Sürdürülebilirlikte öncü rol oynayan Arçelik, WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Müdafaa Vakfı) ve Deniz Hayatını Müdafaa Derneği (DYKD) ile güçlerini birleştirerek denizel biyolojik çeşitliliği tehdit eden hayalet balık ağları meselesinin tahliline katkı sağlayacak ortak bir projeye imza atıyor. “Hayalet Ağlar Projesi” kapsamında Marmara Denizi’ndeki Prens Adaları’nda keşif dalışları ile saptanan hayalet balık ağları özel dalışlarla çıkartılıyor. Çıkartılan balık ağları geri dönüştürülerek Arçelik eserlerinde kullanılacak. Böylelikle hem hayalet balık ağlarının biyoçeşitliliğe tesiri azaltılacak hem de toplanan ağlar geri dönüştürülerek iktisada kazandırılacak.
“Dünyaya Saygılı, Dünyada Saygın’’ vizyonuyla sürdürülebilirlik alanındaki önder pozisyonunu belirlediği sürdürülebilirlik gayeleriyle güçlendiren Arçelik, doğal varlıkların korunması, sürdürülebilir teknolojiler geliştirilmesi ve döngüsel iktisat uygulamalarında örnek çalışmalar hayata geçiriyor. Arçelik, bu sefer WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Müdafaa Vakfı) ve Deniz Hayatını Muhafaza Derneği (DYKD) ile denizlerdeki biyoçeşitliliği tehdit eden hayalet balık ağlarına karşı harekete geçti.
Proje ile hayalet balık ağlarının yol açtığı tahribat konusunda farkındalığın artırılması, hayalet balık ağlarının toplanarak Arçelik eserlerinde kullanılması ve Marmara Denizi Prens Adaları’nda hassas deniz tabanı fauna ve florasının korunması hedefleniyor.
WWF-Türkiye ve Deniz Ömrünü Muhafaza Derneği iş birliği ile hayalet balık ağlarının yerleri robotlar ve dalgıçlar aracılığıyla belirlenerek haritalandırılıyor. Projenin birinci etabı olan keşif dalışlarının tamamlanması sonucunda belirlenen alanlardaki hayalet ağlar dalış ve teknik araçların yardımı ile su altından çıkarılıyor. Bir yıl boyunca devam edecek projede toplanacak bu ağların gerekli kriterleri karşılayan kısmı geri dönüştürülerek Arçelik’in ürettiği beyaz eşyalarda kullanılacak. Balıkçılara ve bölge halkına farkındalık seminerleri düzenlenecek.
Hayalet ağlar, tabiatta çözünmediği üzere pasif olarak avlanmaya devam ederek denizaltındaki canlıların kapana kısılmalarına ve boğulmalarına yol açıyor. Deniz tabanının kazınmasına sebep olan hayalet ağlar, denizcilik ve balıkçılık iktisadını de tehdit ediyor.
Arçelik CEO’su Hakan Bulgurlu: Sürdürülebilir bir geleceğin inşasına katkı sağlamayı hedefliyoruz
Arçelik CEO’su Hakan Bulgurlu, “Plastik atıklardan mikrofiber parçacıklara ve müsilaja kadar bugün denizlerimiz için pek çok tehdit mevcut. Hayalet balık ağları da son yıllarda ekosistem için büyük bir tehlike arz etmeye başladı. Denizin altında yıllarca formunu koruyan hayalet ağlar, birçok canlının vefatına yol açarken ekosistemi tehdit eden cinslerin ortaya çıkmasına ve su kalitesinin bozulmasına neden oluyor. Arçelik olarak, tabiata ve sürdürülebilirliğe olan bağlılığımız doğrultusunda Ar-Ge takımlarımızın geliştirdiği teknolojilerle 2021 yılında 9 ton geri dönüştürülmüş balık ağını eserlerimizde kullandık. Hayalet Ağlar Projesi kapsamında da bu balık ağlarını geri dönüştürüp eserlerimizde kullanarak iktisada kazandırmayı ve sürdürülebilir bir geleceğin inşasına katkı sağlamayı hedefliyoruz. WWF dünya çapında hayalet balık ağlarının toplanmasına yönelik çalışmalar yürütüyor; Deniz Hayatını Muhafaza Derneği’nin ise ekosistemin korunmasına yönelik kapsamlı çalışmaları var. Bu alanda uzmanlaşmış iki değerli ortakla bu türlü bir inisiyatifi üstlenmiş olmaktan büyük memnunluk ve gurur duyuyoruz” dedi.
