Toplumsal cinsiyet eşitsizliği ülkemizde özel ve kamusal her alanda kendini gösteriyor. Zelzele sonrasındaki uygulamalar ise bu eşitsizliği ve ayrımcılığı derinleştiriyor. Gerçekten Türkiye Afet Müdahale Planı’nda bayanlarla ilgili tek bir siyaset yok! 8 Mart’ta bayanlar toplumsal cinsiyete hassas afet idaresi istiyor; kampanya change.org/AfetlerdeKadin adresinde.
Depremin yaşandığı vilayetlerde bir yandan hijyen ve güvenlik sorunları yaşayan, öteki yandan çocuk ve yaşlıların bakım emeğini eşitsiz bir halde yüklenmek zorunda kalan, gelen yardımların dağıtımını yapmaya çalışan, yaşanan acı ve imkansızlıklar karşısında günlük hayatı devam ettirmek için büyük uğraş harcayan bayanların deneyimlediği eşitsizliklerin ortadan kalkması afet öncesi, afet sırasında ve sonrasında toplumsal cinsiyet eşitsizliğine hassas siyasetler ve bayanların afetin sonuçlarıyla baş etmek için güçlendirilmesiyle mümkün olabilir.
8 Mart Dünya Bayanlar Günü’nde afet öncesinde, afet sırasında ve sonrasında toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bayanları karşı karşıya bıraktığı riskler ve hak ihlalleri nedeniyle bu hususa dikkat çekmek, karar vericilerin hemen toplumsal cinsiyete hassas afet risk azaltma ve müdahale planlarını alanda çalışan sivil toplum kuruluşlarının katılımcılığı ile oluşturması davetinde bulunmak amacıyla change.org/AfetlerdeKadin adresinde imza kampanyası başlatıldı.
Deprem Bölgesinde Bayanların Temel Muhtaçlıkları Hâlâ Karşılanamıyor!
Afetlerin bayanlar, gençler ve çocuklar üzere kırılgan bölümleri daha çok etkilediğini belirten Türkiye Bayan Teşebbüsçüler Derneği (KAGİDER) Lideri Emine Fazilet 6 Şubat tarihinde yaşanan sarsıntıların bunu bir sefer daha gözler önüne serdiğini söyledi. Fazilet kelamlarını şöyle sürdürdü: “Kadınların farklı bir hassaslığı var, bayan hayat veren bir yapı. Bayanlar süratlice hayatı organize edip, çocukların okul gereksinimlerinden alışverişe kadar her şeyi düzenleme yeteneğine sahipler. Lakin bunu yapabilmesi için evvel sıhhat, barınma, besin, hijyen üzere olmazsa olmaz temel muhtaçlıklarını kurgulamak gerekiyor. Sarsıntı bölgesinde ne yazık ki hâlâ bu temel gereksinimlerin karşılanması konusunda büyük ıstıraplar yaşanıyor. Çadırlarda, süreksiz barınma alanlarında yaşamak zorunda olan bayanlar için ortadan 1 ay geçmesine karşın tuvalet ve duş alanlarının olmaması ya da yetersiz olması birçok sıhhat meselesini ve ezayı beraberinde getiriyor. Bilhassa hijyenik eserlere ulaşmakta yaşanan zorluk bayan sıhhati açısından çok büyük bir sorun. Afet sonrası yapılan yardımlarda ped, tampon ve öteki hijyen eserlerinin temininin önceliklendirilmesi, bayanların bu eserlere rahatlıkla ulaşabilmesi çok kıymetli. Bunun için de afet idare planları yapılırken toplumsal cinsiyet eşitliğini gözetmek, bayanlara da planlarda yer vermek gerekiyor.”
Doğal Afetler Var Olan Cinsiyet Eşitsizliklerini Artırıyor, Yeni Risklere Yol Açıyor
İçinde yaşadığımız sistemde halihazırda var olan toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve bayanların hak ve hizmetlere erişiminde zorluklar olması nedeniyle afet ve kriz durumlarında hak ve hizmetlere erişim meselelerinin bayanlar için içinden çıkılmaz bir hal aldığını vurgulayan Cinsel Sıhhat ve Üreme Sıhhati Hakları (CİSÜ) Platformu üyesi, Türkiye Aile Sıhhati ve Planlaması Vakfı (TAPV) Program Koordinatörü Deniz Özkor ve Proje Koordinatörü Ayşe Tek, “Toplumsal cinsiyet rollerine dayalı eşitsizliklerin artması, hak ve hizmetlere erişimin kısıtlı olması, cinsel sağlık- üreme sıhhati, kollayıcı ve önleyici sıhhat hizmetlerine erişimin kısıtlılığının artması, cinsel yolla bulaşan enfeksiyon riskinin artması, gebeliği önleyici yollara erişimde zorlukların yaşanması, ped, iç çamaşırı üzere eserlere erişimin zorlaşması, şiddete karşı başvurulabilecek dayanak sistemlerine erişimin zorlaşması bayanların afet ve kriz durumlarında karşılaştığı riskler ortasındadır. Bu riskler karşısında bayanlar için; özelleştirilmiş psikososyal dayanak hizmetlerinin ve temel sıhhat gereksinimlerin karşılanacağı hizmet noktalarının oluşturulduğundan, bayanların birbirlerini destekleyebileceği inançlı alanların olduğundan, şiddet üzere risk durumlarıyla ilgili bayanların farkındalığının artırıldığından ve risk durumlarıyla ilgili koruyucu-önleyici düzeneklerinin her bayan için ulaşılabilir olduğundan, cinsel sağlık- üreme sıhhati, bayan sıhhati, önleyici ve esirgeyici sıhhat hizmetlerinin her durumda her bayan için erişilebilir olduğundan, bayanların hijyen, beslenme, korunma, barınma, bilgi ve
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
