Yorgun, uykulu ve bitkin bir yüz ifadesi… Göz kapağı düşüklüğü ekseriyetle estetik bir sorun olarak görülse de, aslında hastanın ömür kalitesini önemli halde düşürebilen fonksiyonel problemleri da beraberinde getiriyor. O denli ki düşen kapak göz bebeğini örterek görmeyi önleyebiliyor. Bunun sonucunda hastalar görebilmek için ekseriyetle kaşlarını üst kaldırmak, hatta düşüklüğün daha ileri kademelerinde başlarını geriye eğmek zorunda kalabiliyorlar. Göz kapağındaki düşüklük hastaların araç kullanmalarını, spor yapmalarını, yürümelerini ve kolay gündelik işlerini yapmalarını bile riskli hale getirebiliyor. Hastalar da sıkıntılarından kurtulmak maksadıyla ‘göz kapağı estetiği’ ameliyatı için tabiplerin kapısını çalıyor. Acıbadem Ataşehir Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Pınar Kahraman Koytak, ancakgöz kapağı düşüklüğünde rastgele bir medikal yahut cerrahi tedaviyi planlamadan evvel kesinlikle nedene yönelik detaylı kıymetlendirme yapılması gerektiğine işaret ederek, “Zira göz kapağı düşüklüğü, kapak fonksiyonlarından sorumlu göz etrafı kaslarını, bu kasları besleyen hudutları yahut bu hudutların köken aldığı beyindeki merkezleri etkileyen her türlü nörolojik sorun yahut hastalıktan kaynaklanabiliyor. Bu hastalıklar dışlanmadan yapılan cerrahi tedaviler ne yazık ki hem yüz güldürücü olmayabiliyor, hem mümkün riskli bir nörolojik hastalığın teşhis ve tedavisinde gecikmeye yol açabiliyor.” diyor.
Bu belirtiler varsa, dikkat!
Göz kapağı düşüklüğü bilhassa apansız başlamışsa, bu meseleye çift görme yahut göz bebek boyutlarında değişiklik ya da baş ağrısı eşlik ediyorsa, vakit kaybetmeden tabibe başvurmak gerekiyor. Çünkü bu belirtiler 3. hudut felci yahut Horner Sendromu’nda olduğu üzere acil teşhis ve tedavi gerektiren birtakım kıymetli beyin damar patolojileriyle bağlantılı olabiliyor. Doç. Dr. Pınar Kahraman Koytak, dikkatli olunması gereken öteki belirtileri şöyle anlatıyor: “Ayrıca bilhassa gün içerisinde değişkenlik gösteren, örneğin akşama yanlışsız besbelli olarak artan göz kapağı düşüklüğü varsa, kapak düşüklüğü taraf değiştiriyorsa yahut yeniden çift görme, bitkinlik üzere öteki yakınmalar eşlik ediyorsa miyastenia gravis üzere kas-sinir kavşak hastalıkları açısından kesinlikle detaylı nörolojik kıymetlendirme gerekiyor”
BEYİN VE SONLARDAN KAYNAKLANAN PROBLEMLER
Göz kapak fonksiyonlarından sorumlu hudutların beyinde köken aldıkları bölgelerde yahut seyirleri boyunca travma, iskemi ya da bası üzere faktörlerden etkilenmesi sonucu oluşuyor.
3. hudut felci
Göz kapağı düşüklüğüne çift görme eşlik ediyorsa, etkilenen taraftaki beğenilen kayma (şaşılık) yahut göz bebeğinde büyüme varsa, nedeni 3. hudut felci olabiliyor. Bu tablo; diyabete, yüksek tansiyona, travmaya ya da beyin sapında köken aldığı bölgede inmeye, damar tıkanıklığına yahut kitle üzere lezyonlara bağlı olarak ortaya çıkabiliyor.
Horner sendromu
Horner Sendromu’nda kapak düşüklüğünden çok, göz kapak aralığında daralma oluyor ve tıpkı taraftaki göz bebeğinde küçülme izleniyor. Horner Sendromu, tutulan hudut liflerinin beyin, omurilik, hatta göğüs kafesindeki uzun seyrinden ötürü akciğer kanseri dahil ilgili anatomik bölgeleri etkileyen birçok değerli hastalığın belirtisi olabiliyor. Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Pınar Kahraman Koytak, “Özellikle akut geliştiyse yahut baş ağrısı ile göz bebek boyutlarında değişiklik eşlik ediyorsa, göz kapağı düşüklüğünün acil nörooftalmolojik muayene ve nöroradyolojik tetkikler ile kıymetlendirilmesi gerekiyor. Çünkü 3. hudut felci hayatı tehdit eden anevrizma üzere damarsal basılarla; Horner sendromu ise karotis disseksiyonu üzere yırtıklarla da bağlı olabiliyor” diye konuşuyor.
KAS-SİNİR KAVŞAK HASTALIKLARI
Diğer nörolojik nedenlere nazaran daha sık görüldükleri, ilaçla tedavi edilebilir oldukları ve kapak cerrahisi planı varsa öncesinde dışlanmaları gerektiği için ‘kas-sinir kavşak’ hastalıklarının teşhiste atlanmamaları hayli değer taşıyor. Doç. Dr. Pınar Kahraman Koytak, “Miyastenia gravis üzere bu tıp hastalıklarda kas ve hudutlar olağan olsalar da bağışıklık sistemini ilgilendiren bir sorundan ötürü kas-sinir kavşağındaki iletimde bir sorun kelam konusu oluyor. Buna bağlı olarak kas fonksiyonunu düzgün yapamıyor ve değişken, yorulmakla artan – dinlenmekle düzelen kas güçsüzlüğü ile bitkinlik görülüyor” diyor.
Miyastenia gravis
Miyastenia gravis üzere kas-sinir kavşak hastalıklarında en sık ve en erken etkilenen kaslar göz etrafı kasları olduğu için hastalar ekseriyetle birinci olarak akşama gerçek artan göz kapağı düşüklüğü ve/veya çift görme yakınmalarıyla tabibe başvuruyorlar. Bunun dışında kol ve bacak kaslarında güçsüzlük, yutma, konuşma, çiğneme, hatta teneffüs zahmeti de oluşabiliyor. “Bu bulgular epeyce değerli olup teneffüs yetmezliği ile seyreden ve miyastenik kriz denilen acil klinik tabloyla alakalı olabiliyor” ikazında bulunan Doç. Dr. Pınar Kahraman Koytak, “Dolayısıyla hastaların yakın ve sistemli takibi gerekiyor. Hastalık sıklıkla immün tedavi seçenekleriyle düzgün denetim altına alınıyor. Şayet göğüs kafesinde yer alan timüs bezinin makûs huylu tümörü ile alakalı ise erken cerrahiyle bezin çıkartılması gerekiyor” diye konuşuyor. Yalnızca göz kaslarının tutulduğu oküler miyasteni hastalarına ise teşhis koymak bazen güç olabiliyor, çünkü taklitçi hastalıklar ile karışabiliyor. Kesin teşhis için tek lif elektromiyografisi üzere ileri elektrofizyolojik tetkikler epeyce yardımcı oluyor.
KAS HASTALIKLARI (MİYOJENİK NEDENLER)
Göz etrafındaki kasların etkilendiği kas hastalıkları (progresif eksternal oftalmopleji ve mitokondrial miyopatiler, miyotonik distrofi gibi) ekseriyetle genetik nedenli oluyor. Göz kapağı düşüklüğü çoğunlukla iki taraflı ve simetrik özellik sergiliyor, kimilerinde gözlerde önemli hareket kısıtlılığı eşlik edebiliyor. Bunların yanı sıra kol ve bacak kaslarında güçsüzlük yahut kasılma, yutma zahmeti ve sistemik bulgular da ortaya çıkabiliyor. Epeyce ender görülen bu tablolarda aile hikayesinin âlâ sorgulanması, ayrıntılı nörooftalmolojik ve nöromusküler muayene, elektromiyografi ile genetik inceleme başta olmak üzere ileri tetkiklerle
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