WWF-Türkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli ise hususla ilgili olarak şunları söyledi:
“Bilimsel araştırmalara nazaran okyanuslardaki atıkların yaklaşık 10’unu oluşturan hayalet ağlar denizlerimizdeki plastik atıkların en ölümcülü. Her yıl 500 bin ila 1 milyon ton balıkçılık materyali okyanuslarımıza bırakılıyor. Plastik kullanımının tabiata verdiği ziyanı eskisine kıyasla daha âlâ biliyor olsak da gözden uzak hayalet ağların tesirlerini anlamak biraz daha güç. Bırakıldıkları yerlerde senelerce çeşit ayırt etmeden avlanmaya devam eden hayalet ağlardan; köpekbalıkları, deniz memelileri, deniz kuşları ve deniz kaplumbağaları da etkileniyor. Hayalet ağlar üzerlerini örttükleri resiflerde yaşayan deniz tabanı canlılarının ışık, besin ve oksijen alımını engelleyerek onları adeta boğuyorlar ve değerli denizel hayat alanlarını tahrip ediyorlar. Kolay kolay bozulmayan gereçlerden üretilen ağlar suda ufalanmaları halinde ise mikroplastik olarak doğayı kirletmeye devam ediyor. WWF tüm dünyada denizel plastik atık oluşumunun engellenmesi için kampanyalar yürütüyor ve hayalet ağların ziyanlarını kamuoyuna daha güzel anlatmak için farkındalık çalışmaları yapıyor.”
Deniz Ömrünü Müdafaa Derneği İdare Konseyi Lideri Volkan Narcı proje ile ilgili olarak şunları söyledi;
“Son yıllarda Marmara Denizi’nin varlıklı biyoçeşitliliğinin korunması ve sürdürülebilir olması için epeyce kapsamlı çalışmalar yapıyoruz. Bugüne kadar 32.000 m2 hayalet ağı deniz tabanından temizledik. Türkiye’de bu mevzuda uzun yıllardır ve sürekliliği sağlayarak çalışmalarımızı ulusal ve milletlerarası arenada yürütüyoruz. Denizin bazen 30 metre bazen daha derinlerinde bulunan bu ağlara örneğin karabatak üzere kuşlar, kabuklular ve hayalet ağlara takılan cinslerle beslenmeye gelen deniz canlıları yakalanıp ölüyorlar. Biz bunları temizlemezsek tahminen 50 tahminen de 100 yıl deniz tabanında kalarak milyonlarca deniz canlısının vefatına neden olacaklar. Bu çalışmalar son derece riskli ve hassasiyetle yürütülen çalışmalar. Bu nedenle birlikte güçlerimizi birleştirmemiz çok bedelli.“
Hayalet Ağlar Projesi kapsamında denizden hayalet ağ çıkartılması yanında, farkındalığın artırılması ve sürdürülebilir bir izleme düzeneği oluşturulması için balıkçılarla çalıştay gerçekleştirilmesi planlanıyor. İlgili kurum ve lokal idarelerle iş birliğiyle, balıkçıların ağ kaybettiklerinde bilgilendirebilecekleri mahallî haberleşme sisteminin kurulması koordine edilecek. Ayrıyeten akademisyenlerin katkısı ile projenin çevresel ve sudaki yaşama tesiri, akademik bir araştırma ile tespit edilerek somut bilgilerle raporlaştırılacak.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
