20 araba gazetecisi, 5 YouTuber ve 1 teknoloji editöründen oluşan özel 26 kişilik bir grup Togg’un Gemlik Fabrikası’na gitti, 29 Ekimde’ki açılıştan sonra ilk defa düzenlenen basın turuna katıldı.
Otomobil Gazetesi kurucusu Ahmet Çelik de basın tipine katılan isimler ortasındaydı, fabrika içerisinden çektiği manzaraları, CEO Gürcan Karakaş’ın özel açıklamalarını ve Togg hakkında birinci defa öğreneceğiniz bilgileri Webtekno ile paylaştı.
Togg fabrikasında düzenlenen basın toplantısında CEO Gürcan Karakaş sorulara karşılık verdi, Togg hakkında bugüne kadar birinci kere duyacağınız ayrıntıları tek tek açıkladı:
1. Togg fabrikası %90 otomasyonla çalışıyor, 250 robot vazife yapıyor:
- Fabrika %90 oranında otomasyonla çalışıyor.
- Gövdeden boyaya 250 robot misyon yapıyor. Bunların 210 tanesi gövde kısmında. 30 tanesi boyada. Kalan 10 tanesi ise son montaj sınırında.
- Robotlara birinci 250 çalışanın ismi verildi. Birinci kaynağı yapan robotun ismi Togg CEO’su Gürcan Karakaş’ın ismini taşıyor.
2. Togg C-SUV teknik özellikleri şöyle olacak:
- Togg C-SUV’un arttan itişli (159.9 kW) ve dört çeker (320 kW) olmak üzere 2 farklı versiyonu bulunacak.
- Menzil opsiyonları da 300 km ve 500+ km olarak belirlendi.
- Kontrol paneli olan ekranın boyutu 29 inç biçiminde standartlaştırıldı ve Vestel tarafından üretildi.
- Android tabanlı yerli bir işletim sistemine sahip.
- Togg’un tüm sistemlerini yönetmek için Qualcomm tarafından üretilen Snapdragon SA8155P işlemci platformu kullanılıyor.
- Batarya garantisi 8 yıl ya da 160 bin kilometre olacak.
- Euro NCAP’ten 5 yıldız alınması hedefleniyor.
- Aracın genelinin 3 yıl ya da 100 bin kilometre garantisi olacak. Paslanmaz garantisi ise 10 yıl olacak.
3. Şarj imkanları ve batarya özellikleri:
- Togg, Trugo markası üzerinden Shell ile muahede yapmıştı ve bu sayede 81 vilayette 600’ün üzerinde şarj lokasyonu hizmet verecek.
- Trugo’nun amaçlarıyla uyumlu olarak öncelikle 400 Shell istasyonu belirledi.
- Belirlenen bu lokasyonların 320’sinde Togg, 80’inde ise Shell & Turcas aygıtların kurulumundan sorumlu olacak.
- Söz konusu 400 lokasyonda kurulacak yüksek performanslı şarj aygıtı sayısı yaklaşık 600 adet.
- Şarj aygıtları; trafik yoğunluğu yüksek güzergahlarda 25 kilometrekarede bir, az yoğunlukta bölgelerde 50 kilometrekarede bir kurulacak.
- Trugo şarj istasyonlarındaki aygıtların kapasiteleri 180 kW ve 300 kW olacak.
- Yüksek süratli şarj aygıtlarıyla bir bataryalar ortalama 25 dakika içinde yüzde 20 doluluk oranından yüzde 80 doluluk oranına ulaşabilecek.
4. Togg arabalarının boya sınırı 310 metreden oluşuyor:
- Boya sınırı Avrupa’nın en pak boya tesisi.
- Aynı vakitte bu boya sınırı 310 metreden oluşuyor. Tüm kademeler robotlarla tamamlanıyor.
- Burada biriken hava 700 derecelik ısıya ulaşan yakma sınırıyla temizlenerek tabiata sıfır emisyonla salınıyor.
- Boya sınırında toz bile kalmaması için paklık odası yer alırken araçların üzerindeki tozları temizlemek için Avusturalya’dan özel olarak getirtilen devekuşu tüyü kullanılıyor.
5. Yıl sonuna dek test hedefli 165 Togg üretilecek, ilerleyen periyotta maksat 3 dakikada 1 Togg üretmek:
- 165 Togg’un tamamı test ve başka süreçler için üretilecek.
