Ülkemizdeki her 100 bin bayandan 22’sinde görülen göğüs kanserinin, yalnızca bayanları etkilediği düşünülse de bu kanser tipi erkeklerde de görülebiliyor. Göğüs kanserinde kendi kendine yapılan muayenenin erken tanıya büyük bir takviye olacağının altını çizen DoktorTakvimi uzmanlarından Prof. Dr. Işıl Günhan Bilgen, “Her şuurlu bayan, kendi kendine göğüs muayenesi yapmayı öğrenmeli ve bu muayeneyi ömür uzunluğu, nizamlı ve disiplinli olarak yapmayı alışkanlık haline getirmeli” diyor.
Sıklıkla bayanlarda rastlanan göğüs kanseri, Türkiye’de her 100 bin bayanın 22’sinde görülüyor. “Kişinin kendi kendine yapacağı göğüs muayenesi, hayat kurtarır’’ diyen DoktorTakvimi uzmanlarından Prof. Dr. Işıl Günhan Bilgen, göğüs kanserinin bayanlarda değerli oranda vefata neden olan hastalıklar ortasında yer aldığını belirtiyor. Göğüs kanserinin erken tanısı için herkesin 20 yaşından başlayarak ömür uzunluğu, ayda bir defa kendi kendine elle göğüs muayenesi yapması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Bilgen, “Memedeki kitlelerin birden fazla, bayanların kendisi tarafından, ya tesadüfen ya da kendi kendine göğüs muayenesinde keşfediliyor. Tesadüfen keşfedilen kitleler çoklukla çok büyük kitleler oluyor. Halbuki yanlışsız yapılan kendi kendine göğüs muayenesinde daha ufak çaptaki kitleler ve göğüs kanserine işaret edebilecek kimi belirtiler de fark edilebilir” diye ekliyor.
Meme kanserinde erken teşhisin, daha tesirli tedavi ve birçok durumda tam güzelleşme manasına geldiğini aktaran Prof. Dr. Bilgen, her şuurlu bayanın, kendi kendine göğüs muayenesi yapmayı öğrenmesini ve bu muayeneyi ömür uzunluğu, sistemli ve disiplinli olarak yapmayı alışkanlık haline getirmesinin kaide olduğunu söylüyor. Ayrıyeten yıllık olağan muayenelerde hekimin yaptığı göğüs muayenesi, mamografi ve/veya göğüs ultrasonografisi, göğüs kanserinin erken teşhisinde kıymetli rol oynuyor.
Kendi kendine yanlışsız muayene nasıl yapılır?
Prof. Dr. Bilgen, kendi kendine muayenenin gözle inceleme ve elle dokunarak, iki adımda yapılması gerektiğinin altını çiziyor. Gözle incelemeyi ayna karşısında önden ve her iki yana dönerek göğüslerin büyüklüğüne, simetrisine, derinin rengine, haline, göğüs başlarına, göğüs altı bölgelere ve koltukaltlarına bakılması olarak açıklayan Prof. Dr. Bilgen, bu incelemenin evvel kollar iki yanda sarkık ve gevşek, daha sonra kollar belde, daha sonra kollar her iki yanda başın üzerine kaldırılmış ve son olarak da gövde öne gerçek eğik, kollar her iki yanda iken olmak üzere dört farklı konumda yapılmasının kural olduğunu da hatırlatıyor.
Prof. Dr. Bilgen, gerçek biçimde elle muayeneyi ise şu biçimde anlatıyor: “Muayene her göğüs için çapraz elle yapılır; yani sağ göğüs için sol el, sol göğüs için sağ el kullanılır. Muayene sırasında göğse elle uyguladığınız basınç, mümkün kitlelerin farklı derinliklerde olabilmesi nedeniyle evvel hafif, sonra orta, daha sonra da yüksek şiddette olmalıdır. Köprücük kemiğinin altından başlayarak, sütyen alt sonuna kadar tüm göğüs bölgesi muayene edilir. Elinizi kaldırmadan kaydırarak birbirine paralel dikey çizgiler çizerek yahut köprücük kemiğinin altından başlayarak saat ibresi tarafında giderek iç içe geçen daireler çizerek, yahut göğüs başında sonlanan oklar biçiminde tüm göğüs muayene edilmelidir.”
Bu belirtiler varsa dikkat!
Kendi kendine muayene sırasında görülen göğüs cildindeki damarlarda besbelli genişleme, göğüslerden birisinin başkasından daha sarkık olması, göğüs cildinde yara oluşumu ve göğüs başında ve cildinde yeni gelişen içe çekinti – çöküntü oluşması, üst kolda şişlik, göğüste görünür yahut ele gelen kitle ve göğüs, boyun, koltuk altı lenf bezlerinde büyüme, göğüs kanserinin değerli belirtileri ortasında yer alıyor. Göğüs başından tabiatıyla, müdahale olmadan (yani memeyi sıkmadan) gelen, bilhassa tek taraflı, siyah ya da kanlı, kırmızı renkli akıntılar da göğüs kanseri açısından kuşkulu olduğu için incelenmesi gerekiyor. Prof. Dr. Bilgen, bu bulgulardan bir yahut daha fazlasının bulunması durumunda en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulması gerektiğini belirtiyor.
DoktorTakvimi uzmanlarından Prof. Dr. Işıl Günhan Bilgen, muayene sırasında dikkat edilmesi gereken başka bulguları ise şu formda açıklıyor:
- Sağ ve sol göğsün boyutunda farklılık, asimetrik görünüm: Bayanların iki göğsü birbirinden farklı boyutta olabilir. Bilhassa ergenlik periyodunda göğsün gelişimi sırasında göğüste boyutsal farklı büyüme, karşı göğse nazaran farklılaşma, asimetri olabilir. Gebelik ya da birtakım sistemik hastalıklarda her iki göğüste boyut artışı olabilir. Lakin, tek göğüste olan büyüme, bilhassa süratle giden boyut artışları göğüs kanseri açısından uyarıcı olmalıdır.
- Meme cildinde kızarıklık, şişlik, kabalaşma, “portakal kabuğu görünümü”: “İnflamatuar göğüs kanseri” olarak isimlendirilen saldırgan bir göğüs kanseri tipi, göğüste kitle oluşturmaktan fazla, göğsün genelinde güya bir iltihap varmış üzere göğüs cildinde kızarıklık, kalınlaşma, ısı artışı, göğüs dokusunda şişlik, ödem oluşturabilir. Bu bulguların olduğu hastalar vakit kaybetmeden doktora başvurmalıdır.
- Memede ağrı: Göğüs ağrısı çoklukla bir kanser bulgusu olarak karşımıza çıkmaz. Fakat tekrar de, göğüs kanserine eşlik eden bir bulgu olabilir. Göğüs ağrısı adet devriyle de bağlı olabilir. Adet kanaması ile alakalı olmayan ağrılar ise çoklukla 40 yaşından sonra ve menopoz devrindeki bayanlarda daha sık görülür. Bu cins ağrılar kanser açısından daha kuşku uyandırıcı olmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
Beyaz Haber Ajansı
