerini noktaladı.
“Pestisitlere dikkat etmeliyiz”
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cengiz Balık da şöyle konuştu: “2022 yılı zor bir yıldı. 2023 yılında daha da zor bir yıl olacak. Ekonomik sorunlar, Covid, enerji fiyatlarının artması ve enflasyonun neticelerini göreceğiz. Dünya genelinde resesyon bekleniyor. Yeni pazarlar konusunda daha çok çalışmalıyız ve mevcut pazarlardaki payımızı düşürmememiz için pestisitlere dikkat etmeliyiz. Ürünlerin kalıntı durumunu tespit etmeden hasat yapmamalıyız. Birliğimizce iki senedir Kullandığımız Pestisitleri Biliyoruz projemizi yürütüyoruz. Bölgemizin haritasını çıkarıyoruz. Bu bilinci tabanda üreticide oluşturmamız gerekiyor.”
“Daha nitelikli katma değerli ürünler”
Cengiz Balık, “Firmalarımızda farkındalık başladı. Biz ürünlerimizin yüzde 10’unu ihraç ediyoruz. Dahili piyasada tüketilen ürünlerde de aynı hassasiyet gösterilmeli eğer gösterilmezse 2023 ve 2024 yılı çok daha zor geçer. Üretim aşamasının üzerine düşmeliyiz. Ürünler sofraya gelene kadar yüzde 30’u ziyan oluyor. Gıda israfını da aşmamız gerekiyor. İhracatta sürekli miktarı artıramazsınız bu sürdürülebilir değil bizim amacımız kg birim fiyatını artırmak. En önemli hedefimiz daha nitelikli katma değerli ürünlerle birim fiyatlarını artırmak. Bunu artırırsak ihracatımızı da yüzde 20 artırırız ve daha fazla rekabetçi olabiliriz. Resesyonda miktar anlamında kayıp yaşasak da bunu birim fiyatı ile kompanse edebilirsiniz” diye konuştu.
Mart ayında Malezya ve Kolombiya’ya sektörel ticaret heyeti
Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreteri İ. Cumhur İşbırakmaz da 2021 yılında Ticaret Bakanlığının açıkladığı “Uzak Pazarlar” stratejisine değinerek Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliğinin önümüzdeki dönemde uzak pazarlara yoğunlaşacağını, mart ayında Malezya ve Kolombiya’ya sektörel ticaret heyeti düzenleyeceğini vurguladı.
“Türkiye üretimini artırdı”
Türkiye Meyve Sebze Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Türkmen Türkmenoğlu, “Sahada pestisitler üzerine çalışırken bir yandan da mamul ürünler gibi katma değerli ürünlere odaklanmış durumdayız. URGE projemiz ve EİB bünyesindeki 6 gıda birliğimiz ile birlikte ABD pazarında Ticaret Bakanlığı desteğiyle yürüttüğümüz Turkish Tastes Turquality projemizin ilk 4 yıllık aşamasını tamamladık ve ikinci 4 yıllık aşamaya geçtik. ABD’li iş ortaklarımızla Türk tatlarını dünyaya kazandırıyoruz. Mamul sektörü pandemide sınavını verdi ve kısıtlamalara gidilirken Türkiye üretimini artırdı ve ülkemize talep kaymaları yaşandı. İnovasyon ile beraber dünyanın her noktasına katma değerli ürünlerimizi gönderme imkanı bulduk. AB’nin gündeminde resesyon konusu varken biz fabrikalarımızdan yeni hatlar, yeni siparişler yönünde pozitif haberler almaktayız. Mamul ürünlerimiz katma değerli ürünler ve oldukça önemli. Üniversitelerde mühendislerimizle sinerji ve doğru ambalajlama ile birlikte uzak pazarlara mamul ürünlerimizi göndermeye devam ediyoruz” sözlerine yer verdi.
Üniversitelerle yeni projeler gündemde
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Taze Meyve Sebze Alt Komite Başkanı Makbule Çiftçi üretimden paketlemeye kadar olan tüm değer zincirinde daha kaliteli ihracat için uğraştıklarını 2023 yılında üniversitelerle birlikte yeni projelerin gündemde olduğunu söyledi.
