Elektronik eserler, hayatımızın ayrılmaz birer modülü. Bugün hepimizin konutunda buzdolabı, fırın, televizyon veya bilgisayar üzere eserler var. Bu içeriğimizde, bu elektronik eserlerin yalnızca fişleri takılı iken güç tüketip tüketmeyeceklerini irdeleyeceğiz.
Doğrudan söyleyelim; kullandığınız elektronik eserlerin neredeyse tamamı, prize takılı olmaları durumunda enerji tüketirler. Bu tüketim, iddia edebileceğiniz üzere elektrik faturasına da yansır. Lakin burada bilinmesi gereken bir konu var. Diyelim ki bir televizyonu kumandadan kapattınız ve bir ay boyunca öylece bıraktınız. Sonraki ay ise bir televizyonu ay boyunca çalışır olarak bıraktınız. Televizyonun kapalı lakin prize takılı olması, daha az elektrik tüketip, daha düşük fatura olarak karşınıza çıkacaktır.
Fişi takılı aletlerin tükettiği güce “vampir şarjı” deniyor!
Bütün elektronik eserler, isminden da anlaşılabileceği üzere türlü türlü elektronik devreler içeriyor. Bu devreler bir güç kaynağına bağlandığında, etkin olarak çalışmasalar bile elektrik harcıyorlar. Hatta bölüm, tüketilen bu elektriğe “vampir şarjı” ve “hayalet yük” üzere isimler de koymuş durumda.
Gelelim işin maddi boyutuna… Haydi daima birlikte, ortalama bir televizyonun fişe takılı lakin kullanılmıyorken harcadığı elektriğin, faturaya ne kadar tesir edeceğini hesaplayalım.
Bir televizyonun bekleme modundayken ortalama enerji tüketimi 1,3 watt.
Piyasada bulunan 107 farklı televizyonun güç tüketim ölçüleri ile ilgili bir araştırma yapan “Eco Cost Savings”e göre(*) televizyonlar, bekleme modundayken ortalama olarak 1,3 watt elektrik harcıyor. Burada dikkatinizi çekmek istediğimiz bir konu var. Televizyonlar, açık durumdayken ekran boyutu ve çözünürlük üzere konuları da içine alarak güç tüketiyor. Fakat bekleme modundaki bir televizyonun ekran boyutu ve çözünürlüğü ne olursa olsun, harcadığı güç pek de değişmiyor.
Şimdi biraz matematik: Bir eserin faturaya olan tesirini watt üzerinden değil, bu eserin kWh karşılığından pahası ile bulabiliriz. Bu dönüşümü yaptığımızda, bekleme modundaki bir televizyonun bir saatte harcayacağı elektriğin 0,0013 kWh olduğu sonucuna ulaşırız. Türkiye’deki günlük televizyon izleme ortalaması ise RTÜK’e nazaran yaklaşık 5 saattir(**). Bu durumda, bekleme modundaki bir televizyonun faturaya olan tesiri, günlük 0,025 kWh olarak kabul edilebilir. Buradan da aylık 0,75 kWh kullanım ile faturaya olan tesirinin 1,31 TL(***) olduğu sonucuna ulaşırız.
Madem maliyeti çok da değiştirmiyor; fişi çekelim mi, çekmeyelim mi?
1 TL’nin çok da kıymetli olmadığını düşünmüş olabilirsiniz. Pekala bu durumda fişi çekmeli miyiz, yoksa televizyonlar bekleme modunda mı kalmalı? Bir televizyonun bekleme modunda kalmasının bazı avantajları vardır. Öte yandan, televizyonu fişten çekmek de kimi avantajlara sahiptir. Biz bu konuları size sunalım, son kelamı siz söyleyin.
Televizyonun fişe takılı bırakılmasının avantajları:
- Televizyona sunulan yazılım güncellemeleri için uğraşmazsınız. Pek çok televizyon, bekleme modundayken güncellenmektedir.
- Destekleyen televizyon modelleri bekleme modundayken program kayıt özelliği sunmaktadır. Böylece siz uyurken yahut öbür bir işle meşgulken, daha sonradan izlemek istediğiniz programları kaydedebilirsiniz.
Televizyonun fişe takılı bırakmamanın avantajları:
- Enerji tüketimi sıfıra indiği için faturanız az da olsa düşecektir.
- Fırtına üzere aksilikler nedeniyle meydana gelebilecek akım değişimlerinden korunmuş olursunuz.
(*): Energy Cost Savings’in tüketim bilgileri ile ilgili makalesine buradan ulaşabilirsiniz.
(**): RTÜK’ün “Gençlerin Medya Kullanımı ve Dijital Okuryazarlık Araştırması”na buradan ulaşabilirsiniz.
(***): Fatura hesabı, Aydınlatma Portalı’na ilişkin elektrik faturası hesaplama aracıyla yapılmıştır. O araca buradan ulaşabilirsiniz.