Uygun ölçülerde üretilmeyen protez çocuğun hayatını olumsuz etkiliyor
Araştırmalara nazaran erken yaşta protez kullanımına başlamak öz inanç kaybını ve ruhsal hasarları azaltıyor. Çocuklarda ampütasyon sonrası kalan ekstremite kısmının büyüme özelliğine devam ettiğini belirten uzmanlar, uygulanacak protezin rahat ve hafif olmasının yanı sıra yaraya yol açmaması için yumuşak malzemeden üretilmesi gerektiğini tabir ediyor. Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Uzmanı Kübra Akkalay, amputasyonların hem çocuğu hem de çocuğun ailesini ruhsal olarak olumsuz etkilediğini vurgulayarak uygun ölçülerde üretilmeyen protezlerin çocuklar üzerinde daha fazla yıkıcı tesire sebep olduğuna dikkat çekiyor.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Kısmı Ortopedik Ortez ve Protez Program Lideri Öğr. Gör. Kübra Akkalay, çocuklar için protez üretimi ve kullanımı ile ilgili kıymetli değerlendirmelerde bulundu, tavsiyelerini paylaştı.
Erken yaşta kullanım öz itimat kaybını azaltıyor
Çocuklarda ampütasyon sonrası kalan ekstremite kısmının büyüme özelliğine devam edecek olmasından ötürü ampütasyon usulü, ampütasyon düzeyi ve protez uygulamasının çok kıymetli olduğunu belirten Kübra Akkalay, “Konjenital sebeplerden ötürü ampütasyon olacak çocukların aslında bir kayıpları olmadığı üzere, yapılan her protez onlar için beden bütünlüğünü tamamlayıcı ve işlevselliğini sağlayıcı oluyor. Kabullenmeme durumu edinsel ampütasyonlara nazaran daha azdır. Son vakitlerde yapılan araştırmalarda erken yaşta protez kullanımına başlanmasının öz inanç kaybını ve ruhsal hasarları azalttığı gözlemlendi.” dedi.
Çocuk protezleri rahat ve hafif olmalı
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Uzmanı Kübra Akkalay, çocuk protezlerinin rahat ve hafif olmasının yanı sıra aksının da anatomik aksa uygun olması gerektiğini vurguladı ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Çocuk protezleri uygun stabilite sağlayabilmeli, fazla terlemeye sebep olmamalı, cildi çok irrite etmemeli, kızarma ve yara olmaması için üretiminde yumuşak gereçler kullanılmalı.Amputasyon olacak hastalar multidisipliner olarak ele alınmalı. Cerrahın hastayı, Ortez-Protez Teknikeri yahut Ortotetist-Protetist ile protez öncesi ve sonrası rehabilitasyonu yapacak fizyoterapist ile bir arada değerlendirmesi değerlidir.Hastanın genel durumu, ampütasyon düzeyi, ampüte uzvun güç durumu, güdüğün uzunluğu, güdükteki yumuşak doku durumu, eklem hareket açıklığı protez seçimi ve rehabilitasyon için büyük ehemmiyet taşıyor. Erişkinlerde görülen komlikasyonlar çocuklarda da görülebiliyor. Amputasyon sonrası görülebilecek komplikasyonlar çocuklarda sık revizyona neden olabilir. Çocuklarda büyüme devam ettiği için protezlerin çocuğa uygunluğu denetim edilmeli ve gerekirse yıllık protezler değiştirilmeli.”
Amputasyonlar psikolojiyi olumsuz etkileyebiliyor
Amputasyonların hem çocuğu hem de çocuğun ailesini ruhsal olarak olumsuz etkilediğini belirten Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Uzmanı Kübra Akkalay tavsiyelerini şöyle sıraladı:
- Çocuk ve ailesi psikososyal taraftan değerlendirilmeli,
- Çocuğun toplumsal taraftan birinci basamak olan okul hayatına devam etmesi kolaylaştırılmalı,
- Yara bakımı protez kullanımı için değer taşıdığı için güdük ve protez bakımı uzmanlar tarafından ailelere uygun anlatılmalı,
- Bu bakımları çocukların yapmasına teşvik etmeleri için ailelere bilgi verilmeli,
- Çocukların güdüklerinde yara olmamasına ve ilgili eklemlerde kontraktür gelişmemesine dikkat edilmeli,
- Ev içi düzenlemeler yapılarak birinci evvel mesken içinde sonra da dışarı alanda bağımsızlığı sağlanmalı.
Yanlış ölçüyle üretilen protez hayatı olumsuz etkiliyor
Uygun ölçülerde üretilmeyen protezlerin çocuklar üzerinde daha fazla yıkıcı tesire sebep olduğunu vurgulayan Kübra Akkalay, “Psikolojik sorunlarla bir arada kabullenmeme durumu görülebilir. Uygun yapılmayan protezlerden ötürü rehabilitasyon sürecinde, büyüme ve gelişiminde gecikme görülebilir. Çocuğa uygun yapılmayan protezler ile yapılacak hareketler ve hareket çeşitliliği azalırken sarf edilecek efor artıyor. Çocuğun bağımsız olarak hareket etmesi azalıyor, bununla birlikte toplumsal ve okul hayatı da olumsuz etkileniyor.” tabirlerini kullandı.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