- Bir Togg’un sıfırdan üretimiyse 8 saat sürüyor.
- Fabrika büsbütün faaliyete geçtiğinde her 3 dakikada 1 Togg üretilecek.
- Bunun için saatlik 20 adet olan üretim vakitle 25’e ve 30’a kadar çıkacak.
- İlk yıl 20 bin adet üretim yapılacak.
- Tüm Togg modelleri birebir çizgi üzerinde üretilecek.
- Üretim bandı 15 saniye içerisinde modeller ortasında geçiş yapabilecek.
- Örneğin SUV model üretilen bant 15 saniyede Sedan modelin üretimine hazır hale gelecek
- Hattın tasarımı büsbütün Togg çalışanlarına ilişkin.
- Yerlilik oranı yüzde 51, gaye yüzde 68’e çıkarmak. Modül olarak bakıldığında yerlilik yüzde 75-76 dolaylarında.
6. Tüm Togg modelleri tek bir sınır üzerinde üretilecek, bu sınırın tasarımı da büsbütün Togg çalışanlarına ilişkin:
- Togg’un tüm kesimleri tedarikçiler tarafından günlük sağlanırken, aracın ön iç konsolu (dashboard) bu fabrikada üretiliyor.
- Togg’da kullanılan koltuk ve 500 kiloluk batarya paketi de ray sistemiyle taşınır, aracın montaj edildiği alana kadar ilerleyebiliyor.
- Otomobilin montaj çizgisinde ise batarya paketi, tavan camı, jant ve lastiklerin araca entegrasyonu tamamlanıyor.
- Bataryanın montajı büsbütün otomasyon sistemlerle gerçekleştiriliyor.
7. Togg fabrikasında şu an 1100 kişi çalışıyor:
- Fabrikadaki çizgilerde 410 işçi ve 50 mühendis çalışıyor. Togg çatısı altında çalışan sayısı ise şu anda 1100 kişi.
- 2023 Mart’ında çalışan sayısı 1800 bireye; fabrika tam kapasiteye ulaştığında ise çalışan sayısı 4 bin 300’e ulaşacak.
8. Togg’un model isimleri yalnızca harflerden belirlenecek:
- Togg’un en çok satan modeli C-SUV olacak.
- CEO Gürcan Karakaş, fiyat açısından yalnızca Türkiye’de değil dünyada da savlı olacağını belirtti.
- Togg modellerinin isimleri kodlama tekniğiyle, harf yahut sayı formunda belirlenecek. Böylelikle isimden oluşan yaşatma yatırım maliyetine gerek kalmayacak.
9. Togg ilerleyen vakitte borsaya açılabilir, şu ana kadar yapılan yatırımın fiyatı 1,3 milyar avroya ulaştı:
- CEO Gürcan Karakaş, Togg’un Türkiye’de ya da yurt dışında borsaya açılabileceğini belirtti.
- 2023 Mart ayına kadar yatırım fiyatının 1,3 milyar avroya ulaşması bekleniyor, şu ana dek 1,3 milyar avroya ulaşıldı.
- Toplam yatırımın 500 milyon avrosu ortakların sermayesi.
- Kalanı ise yerli finans kuruluşlarından alınan az ölçüsü yabancı hisseye da sahip kredilerden oluşuyor.
- 2023 sonu prestijiyle Togg için toplamda 1,8 milyar Euro’luk kaynak harcanacak. Bu kaynağa akıllı aygıt, yerleşke ve teknoloji geliştirmek için yapılan yatırımlar da dahil.
- Togg’un 2030 vizyonunda ise 3,5 milyar avro yatırıma ulaşmak var.
- Aynı vizyona 2030 yılına dek toplam 1 milyon adet üretime ulaşmak da dahil.
- Togg, 15 seneye yayılmış 3,5 milyar avroluk yatırım gerçekleştirecek.
- Bu yatırım, 5 farklı modelde akıllı aygıt (yani otomobil), 175 bin adet üretim ve mobilite ekosisteminin çekirdeğini kapsıyor.
10. Togg kullandıkça Türk Hava Yolları’nda mil puanları birikecek:
- Togg bugüne kadar 300 startup ile görüştü, bunlardan 16’sı ile el sıkıştı.
- Bu iş ortakları ortasında çoğunlukla dijital uygulama startupları yer alıyor.
