ABD, bilhassa Meta’yı yakından ilgilendiren yeni bir maddeyi onaylamaya hazırlanıyor. “Gazetecilik Rekabet ve Müdafaa Yasası” isimli yasa, temelde gazetelerin ve başka haber kuruluşlarının çevrimiçi reklam gelirinden ‘daha büyük bir pay’ almasını sağlamayı öngörüyor.
Fakat yeni yasa, görünüşe nazaran Meta tarafından pek de olumlu karşılanmadı. Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın çatı şirketi, yasanın kabul edilmesine karşı direkt ABD hükûmetine yönelik bir tehdit paylaştı.
“Yasa geçerse haberleri büsbütün kaldırırız”
Facebook Siyaset Bağlantı Yöneticisi Andy Stone, şirketin yasa hakkındaki açıklamasını şu halde sundu:
“Kongre, ulusal güvenlik mevzuatının bir kesimi olarak berbat düşünülmüş bir gazetecilik yasa tasarısını kabul ederse, artan trafik ve abonelikler yoluyla haber kaynaklarına sağladığımız rastgele bir pahası haksız yere göz gerisi eden hükûmetin mecburî kıldığı müzakerelere boyun eğmek yerine, haberleri platformumuzdan büsbütün kaldırmayı düşünmek zorunda kalacağız.”
Bununla birlikte Meta, kelam konusu yasa çalışmasını hükûmetin ‘kartel gibisi oluşum’ yaratmaya çalışmasına benzetti. Bunula birlikte şirket, hiçbir şirketin kullanıcıların görmek istemediği bir içerik için ödeme yapmaya zarurî kılınamayacağını vurguladı.
İyi de bu yasa tasarısı neden bu kadar ses getirdi?
Günümüzde yayıncılar, içeriklerinden gelir elde etmek için yalnızca tekil olarak Google ve Meta üzere şirketlerle pazarlık yapıyorlar. Ama yeni yasa, yayıncıların bir ortaya gelerek toplu bir formda şirketlere baskı kurmasının önünü açıyor.
Yayıncılar ise son yıllarda reklam gelirleri konusunda platformlardan şikâyetçi oluyor. Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Sayım Bürosu’nun bilgilerine nazaran yayıncıların reklam gelirleri, 2002 ila 2020 yılları ortasında %52 oranında kayba uğradı.
Tabii bu gelir kaybı, en çok mahallî ve küçük çaplı yayın kuruluşlarını etkiledi. Günümüzde pek çok yerel/küçük yayıncı, gelir elde edemediğinden batmanın eşiğinde yayın yapıyor. Hasebiyle bu yayıncılar, gelir elde etmek için yasanın geçmesini istiyor.
