Orta Afrika ülkesi Çad’daki Ulusal Diyalog Forumu, babasının cephe sınırındaki vefatının akabinde idaresi devralan Askeri Geçiş Kurulu (AGK) Lideri General Muhammed İdris Debi’nin, seçimlere dek sürecek 2 yıllık geçiş devrinde iktidarda kalmasını ve cumhurbaşkanı adayı olabilmesini onayladı.
Çad Ulusal Diyalog Forumu’nun, başşehir Encemine’deki kapanış oturumuna AGK Lideri Debi, kurul üyeleri, diyaloğa katılan taraflar ve Çad’daki yabancı misyonların temsilcileri katıldı.
Önde gelen isyancı kümeler, sivil toplum örgütleri ve muhalefetin boykot ettiği görüşmelerde, Çad’ı 18 aydır yöneten AGK resmen feshedildi.
Forumda, Debi’nin, 10 Ekim’de başlayacak ve ülkeyi seçimlere götürecek 2 yıllık geçiş devrinde iktidarda kalması ve cumhurbaşkanı adayı olabilmesinin önü açıldı. Ayrıyeten referanduma sunulmak üzere yeni anayasa hazırlanması kararlaştırıldı.
Debi, programda yaptığı konuşmada, “Diyalog şimdi bitmedi. Bize benzeyen ve bizi birleştiren bir millet inşa etmek için daima ve kalıcı bir diyalog içindeyiz. Bugün ya da yarın, burada ya da diğer bir yerde diyalog her vakit ve her yerde yapılacak.” dedi.
Doha Barış Mutabakatı’na yahut diyalog görüşmelerine katılmayan güçlere, “vatana dönme ve ülkeyi tekrar inşa etme” daveti yapan Debi, ateşkes ve ulusal diyaloğa katılmaları karşılığında savaş esirlerini özgür bırakma taahhüdünü yineledi.
Eski Cumhurbaşkanı’nın ölmesiyle başlayan kriz
Eski Cumhurbaşkanı İdris Debi İtno’nun ülkenin kuzeyindeki ayrılıkçı küme “Çad’da Değişim ve Ahenk Cephesi”ne (FACT) karşı düzenlenen operasyonda 19 Nisan 2021’de öldürülmesinin akabinde İtno’nun 37 yaşındaki oğlu Muhammed İdris Debi, 20 Nisan’da 15 generalden oluşan Askeri Geçiş Kurulunun başına getirilmişti.
Konsey, siyasi muhalefet ve isyancı hareketlerle kapsayıcı bir ulusal diyaloğun akabinde 18 ayda özgür ve demokratik seçimler düzenleme kelamı vermişti.
AGK Lideri Debi ile ülkedeki muhalif kümeler ortasında uyuşmazlıkların tahlile kavuşması için Katar’da martta başlayan görüşmelerin akabinde 8 Ağustos’ta “Doha Barış Anlaşması” imzalanarak yeni periyot başlamıştı.
52 hareketten 43’ü Barış Mutabakatı’na imza atarken, öteki 9 küme diyalog için gerçek şartların sağlanmadığı görüşünde.
Anlaşma mucibince Ulusal Diyalog Forumu başşehir Encemine’de 20 Ağustos’ta başlamıştı.
Muhalifler, Askeri Geçiş Kurulu Lideri Debi’den geçiş periyodunun sonunda iktidarı sivillere devredeceğine ve bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçiminde tekrar aday olmayacağına dair kesin taahhütte bulunmasını istiyordu.
Son Dakika