Ege Üniversitesinde; Süleyman Çelebi’nin vefatının 600’üncü yıl dönümünde UNESCO’nun 2022 yılını “Süleyman Çelebi Yılı” olarak anma ve kutlama yıl dönümleri programına almaya karar vermesi ve Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile birebir başlık ismi altında kutlanması hasebiyle “Süleyman Çelebi ve Mevlid Geleneğimiz” bahisli panel düzenlendi.
Ege Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Ersan’ın yanı sıra Egeli akademisyen ve öğrencilerin iştirak gösterdiği programda, EÜ Birgivi İslami İlimler Fakültesi Öğr. Gör. Osman Bostancı tarafından Kur’an-ı Kerim tilaveti yapıldı.
Ege Üniversitesi (EÜ) Fen Fakültesi Konferans Salonunda gerçekleştirilen ve moderatörlüğünü EÜ Birgivi İslami İlimler Fakültesi İslam Tarihi ve Sanatları Kısmı Siyer-i Nebî ve İslâm Tarihi Anabilim Kolu Lideri Doç. Dr. Tahsin Koçyiğit’in yaptığı panele konuşmacı olarak Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Alim Yıldız, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi ve Sanatları Kısmı Türk İslam Edebiyatı Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Bilal Kemikli yer aldı.
Panelin açılışında konuşan Ege Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Ersan, “Bu manalı programa Ege Üniversitesi olarak konut sahipliği yapmaktan büyük bir memnuniyet duyduğumuzu tabir etmek isterim. Süleyman Çelebi’nin Mevlid’i, Türkçe yazılmış olmasına rağmen yalnızca ülkemizde değil bütün bir İslam coğrafyasında karşılık bulmuş bir eser. Dokuz asırdır memnunluk, hüzün vb. daha birçok hissimizi paylaşmamızı sağlayan bu yapıtı ve Süleyman Çelebi’yi burada anıyor olmak epey değerli. Şahsım ve Rektörümüz Prof. Dr. Sayın Necdet Budak ismine hepinize üniversitemize güzel geldiniz diyorum. Süleyman Çelebi yılı aktiflikleri kapsamında ‘Süleyman Çelebi ve Mevlid-i Şerîf’i’ programını düzenleyen Birgivî İslami İlimler Fakültemizin akademik ve idari işçisine; teşrifleri münasebetiyle, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Rektörümüz Prof. Dr. Âlim Yıldız’a, Kâtip Çelebi Üniversitesi Rektörümüz Prof. Dr. Saffet Köse hocamıza, Bursa Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Bilal Kemikli hocamıza hürmetlerimi ve şükranlarımı sunuyor, programımızın hayırlara vesile olmasını Şanlı Allah’tan niyaz ediyorum” dedi.
“Mevlid hisler sayesinde aktarılıyor”
Mevlid’in yüzyıllar boyunca İslam coğrafyasına yayılma sürecine değinen Doç. Dr. Tahsin Koçyiğit, “İnsanların rasyonel ve duygusal olarak iki farklı yanı bulunuyor. Biz, millet olarak duygusallığı ön planda tutan bir yapıdayız. Son vakitlerde toplumumuzu çeşitli akademik yayınlar ve tarihî evraklar ışığında Peygamber efendimiz Hz. Muhammed’e dair bilgilendirsek de Peygamber efendimizle kurulan bağ, hala duygusal kanallarla sağlanıyor. Bu durumun olumsuz açıdan bakılacak bir öge barındırmadığını düşünüyorum. Hakikaten Mevlid’in bütün bir İslam coğrafyasına yayılması, bu duygusal yer vasıtasıyla sağlanıyor. Mevlid’i anlamayan onlarca millet, Peygamber efendimize duyduğu sevgi sayesinde dinlediği manzumeyi sevebiliyor” diye konuştu.
