Kış lastiği değişimini yaptınız mı?
Kış lastiği takma zorunluluğunun, şehirlerarası yük ve yolcu taşıyan ticari araçlar için her yıl 1 Aralık’ta başlayarak 1 Nisan tarihine kadar devam ettiğini belirten uzmanlar, yasal mecburilik olmasa da binek araçlar olarak da isimlendirilen özel araçlarda da kış lastiği değişimi yapılması gerektiğini söyledi. Kış lastiğinin mevsime özel üretilen optimal lastikler olduğunu tabir eden İSG Uzmanı Özgür Şener, “Yumuşak bir lastik karışımı olduğundan, soğuk havalarda yol yerine ahenk sağlar.” dedi. Şener, lastiklerin uygun şartlarda saklanmasının da ehemmiyetini vurguladı.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi İş Sıhhati ve Güvenliği Kısmı Öğr. Gör. Özgür Şener, kış lastiği, özellikleri ve kış lastiği kullanımında dikkat edilmesi gerekenlere ait değerlendirmede bulundu. İSG Uzmanı Özgür Şener, öncelikle güvenlik gayesiyle sonra da otobüs, minibüs, kamyon, kamyonet, alımlı üzere araçlar için yasal zorunluluktan ötürü kış lastiği kullanımının gerekli olduğunu söyledi.
Kış lastiği uygulaması 1 Aralık’ta başlıyor
Araçların yaz mevsiminin kuru tabanından kış mevsiminin ıslak, kaygan yollarına geçişte aracı yolda tutarak kayma ve kaza risklerini büyük ölçüde azalttığı için kış lastiği değişimi yapılması gerektiğini vurgulayan İSG Uzmanı Özgür Şener, “Kış lastiğinin kaygan yerlerde yazlık lastiğe nazaran, kalkışta daha âlâ bir tutunma, virajlarda daha yeterli bir tutunma, fren-duruş uzaklığında daha kısa bir aralık sağlamaktadır. Kış lastiği takma zaruriliği, şehirlerarası yük ve yolcu taşıyan ticari araçlar için her yıl 1 Aralık’ta başlamaktadır. Yasal olarak, yük ve yolcu taşıyan ticari araçlar her yıl 1 Aralık ile 1 Nisan tarihlerinde zarurî olarak kış lastiği kullanmalıdır. Lakin yasal mecburilik olmasa da kendi özel araçlarımız (binek araçlar) için de bu kurala dikkat ederek bu tarihler ortasında kış lastiği değişimi yapmalıyız.” diye konuştu.
Yol tutuşunu artırıyor, suyu tahliye ediyor
Kış lastiğinin kış mevsimi için özel üretilen optimal lastikler olduğunu tabir eden İSG Uzmanı Özgür Şener, “Yumuşak bir lastik karışımı olduğundan, soğuk havalarda yol yerine ahenk sağlar. Titizlikle geliştirilmiş olan dış yer, kar ve çamur üzere oynak olan tabanlara çok rahat ahenk sağlar. Kış lastikleri, 7 derecenin altındaki sıcaklıklarda yol tutuşunu artırmak gayesiyle bileşimi özel olarak belirlenmiş ve sırt yüzeyinde özel olarak tasarlanmış desenleri bulunan lastiklerdir. Yüzeylerindeki desenler su tahliyesinin de daha düzgün yapılmasını sağladığı için araçların tabana daha düzgün bir formda temasını sağlamaktadır.” dedi.
Diş derinliği 4 milimetreden az olmamalı!
“Kamyon, cazibeli, tanker ve otobüslerde kış lastiği diş derinliği 4 milimetreden az olamaz” diyen İSG Uzmanı Özgür Şener, şunları söyledi:
“Kış lastiklerinin yanaklarında (M+S) işareti yahut (M+S) işaretiyle birlikte kar tanesi işareti yahut yalnızca kar tanesi işareti aranır. Lastiklerin kaplama yapılarak kullanılması halinde lastik omuzlarında (M+S) işareti olsa dahi, lastik diş derinliğinin ve sırt deseninin kış lastiğine uygun olması mecburidir. Kış lastikleri, Three-Peak Mountain Snowflake (3PMSF), Avrupa Parlamentosu ve Kurulu (EC) No 661/2009 ve Avrupa Ekonomik Kurulu (ECE) Tarafından yayımlanan ECE R-117 Regülasyonunda karar ve asılları belirtilmiştir.”
Kış lastiği kriterleri pek çok özellik barındırıyor
Kış lastiği kriterlerinin Kasım 2012 tarihinden itibaren AB (EC) 661/2009 Yönetmeliği ile uygulanacak UNECE Yönetmeliği 117’de belirtildiğini kaydeden İSG Uzmanı Özgür Şener, “Buna nazaran lastiğin deseni, desen hamuru, yapısı; kuvvetli kış koşullarında hızlanması, frenlemesi üzere kriterleri içerir. Avrupa Birliği yönetmeliklerinde standartlaştırılmış olan 3PMSF test şartlarını karşılayan lastikler bu logoyu taşımaya hak kazanır. 3PMSF işaretli lastikler yalnızca M+S işaretleri lastiklere nazaran buz, kar, sulu kar kaplı yollarda daha uygun frenleme, viraj kabiliyeti ve çekiş gücü sunar. M+S işareti üretici tarafından konulur ve bir standart içermez. Yalnızca çamur ve karda öteki desenlere nazaran daha düzgün çekiş vereceği tezindedir. Hamur yapısı, desen özellikleri, soğuk havalardaki tutuş kabiliyeti üzere kriterlerin yerine getirilmesini gerektirmez.” diye konuştu.
