Diyarbakır İnşaat Müteahhitleri Derneği (DİM-DER), inşaat kesimindeki yüksek artırımlara ait basın toplantısı düzenledi. İnşaat müteahhitlerinin katıldığı toplantıda konuşan DİM-DER Lideri Aziz Elaldı, yapı kontrol, beton firmaları ve bankaların bölge müdürlerine reaksiyon gösterdi. Bankalar tarafından önemli engellemelere maruz bırakıldıklarını belirten Elaldı “Buradaki bölge müdürlükleri önemli manada negatif ayrımcılık yapıyorlar. Şayet bu arkadaşlar, hallerini gözden geçirmezlerse bu bölgeye yaptıkları yaklaşımları ırkçı yaklaşım olarak algılayacağız” dedi.
‘Bölge müdürlükleri geri adım atmazsa ifşa ederiz’
“Bu kelamların muhatabı kendilerini çok uygun biliyor” diyen Elaldı, “Eğer onlar da bu manada geri adım atmazlarsa kendilerini yeniden birebir biçimde basın huzurunda ‘o bölge müdürlüklerini’ ifşa edeceğiz. Arkadaşlarımızın teminatlarında olsun, krediye ulaşımında olsun, alabildiğince zorluk gösteriyorlar. Esasen öğretici firmalarımız kendi bölgesel ekonomik meselelerinden ötürü sıkıntı savaşında. Ve bankaların hiçbir katkısı olmadığı üzere bilakis bize karşı çok negatif ayrımcılıkla işlerimizi baltalamaya çalışıyorlar. Buradan onlara sesleniyoruz. Herkes ona nazaran halini ortaya koysun. Zira biz öğretici firmalarız, istihdam yaratıyoruz, vergimizi veriyoruz, emeğimizi koruyoruz. Bu bölgenin ve Diyarbakır’ın lokomotifiyiz. Bize ona nazaran davranmaları gerektiğini söylüyoruz” formunda konuştu.
‘Yapı Kontrol firmalarının bölge üreticilerine intikamvari yaklaşımları bizi rahatsız ediyor’
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Yapı Kontrolü de eleştiren Elaldı, “Yapı Kontrol firmalarının bölge üreticilerine intikamvari yaklaşımları, tutumları bizi rahatsız ediyor. Biz onlardan bir imza alana kadar 10-20 gün boyunca peşlerinde koşuyoruz. Çok kolay hal olması gereken işler o intikamvari hallerden ötürü sekteye uğruyor ve fiyatlar fahiş bir seviyede. Bununla ilgili bakanlıkla görüşmeler yapıyoruz. Bununla ilgili en kıymetli talebimizin de başında bölgesel farklılıkla fiyatların oluşturulması yer alıyor. Örneğin İzmir’deki Yapı Kontrol tahminen biz çok etkilemez ancak buradaki işlerimizde bizi etkiliyor. İzmir’de 30 milyona satılan bir daire ile Diyarbakır’da 3 ile 5 milyona satılan dairelerdeki metrekare yapı fiyatları birebir. Bunun bir an evvel düzeltilmesi gerekiyor. Bununla ilgili gerekli teşebbüslerde bulunduk ve bulunacağız” dedi.
‘Beton firmaları Diyarbakır’da fahiş oranda artırım yaptı’
Üretici firmaların fiyat artışlarına da reaksiyon gösteren Elaldı, beton firmalarının Diyarbakır’da fahiş oranda artırım yaptığını belirterek şöyle devam etti: “Zalimce artırımlar. Dolara, Euro’ya yahut petrole gelen artırımlardan 300 kat fazla artırım yapıyorlar. Bizim de alım gücümüz kalmadı. Doğalgaza indirim varken, elektriğe indirim varken, birçok noktada artırımlar durdurulmuşken, beton firması bu kadar artırım yapıyorum diyor. Biz Urfa’da 860 liraya beton dökerken, Diyarbakır’da 1300 liraya beton dökeceğiz. Bunu nasıl açıklayabilirsiniz? İzmir’de 950 liraya ben beton döküyorum burada bana 1300 lira beton döktüreceksiniz. Bunun nasıl bir açıklaması var biz bu manada hem devlet yetkilerimizi hem de beton firmalarımızı uyarıyoruz bu artırımları bir an evvel geri almaları gerekmektedir.”
‘Adım atılmazsa bir hafta beton dökmeme aksiyonu yapacağız’
Zammın geri çekilmesi için Pazartesi gününe kadar müddet verdiklerini söyleyen Elaldı “Pazartesi gününe kadar da bu artırımlardan geri adım atmazlarsa bir haftalık beton dökmeme aksiyonu yapacağız. Bu da sonuç almaz ise bizim 300 tane üyemiz var. 300 tane üyemizin iş hacmi devasadır. 300 tane üyemizin çarpanı beştir. Yani her bir üyemizin 5 tane firması vardır. Biz gerekirse bir ortaya gelip kendi beton firmamızı bu memlekette kuracağız ve karsız kendi üyelerimize betonumuzu döktüreceğiz” formunda konuştu.
‘TÜİK’in bilgilerinin gerçeği yansıtması lazımdı’
Ardından konuşan DİM-DER’in Kamu Taahhüt Müteahhiti Cihan Günay, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) datalarından ötürü ziyan ettiklerini söyledi. Günay “Beton kalemi inşaat dalındaki 2 bin kalemden yalnızca biri. Yeni taban fiyatla birlikte yalnızca bir çalışanın SGK maliyeti bize 3 bin 700 liraya mal olacak. Biz minimum fiyatın zamlanmasına karşı değiliz. Fakat bunlar da yapılırken TÜİK’in bilgileri de gerçeği yansıtması lazımdı. Bizim geçen ayla bu ay açıklanan üretici endeksler ortalamasını söylüyorum yüzde 10-12. Yani 100 milyonluk bir işte biz ortalama bir 12 milyon lira eksiğe girdik. 2022’nin sonlarında fahiş fiyatlar, daima artırımlar kapımızı çaldı. Aşikâr artışlar, belirli maliyetler olmuştur. Fakat taahhüt işlerinde de en azından TÜİK bilgilerinin gerçeği yansıtmasını istiyoruz” dedi.
