Orman zararlılarından çam kese böcekleri ile mücadelede bu hafta önemli bir adım daha atıldı. Türkiye Orman Genel Müdürlüğü’nden temin edilen ve çam kese böceklerinin doğal düşmanları olan predatör (avcı) böcekler, Lapta ve Çatalköy-Karaağaç bölgelerindeki ormanlık alanlara bırakıldı. Her gün 2-3 çam kese böceği ile beslenen, ek olarak 4-5 tane de öldürüp bırakan predatör böceklerin çam kese böceği pupaları ile de beslendiği biliniyor.
Artan yoğunlukları ile çam ağaçlarına ve orman alanlarına büyük zararlar veren çam kese böcekleri ile mücadele devam ediyor. Yakın Doğu Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nin bilimsel danışmanlığında Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Orman Müdürlüğü tarafından yürütülen entegre mücadeleye, Lapta-Alsancak-Çamlıbel Belediyesi ve Taşkent Doğa Parkı gibi pek çok kurum da destek veriyor. Türkiye Orman Genel Müdürlüğünden getirilen predatör böceklerin Lapta’da ormanlık alana bırakılmasını KKTC Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz, Lapta-Alsancak-Çamlıbel Belediyesi Başkanı Fırat Ataser, Türkiye Cumhuriyeti Orman Zararlılarıyla Mücadele Dairesi Başkanı Şaban Bıyıklı, Orman Dairesi Müdürü Salih Güneş, Yakın Doğu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Kurucu Dekanı Özge Özden ve Taşkent Doğa Parkı Direktörü Kemal Basat da yerinde takip etti.
Böcek salımına, Yakın Doğu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Kıbrıs Herbaryum ve Doğa Tarihi Müzesi Müdürü Prof. Dr. Salih Gücel de Hollanda’dan gelen ziyaretçi yüksek lisans öğrencileri ile birlikte katıldı.
“Biyolojik ilaç mücadelesini en son çare olarak kullanacağız. Zarar gören çam ağaçları, haziran ayında yeniden yeşerecek”
Predatör böceklerin Lapta’da ormanlık alanlara salınması işlemini yerinde takip eden Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz, çam kese böcekleriyle mücadelenin uzun soluklu bir çalışma olduğuna vurgu yaparak, bilimsel temelli bir mücadele yürüttüklerini söyledi. Çam kese böceği popülasyonunun 2023’te zirve yaptığını söyleyen Bakan Oğuz, havadan ilaçlama yapılmamasına dair eleştirilere de cevap verdi. Ormandan sorumlu bakan olduğu bir önceki dönemde havadan ilaçlama yöntemini uyguladıklarını hatırlatan Oğuz, yapılan gözlemlerde 5 yıl ilaçlama yapılan alanlarda da çam kese böceğinin çoğaldığını tespit ettiklerini söyledi.
Çam kese böcekleriyle yürütülen entegre mücadele ile doğadaki dengenin yeniden kurulmasını amaçladıklarını söyleyen Oğuz, “İlaçlar ve diğer çevresel etkenler maalesef doğal dengeyi bozmuş durumda. Bu nedenle biyolojik ilaç mücadelesini en son çare olarak kullanacağız, birilerinin beklediği gibi direkt havadan yapmayacağız, açık ve net” ifadesini kullandı.
Çam kese böceklerinin ağaçları tamamen kuruttuğu yönde yanlış bir algının da bulunduğunu söyleyen Oğuz, çam kese böceğinden ciddi hasar gören çam ağaçlarını bu dönemde tomurcuk açma aşamasına geldiğini haziranda ağaçların yeşil dokusuna tekrar kavuşacağını anlattı.
Yürütülen mücadele, ormanlarda doğal dengeyi kurmayı hedefliyor
Lapta-Alsancak-Çamlıbel Belediye Başkanı Fırat Ataser ise çam kese böceği ile mücadelede ormanlarda doğal dengeyi bozmayan yöntemlerin kullanılmasını tercih ettiklerini ifade etti. Her yıl çam kese böceklerinin sorun olduğunu kaydeden Ataser, entegre mücadele başlatılan yerlerde çam kese böceğini sorun olmaktan çıkarmayı umduklarını söyledi.
Orman Dairesi Müdürü Salih Güneş de çam kese böceğine karşı başlattıkları mücadelenin kapsamlı ve uzun soluklu bir mücadele olduğunu vurgulayarak, diğer belediyelerle de iş birliği için görüşmeler yaptıklarını ifade etti.
Türkiye Cumhuriyeti Orman Zararlılarıyla Mücadele Dairesi Başkanı Şaban Bıyıklı da sağlıklı bir ormanın oluşmasının ormanların kendi iç dengesini korumakla mümkün olduğunu vurgulayarak gelişmiş ülkelerin de bunu yaptığını ifade etti. Kimyasalı çok mecbur kalmadıkça ve sadece küçük alanların dışında kullanmadıklarını kaydeden Bıyıklı, çalışmaların, doğanın kendisini tamir etmesine yardımcı olmaya yönelik yapılması gerektiğini söyledi.
Doğal dengeyi korumak bilimsel mücadele ile mümkün
Çam kese böcekleriyle mücadele ederken doğal dengeyi korumanın yolunun bilimsel mücadeleden geçtiğini vurgulayan Yakın Doğu Üniversitesi Kurucu Dekanı Prof. Dr. Özge Özden ise predatör böcek salımının Entegre Mücadele Programının sadece bir parçası olduğunu vurgulayarak uyguladıkları programın çok kapsamlı bir mücadele yöntemi olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Özden, entegre mücadelede kapsamında, predatör böcekle biyolojik savaş, predatör kuşlara habitat oluşturarak biyolojik savaş, tuzak yöntemleri (adacık ve tel kafes), mekanik mücadele, biyolojik insektisit uygulamalarını da hayata geçirmeyi planladıklarını söyledi.
Projeye katkı koyan tüm paydaşlara bilimsel danışmanlık ve destek sunduklarını hatırlatan Prof. Dr. Özden, zararlı böcek poüulasyonu, faydalı böcek ve kuş popülasyonlarının takibi sonucunda toplanacak olan verileri analiz ederek, mücadele planlaması için her yıl ilgili kurumlarla bilgi paylaşımı yapacaklarını ekledi.
Orman alanlarına salınan predatör böceklerin tedariki için destek veren Türkiye Cumhuriyeti Orman Zararlılarıyla Mücadele Dairesi Başkanı Şaban Bıyıklı’ya teşekkür eden Prof. Dr. Özge Özden, çam kese böceklerine karşı yürütülen mücadelenin ancak pek çok kurumun iş birliği ile başarıya ulaşabileceğini vurgulayarak proje paydaşlarına da teşekkür etti.
Taşkent Doğa Parkı Direktörü Kemal Basat da hedeflerinin insan eliyle bozulan doğal dengenin yeniden tesis edilmesi olduğunu belirtti. Predatör böcek ile kuşların Kıbrıs’ın doğasında bulunduğunu ancak sayılarının azaldığını belirten Basat, ilaç kullanarak sorunun çözülemeyeceğini, farklı yöntemlerin bir arada kullanıldığı entegre mücadele ile 5 yıl sonra çam kese böceklerini kontrol altına almayı hedeflediklerini söyledi.