İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından düzenlenen IV. Göç Çalışmaları Lisansüstü Öğrenci Konferansı’nda göç olgusu iktisat, sanat ve kültür, göçmenlerin psikososyal durumları ve ahenk siyasetleri üzere farklı boyutlarıyla ele alındı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından 2019’dan bu yana düzenlenen Göç Çalışmaları Lisansüstü Öğrenci Konferansı, bu yıl da göç alanında çalışan yüksek lisans ve doktora öğrencilerini bu alanda farklı disiplinlerde çalışan tecrübeli akademisyenler ile bir ortaya getirdi. Göç konusunda lisansüstü çalışmaları bilhassa metodolojik ve teorik açıdan tartışmaya sunan konferansta yurtiçinde ve yurtdışında lisansüstü çalışmaları bulunan öğrenciler kelam aldı.
Konferansta göç olgusu “Emek, Göç ve Şehir”, “Sanat, Kültür ve Göç”, “Göçmenlerin Psikososyal Durumları”, “Duyulmayan/Görülmeyen Göçmenler ve Algılar”, “Göç ve Ahenk Politikaları”, “Evin/Kimliğin Sonları ve Sınırsızlığı” ile “Toplumsal Cinsiyet Rolleri ve Göç” mevzu başlıkları altında farklı boyutlarıyla tartışıldı. Oturumlarda moderasyon ve çalışmalar hakkında geri bildirimleri Prof. Dr. Mine Eder, Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci, Doç. Dr. Didem Danış, Dr. Öğretim Üyesi Gülay Uğur Göksel, Dr. Öğretim Üyesi Sedef Turper, Dr. Öğretim Üyesi Tuğçe Erçetin, Dr. Deniz Güneş Yardımcı üstlendi.
Seminerin açılış konuşmasını yapan İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci, “İçinde bulunduğumuz çoklu krizler periyodunda göçün üzerine konuşmaktan, göç aksiliğinin yükseldiği bir periyotta dördüncü defa bu konferansı yapıyor olmaktan memnunluk duyuyoruz. Bu konferansın gayesi göç alanında çalışan lisansüstü öğrencilerinin çalışmalarını daha uygun hale getirmek ve gerçek manada bir tartışma ortamı yaratmak. Göç çalışmalarının çokdisiplinli bir alan olması nedeniyle farklı disiplinlerden gelen arkadaşlarımızın sunum yapmasına imkân sağlamaya çalıştık. Bu yıl konferansımıza Türkiye’de 19 farklı kent ve dünyada 6 ülkede lisansüstü eğitimlerini sürdüren öğrenciler yahut yeni mezunlardan müracaatlar yapıldı-geldi” dedi.
Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Milletlerarası Bağlar Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Mine Eder ise “Göç çalışmaları farklı boyutlarıyla disiplinlerarası bir formda çalışabileceğimiz bir mevzu olduğu için zorluğuna karşın çalışması çok manalı bir alan. Toplumsal dinamiğin içinde insanların bir arada yaşama hallerini araştırıyorsunuz. Akademisyen olarak bir ses olma misyonumuz var. O yüzden hem global seviyede hem ülke seviyesinde hem de kişisel seviyede toplumsal dinamiklerin içinde tahlil ederek bireyin faydası için çalışıyoruz” dedi.
‘Sosyal ağlar göçmenlerin işgücü piyasasında tutunmasını etkiliyor’
“Suriyeli Göçmen İşgücünün Emek Piyasasında Tutun(ama)ma Halleri: İstanbul Örneği” başlıklı bir sunum yapan, İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Nail Gökhan Karabulut, toplumsal ağların ve mesleksel temasların göçmenlerin emek piyasasına tutunmasındaki tesirlerini incelediği çalışmasını anlattı. Karabulut, göçmenlerin dezavantajlı pozisyonlarına karşın toplumsal ağlara dahil olmalarının istihdam edilmelerinde tesirli olduğunu belirtti. Karabulut, “İstihdamın toplumsal ve ekonomik bütünleşme açısından önemi bu alandaki sıkıntıların tespit edilmesini, gerekli önlemlerin alınmasını ve siyasetlerin uygulanmasını zarurî kılıyor. Kişinin topluluk bağları iş bulmasını kolaylaştırıyor. Göç sürecinin başlangıcında niteliksiz göçmenlerin, nitelikli göçmenlere nazaran daha avantajlı olduğu söylenebilir. Bunun nedeni yaşadıkları iki ülkede de misal iş kollarında çalışıyor olmalarıdır” dedi.
