Kabul edelim, hepimiz hayatımızda bir sefer bile olsa ‘Dünya’ya artık bir asteroit çarpsa ne olur?’ diye düşünmüşüzdür. Sinemalara birçok defa husus olan bu ürkütücü senaryo, insanlığı yok etme potansiyeline sahip. Pekala nitekim bir gök taşının çarpması nasıl sonuçlar doğurur? Bir Reddit kullanıcısı bunun karşılığını verdiğini söylüyor.
Gerçek ismi Neal Agarwal olan OrangePrototype kullanıcı ismine sahip bir kişi, dün Reddit’te yaptığı bir paylaşımda hayli farklı bir internet sitesi oluşturduğunu aktardı. İnternet sitesi, bir asteroidin Dünya’ya çarpması sonucunda nasıl tesirlerin oluşabileceğini ayrıntılı bir formda gösteriyor. Gelin daima bir arada bu sitenin nasıl kullanılabildiğine ve sonuç olarak neler oluşabileceğine birlikte bakalım.
Öncelikle asteroidin nereye düşeceğini seçmemiz gerekiyor
Siteye birinci giriş yaptığımızda bizi bir dünya haritası ve yan kısımda asteroid hakkındaki bilgileri içeren bir kısım karşılıyor. Öncelikle haritadan asteroidin düşeceği yeri seçiyoruz. Biz, Türkiye’nin en büyük kenti İstanbul’u seçtik.
Şimdi de asteroid hakkındaki ayrıntıları belirleyelim
İkinci olarak ise asteroid ile ilgili ayrıntıları belirliyoruz. Geliştirici, asteroidin cinsinden suratına kadar birçok farklı ayrıntının belirlenmesine imkan tanımış. Birinci denememizde bir taş asteroidi kullanalım, boyutu biraz abartalım ve rastgele bir sürat belirleyelim. Çap olarak 500 metreyi ayarlayalım. Rastgele olarak başımızdan belirlediğimiz bu bilgilerin sonrasında ise asteroidi fırlatmamızı sağlayan ‘Launch Asteroid’ kısmına basalım.
İşte İstanbul’a 500 metre çapında asteroit düşerse oluşacak sonuçlar: 13 kilometre genişliğinde ve 636 metre derinliğinde bir krater, milyonlarca ölü
Bunun akabinde ise gök taşı belirlediğimiz yere düşüyor. Birinci olarak çarpma sonucunda ne oluştuğunu görüyoruz. İstanbul Anadolu Yakası’na düşen taş 500 metre çapındaki asteroit, 13 kilometre genişliğinde bir krater oluştururken tahminen 1 milyon 88 bin 963 kişinin buharlaşarak ölmesine neden oluyor. Kraterin derinliği ise tamı tamına 636 metre. Ayrıyeten çarpma sonucunda dünyanın bir yılda tükettiğinden daha fazla gücün açığa çıktığı ve bu büyüklükte bir çarpmanın 411.000 yılda bir görüldüğü de sitede karşımıza çıkıyor.
Tabii ki sonuçlar bunlarla da sonlu kalmıyor. Siteye nazaran bu türlü bir çarpma gerçekleşirse tesirleri Kırklareli ve Balıkesir’e kadar ulaşan 22 kilometre genişliğinde bir ateş topu oluşacak ve bu, tahminen 7 milyon 566 bin 878 kişinin vefatına yol açacak. Bunun yanı sıra 394.145 bireyde üçüncü derecede, 638 bin 611 şahısta ise ikinci derecede yanık oluşacak. 190 kilometre içindeki ağaçlar yanarken, 99 kilometrelik alan içinde bulunan tüm kıyafetler de alev alacak.
Bildiğiniz üzere çarpışmadan sonra dev bir şok dalgası da gelecek. Siteye nazaran bu stil bir şey gerçekleşirse şok dalgasından 6 milyon 233 bin kişi hayatını kaybeder. 65 kilometrelik alan içindeki herkesin akciğerlerinde ziyan görülürken 84 kilometrelik alan içerisindekilerin de kulak zarları büsbütün yırtılır. 146 kilometre içindeki binaların tamamının yıkılacağını da eklemek gerek.
Çarpma sonrası rüzgardan ölenlerin sayısının ise 1.5 milyona yakın olabileceğini görüyoruz. Ayrıyeten bu usul büyüklükte bir felaketin akabinde 312 km öteden hissedilebilecek ve 78 binden fazla insanı öldürecek 7,5 büyüklüğünde bir depremin oluşacağı da görülebiliyor.
Peki, çok daha küçük bir asteroit düşerse ne olur?
30 metre çapındaki bir asteroidin düşmesi sonucunda oluşacaklar:
İlk denemizde biraz büyük bir asteroit boyutu seçtik. Pekala biraz daha küçük bir asteroit İstanbul’a çarparsa ne olur? Bu sefer demir bir asteroit seçelim ve çapı 30 metre olarak ayarlayalım. Bunun, İstanbul’a gelen yeni uzun metrobüslerden biraz daha büyük olduğunu düşünebilirsiniz. Asteroidin suratını ise 20 kilometre olarak ayarlayalım ve bu sefer Avrupa Yakası’na düşmesini sağlayalım.
Bu stil bir olay sonucunda ise asteroidin yere düşmeden 7 kilometre üstte patladığını görüyoruz. Ayrıyeten bu stil bir olayın 394 yılda bir yaşandığı da aktarılıyor. 30 metrelik bir asteroidin düşmesi sonucunda ise oluşan ateş topundan 1.610.866 insan hayatını kaybediyor. 2 buçuk milyona yakın şahısta üçüncü derece, 4 milyonun biraz üstündeki şahıslarda ise ikinci derece yanık görülüyor. Şok dalgasından ise 109 kişinin öleceği ve 2,2 kilometrelik alandaki meskenlerin çökeceği kestirim ediliyor.
Tahmini sonuçlar veren bu sitede birtakım çarpma sonuçlarının nasıl olabileceğini denedik. Siz de gezegenimize çarpacak olan cismin cinsini (demir, taş, karbon, altın yahut kuyruklu yıldız) ve boyutunu seçerek sonuçları görebilirsiniz. Bunu yapmak için buradaki bağlantıya tıklamanız kâfi.
NASA, muhtemel bir asteroit felaketinden korunmak için adımlar atmaya başladı bile
ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) da gelecekte bu biçim bir olayın yaşanmasını engellemek için atılımlar yapmaya çoktan başladı. DART ismi verilen proje kapsamında yakın vakitte uzaya gönderilen bir araç, milyonlarca kilometre uzaklıktaki bir gök taşına çarptı. Bu, ilerideki felaketleri önleyebilecek gezegen savunma sistemleri konusundaki birinci adımımız oldu.
Uzmanlara nazaran bir asteroidin tüm dünyadaki ömrü büsbütün yok etmesi için 96 kilometre civarında bir genişliğe sahip olması gerekiyor. Bunun yanı sıra 8 kilometre genişliğindeki bir cismin bile büyük ziyanlar verebileceği aktarılıyor. Milyonlarca yıl evvel dinozorları yok eden gök taşının 11-12 kilometre civarında olduğunun iddia edildiğini ekleyelim. Araştırmacılara nazaran şayet bu usul bir olay günümüzde gerçekleşseydi vahim sonuçlar doğardı; lakin kurtulanlar olabilirdi.
Siteyi oluşturan kullanıcının birtakım öbür enteresan projeleri de bulunuyor
Neal Agrawal’in oluşturduğu tek enteresan proje bu değil. Twitter’da 36 binden fazla takipçiye sahip olan geliştirici, asteroit çarpmasının sonuçlarının da gösterildiği neal.fun isimli sitesinde herkesin deneyimleyebileceği farklı içeriklere de yer veriyor. Bunlar; bir sonraki iPhone jenerasyonunu oluşturmaya imkan tanıyan, kainatın büyüklüğünü gösteren ve on yıl evvel bugün neler olduğunu gösteren projeler gibi birçok farklı şeyi içeriyor.
Oldukça başarılı işler çıkaran geliştiricinin 20’den fazla projesine buradaki ilişki üzerinden ulaşabilirsiniz.