Lastikler nasıl saklanmalı?
Kış lastiğinin kullanılmadığı vakitlerde nasıl saklanması gerektiğine ait bilgiler de veren İSG Uzmanı Özgür Şener, “Direkt güneş ışığı almayan, rutubetsiz ve serin ortamlar araç lastiklerini saklamak için ülkü alanlardır. Aksi şartlar da araç lastiklerinin fizikî formunda yıpranmalara yol açarak ömrünün azalmasına ve kullanılamaz hale gelmesine neden olabilmektedir.” dedi.
Araç lastiklerini saklarken bunlara dikkat!
İSG Uzmanı Özgür Şener, araç lastiklerini saklarken dikkat edilmesi gereken kuralları da şöyle sıraladı:
– Depolamadan evvel lastiklerinizi su ile sabun yahut özel deterjan kullanarak güzelce temizleyin. Lastikler güçlü su jeti altında yıkanmamalıdır.
– Sabun yahut özel deterjan haricinde diğer bir paklık unsuru kullanılması önerilmemektedir.
– Lastikler, kuru, uygun havalandırılmış, sabit sıcaklıkta, yağıştan ve direkt güneş ışığından korunan bir odada saklanır. Güneş, lastiklerin yaşlanmasında değerli bir faktör olduğu için güneş ışığını direkt görmeyen kapalı bir yer işinizi görecektir. Dengeli bir ortam sağlamak ismine iklim denetimli bir depolama ünitesi yahut serin bir bodrum katı işe yarayabilir.
– Lastiklerinizi, vakumlanmış torbalara koyarak saklamanız önerilmektedir, böylelikle lastiklerinizin üzerindeki oksidasyonu yavaşlatarak ve kauçuktaki yağ bileşenlerinin buharlaşmasını engelleyerek lastiğin kurumasını önlemiş olursunuz.
– Lastiklerinizi sakladığınız alanda çözücüler, yakıtlar ve yağları da onlardan uzak tutmalısınız, kauçuğun yapısını değiştirmekten kaçınmak için, lastiklerinizin yakınında kimyasal yahut solvent mutlaka saklamayın.
Yola çıkarken bu ikazlara kulak verin!
Kış devrine girmeden evvel aracın rutin bakımlarının yaptırılmasının da tavsiye edildiğini söz eden İSG Uzmanı Özgür Şener, bu bakımların tam olması ile birlikte her yola çıkış öncesi de aşağıdaki hususların dikkate alınması gerektiğini söyledi:
“Trafik, ilkyardım kiti üzere yasal zorunlulukların yanı sıra çekme halatı, zincir ve takozun araçta bulundurulması kıymetlidir, bu tip bir kullanım gerekirse rahat çalışmak için bir eldiven araçta bulundurulmalıdır. Lastik diş derinlikleri denetim edilir, 4 mm altındaki diş derinliklerinde lastik değişimi yapılmalıdır. Aracın cam, cam silecek işlevleri ve ayna işlevlerin sağlam olduğunun denetimleri yapılmalıdır. Silecek lastiklerinde rastgele bir sorun olup olmadığı denetim edilir. Antifriz sıvısının denetimi yapılır. Cam silecek suyunun (antifriz) ile dolu olmasına ihtimam gösterin.” ihtarında bulundu.
Sis farları denetim edilmeli
İSG Uzmanı Özgür Şener, sis farları üzere aydınlatmaların çalışıp çalışmadığının kesinlikle denetim edilmesi gerektiğini belirterek “Aracın çamurluklarında kar, çamur üzere kirlerin olmamasına, aracın motor suyunun anti freze özelliğinin bulunmasına, radyatör, ısıtma sistemlerinin çalışıyor olmasına dikkat edilmelidir. Akünün şarj durumuna bakılır. İç ve dış aydınlatma sistemi denetim edilir. Ampullerde rastgele bir sorun varsa bu giderilir. Araçtan inmek mecburiliği durumlarında görünürlüğü sağlamak için en az şoför için mümkünse araçtaki yolcu sayısı kadar reflektif yelek araçta bulunmalıdır.” dedi.
Hava basıncı kıymetine dikkat edilmeli!
Yaz ve kış şartlarında lastik hava basınçlarının değiştirilmediğini vurgulayan İSG Uzmanı Özgür Şener, “Aracın üreticisinin belirttiği hava basıncı bedellerinde olması sağlanmalıdır. Lastik hava basınçları üretici firmanın yük ve ebat bedellerine uygun yapılmalıdır.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