“Türkiye’de Yaşayan Suriyeli Göçmenlerde Covid-19 Pandemisiyle Alakalı Gerilim Etmenlerinin Göç Sonrası Gerilim Etmenleriyle Bağlantısının İncelenmesi” konusunda sunum yapan İstanbul Bilgi Üniversitesi’nden Sibel Sabırlı, Suriyelilerin göç sonrası Türkiye’de karşılaştıkları zorlukları hukuksal düzenlemeler, lisan bariyeri, ekonomik zorluklar, istihdam, barınma, eğitim, sıhhat, ayrımcılık, ahenk ve stigmatizasyon olarak sıraladı. Sabırlı, “Suriyeli göçmenlerin göç sonrası gerilim etmenleri pandemide iş kaybı, Covid-19 korkusu ve algılanan toplumsal dayanak ile alakalı. Kronik hastalığı olan iştirakçilerin Covid-19 korkusu, kronik hastalığı olmayanlara nazaran daha fazla. Suriyeli göçmenlerin ve öteki dezavantajlı kümelerin hizmetlere erişimi sosyoekonomik durumun ötesinde gereksinimdir. Pandemi devrindeki gerilim etmenleri, göç sonrası gerilim etmenlerine eklendiğinde göçmenler ve dezavantajlı kümelerin sosyoekonomik eşitsizliği derinleşiyor” diye konuştu.
“İltica Bekleme Sürecindeki Sığınmacıların Ruh Sıhhati: Türkiye ve Kanada’daki İranlı Sığınmacılar Üzerine Nitel Bir Çalışma” başlıklı doktora çalışmasından bir kesit sunan Victoria Üniversitesi’nden Sanam Vaghefi ise İran’ın 1980’lerden beri dünyada en çok göç veren ülkelerden biri olduğunu ve Türkiye ile Kanada’nın da bu göçmenleri kabul eden en önemli mesken sahibi ülkeler ortasında yer aldığını belirtti. Vaghefi, “Yaptığım saha çalışmalarında göçün kendisinin bir travma olarak algılandığını, göç sırasında yaşanan olayların ve iltica müracaatından sonraki bekleme sürecinin beşerler üzerinde travmatik tesir yarattığını gözlemledim. Bu süreçte bireylerin ülkelerinde kalan yakınlarının vefatı üzere durumlar yıllar geçse de göçmenlerin unutamadığı olaylar ortasında yer alıyor. Göçmenlerin kendi ülkelerindeki iş tecrübeleri ve diplomalarının da göç edilen ülkede sayılmaması şahısların benlik algısında değişimlere yol açarken sıfırdan başlamak için de geç kalmışlık hissi yaratıyor” dedi.
“Filistinli Bayanların Mecburî Göç Deneyimleri” konusunda sunum yapan, Hacettepe Üniversitesi’nden Esma Kaşram ise araştırmasında ülkelerinden ayrılmak zorunda kalıp dünyanın pek çok ülkesine göç eden Filistinli bayanlardan ve Suriye üzerinden Türkiye’ye gelen Filistinlilerden kimi örneklere yer verdiğini belirtti. Bu araştırması için Türkiye’deki Filistinli bayanlarla görüşen Kaşram, ”Burada onları özel kılan ikinci defa göçe maruz kalmaları ve Türkiye’ye göç ettiklerinde kimlik sorunu yaşamaları. Filistinli olduklarını aslında saklamak istemiyorlar. Filistin’e geri dönmemek ve ekonomik sebeplerle Suriyeliler üzere süreksiz muhafaza kimliğini almak için gayret sarf ediyorlar” dedi.
Pompeu Fabra Üniversitesi’nden Aslıhan Yurdakul, New York Üniversitesi’nden Süleyman Kıroğlu, Syracuse Üniversitesi’nden Hüseyin Zeyd Koytak, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi’nden Şenol Kaynakçı, İstanbul Medeniyet Üniversitesi’nden Zeynep Yılmaz Hava, Hacettepe Üniversitesi’nden Berhudan Şamar, İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Papatya Bostancı, Hacettepe Üniversitesi’nden Işıl Elif Arslan, Ankara Üniversitesi’nden Eren Köse, TED Üniversitesi’nden Sanaa Alnaji, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden Hilal Sevlü, Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi’nden Merve Gizem Uğur, İstanbul Üniversitesi’nden Yusuf Balcı, Beykent Üniversitesi’nden Erdal Bayraktar, Potsdam Üniversitesi’nden Adem Muzaffer Erol, Kocaeli Üniversitesi’nden Aysel Okten Taş, Kocaeli Üniversitesi’nden Buket Özdemir Kısım, Boğaziçi Üniversitesi’nden Helin Su Kotan ve İstanbul Üniversitesi’nden Waseem Ahmad Siddiqui konferansta çalışmalarını sunan isimler ortasındaydı.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı