İZMİR (İGFA) – Türkiye’yi yasa boğan Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların akabinde başlattığı yardım seferberliği ile örnek bir dayanışma sergileyen Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ), bölgedeki bilim insanlarının araştırmaları sonucunda yayımladığı raporlar ile sarsıntı gerçeğine ve riskli ögelere dikkat çekmeyi sürdürüyor.
DEÜ, Doğu Anadolu Fay Zonu (DAFZ) içindeki Amanos, Türkoğlu-Pazarcık ve Erkenek segmentleriyle, Çardak ve Sürgü fayları ile Antakya Fay Zonu etrafındaki yerbilimsel tabanlı saha çalışmalarını kamuoyuyla paylaştı.
TÜBİTAK 1002-C Doğal Afet Odaklı Saha Çalışması Acil Dayanak Programı dayanağı ile DEÜ Mühendislik Fakültesi Jeoloji ve Jeofizik Mühendisliği Kısmı öğretim üye ve yardımcılarının iş birliğinde hazırlanan raporda, Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Gaziantep ve Malatya vilayetlerini kapsayan zelzele tesir alanındaki 15 günlük saha gözlemlerinden oluşan araştırma bilgileri yer alıyor.
“EN SARSICI DEPREMDİ”
5 kısımdan oluşan raporla ilgili değerlendirmelerde bulunan DEÜ Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Ökmen Sümer, sosyoekonomik ve çevresel tesirleri bakımından Türkiye tarihinin en sarsıcı sarsıntıları olduğunu kaydederken, aletsel devir içinde ise sol yanal faylanma düzeneklerine sahip Dünya’daki en büyük sarsıntılardan ikisinin Kahramanmaraş sarsıntılarında yaşandığı kaydetti.
YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ İHA’LAR İLE ÇALIŞILDI
Saha çalışmalarında yüksek imaj çözünürlüklü İnsansız Hava Araçları (İHA) aracılığıyla zelzelelerle ilgili kıymetli bulguların tespit edildiğini aktaran Sümer, “Depremlerin meydana getirdiği sismotektonik ve sismogravitasyonel deformasyon tesirlerini alanda yerinde müşahede ve GNSS bilgileriyle kalibre edilen RTK modüllü yüksek çözünürlüklü görüntüleme özelliğine sahip İHA uçuşlarıyla belgeledik. Arazi çalışmalarımızın akabinde gerçekleştirilen ofis çalışmaları ile elde edilen bilgiler, uzmanlarımız tarafından derlendi ve zelzeleye dair değerli bulguların yer aldığı bir rapor haline getirildi” tabirini kullandı.
DETAYLARI ANLATTI
Sümer, rapora ait bilgilendirmesinin devamında şunları kaydetti:
“Yeni gelişen yüzey kırıklarının yer yer eski fay sarplıklarını ve/veya breşik zonları takip ettiği görülse de, genelde daha evvel çalışmamış deformasyon alanları oluşturduğu yorumlanmıştır. Sismogravitasyonel deformasyon yapıları ise gerek ilgili yapısal süreksizlere yakın pozisyonlarda gerekse uzak alanlarda epeyce ağır biçimde gözlenmiştir. Bu yapılar kendi ortalarında sıvılaşma yapıları (sismitler) ve kütle harekeleri formunda iki ana başlık altında değerlendirilmiştir. Yapılan ön değerlendirmelerde sıvılaşma yapıları sırt tipi, yarık tipi, kum volkanları ve bacaları biçiminde, kütle hareketleri ise rotasyonel ve ötelenme tipi heyelanlar, kitle kaymaları, kaya düşmesi, kaya devrilmesi, döküntü akması, döküntü çığı, toprak akması ve yanal yayılma yapıları olarak yorumlanmıştır. Sıvılaşma ve yanal yayılma yapılarının bilhassa Amik Ovası içinde, kütle hareketlerinden heyelan ve kitle kaymaları tipi deformasyonların ise baskın olarak Hatay vilayet sonları güneyindeki Miyosen – Pliyosen yaşlı sedimenter kayalarda ağırlaştığı gözlenmiştir.”
Birçok araştırma içeriğinin paylaşıldığı rapora ulaşmak için tıklayabilirsiniz.