- Karakaş’ın açıklamalarına nazaran tahlillerden biri Togg kullandıkça THY’den mil puan biriktirmeyi mümkün kılacak bir hizmet.
- Togg bünyesindeki bu dijital hizmet ve uygulamalar, yurt dışında hizmet veren ülkedeki muadillerine nazaran dizayn edilecek. Togg Europe bunun için çalışacak.
11. Togg fiyatı Şubat 2023’te açıklanacak, ön siparişler Şubat 2023’te, teslimatlar Mart’ta başlıyor…
- Bu fiyat, içten yanmalı modeller dahil, kendi sınıfında rekabetçi seviyede olacak.
- Tüm ön siparişler Şubat 2023 prestijiyle alınmaya başlanacak.
- Togg’un önceliği ferdi kullanıcılar olacak.
- İlk Togg teslimatları için Mart ayı sonunda onayların alınması bekleniyor. Mart sonunda da teslimatlar başlayacak.
- Araç Togg için açılacak tecrübe merkezlerinden satın alınabilecek ve hatta konutlara teslimat yapılabilecek.
- İlk yıl boyunca üretilecek 20 bin adet Togg, ferdi kullanıcılar öncelikli olmak üzere 2023 içerisinde alıcılarına teslim edilecek.
- Devlet Gereç Ofisi yılda 2 bin adet Togg olmak üzere toplam 30 bin adet alım garantisi verdi.
- Ayrıca Büyükelçilere de Togg’lar gönderilecek, fakat bu Togg’lar şayet vazife yapılan ülkenin tip onayından geçilmediyse o ülkede gidemeyecek.
- İlk Togg’un trafiğe çıkmasından 18 ay sonra Avrupa pazarına giriş yapılacak.
Togg’un Gemlik Fabrikası’nda düzenlenen birinci basın tipine katılan Ahmet Çelik izlenimlerini bizlerle şöyle paylaştı:
Gelelim 27 yıllık otomotiv gazetecisi olarak izlenimlerime… Aşağıdaki müşahede ve deneyimler bunca yıl boyunca Avrupa, Amerika, Japonya ve Çin’de gittiğim-gezdiğim araba fabrikalarında da gördüklerim üzerine oluşan şahsi görüşlerimdir.
Önce şunu söylemeliyim; fabrika var ve çok ancak çok teknolojik. Hatta burada sahiden de robotlar çalışıyor! Büsbütün elektrikli araba de var! Test pistinde onu da kullandım! O da son derece itimat veren, son derece akıllı ve teknolojik. Yani toplumsal medyanın palavrasına dolanına inanmayın…
Fabrikayı gezdikten sonra, test pistinde arabaları kullandık. Daha sonra da Togg CEO’su Gürcan Karakaş evvel bir sunum yaptı akabinde da sorularımızı yanıtladı. Herkes istediği soruyu sordu. Ne soru ne de vakit kısıtlaması vardı. Bundan emin olabilirsiniz. Çağırılan basın da otomotiv gazetecilerinden oluşuyordu. Yani “yandaş” yahut “muhalif” medya diye ayırım yapılmamıştı. Sözcü de vardı, Yeni Şafak da, Sabah da Hürriyet de….
Gazetelerden çok liyakate bakılarak davet edilen otomotiv gazeteciler vardı diyebilirim. Evet bu kısa içten fikirlerimden sonra gelelim Togg CEO’su Gürcan Karakaş’ın anlattıklarında ve soru-cevap kısmında bize aktardıklarına. 2 saati bulan konuşmaların öne çıkan bilgileri şu formda özetleyebilirim.
Bilenin bilmeyenin yorum yaptığı “yerli ve milli” konusu:
Togg ulusal bir proje. Fikri ve sınai mülkiyet hakları yüzde 100 Türkiye’ye ilişkin olan ve bu bakış açısıyla da doğal olarak yüzde yüz yerli bir proje. Günümüzde yerliliği kullandığınız kesim sayıları değil, mülkiyet hakları belirliyor.
Togg, birinci akıllı aygıtı C-SUV için tedarikçilerinin yüzde 75’ini Türkiye’den sağladı. Bu oran bedel olarak bakıldığında yüzde 51’e karşılık geliyor. Togg’un maksadı gelecek üç yıl içinde yüzde 68’lik bir yerlilik oranına ulaşmak.