“Yeni Süleyman Çelebilere gereksinimimiz var”
Mevlid’in sevgi üzerine inşa edildiğini vurgulayan Prof. Dr. Bilal Kemikli, “Ün, muvaffakiyet ve mevki sahibi olmanın merhamet ve sevgiye nazaran daha çok ilgi gördüğü bir devirde, Süleyman Çelebi’nin Mevlidi’nin daha da ehemmiyet kazandığı kanısındayım. Mevlid, metin ve bilgi olarak çok güçlü olmasının yanı sıra beşerlerle gönülden köprü kurabilen bir içtenliği barındırıyor. Gerçek manada bir şaheserle karşı karşıyayız. Hakikaten Süleyman Çelebi de Mevlid’i, Peygamber efendimize olan bağlılığının tesiriyle sevgi, merhamet ve şefaat üzerine inşa ederek yazmış. Günümüzde tıpkı Süleyman Çelebi üzere toplumları sevgi üzerine inşa edecek şairlere, müelliflere muhtaçlığımız var. Bu manada gelecek jenerasyon ismine çok umutluyum. Gençlerimizin, kendilerine uygun kaideler sağlandığı takdirde bu gereksinimi giderebilecek seviyede olduğunu düşünüyorum” dedi.
“Anadolu, İslam’ı Mevlid ile öğrendi”
Mevlid’in Anadolu halkına İslam’ı öğrettiğini aktaran Prof. Dr. Alim Yıldız, “13’üncü yüzyıldan 19’uncu yüzyıla kadar Türkçe lisanında rastgele bir fıkıh yahut tefsir kitabı bulunmuyor. Kelam konusu süreçte Arapça bilmeyen Anadolu halkı, İslam’ı çeşitli manzumeler sayesinde öğreniyor. Mevlid de bir manzume olarak dinlendiği için yayılıyor. Mevlid’in yazımından evvelki tarihî süreçte ise Yunus Emre’yle oluşan bir din lisanı kavramından kelam etmek mümkün. Süleyman Çelebi’nin de büyük katkılar sunduğu din lisanı kavramı, Türklerin Müslüman olduktan sonra kurmuş oldukları edebiyat lügatini kapsıyor. Mevlid’in çeşitli yerlerinde bulunan Kur’an-ı Kerim ayetleri, Hz. Muhammed’in hadislerine atıf ve fıkhi bilgiler; oluşturulan din lisanı kavramıyla topluma aktarılabiliyor” diye konuştu.
“Mevlid, Peygambere duyulan sevgidir”
Mevlid geleneğinde Hz. Muhammed’e duyulan sevgiyi vurgulayan Prof. Dr. Saffet Köse, “Peygamberimizin sahabelerinden Ebu Süfyan’ın şimdi Müslüman değilken, ‘Ben Muhammed’in arkadaşlarının Muhammed’e olan sevgisi üzere bir öbür sevgi görmedim’ diye bir lafı var. Ebu Süfyan’ın kelamını ettiği bu sevgi ileriki yıllarda şiirlere dökülmüş, kelam konusu sonsuz hislere yönelik çeşitli naatlar yazılmıştır. Tarih uzunluğu binlerce örneği bulunan bu naatların ana noktası tıpkı Mevlid’de de olduğu üzere Peygamber efendimizdir. Bu bağlamda Mevlid’i kavrayabilmek sırf bu sevgi aracılığıyla mümkün olacaktır. Bizlerin de bu aktiflikte bir ortaya gelmesindeki ana neden yeniden Hz. Muhammed’e duyduğumuz sevgiyle açıklanabilir” dedi.
Konuşmaların tamamlanmasının akabinde Prof. Dr. Mehmet Ersan tarafından konuşmacılara plaket takdim edildi. Panel sonrasında ise Bilal Saygılı Camii İmam Hatibi Ahmet İnce ve Karşıyaka Beşikçioğlu İmam Hatibi Muhammet Emin Ayaz tarafından şehit ve gaziler için Mevlid-i Şerif okundu.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
