Öğretmenlik Meslek Kanunu’na karşı reaksiyonlarını lisana getiren eğitim sendikaları greve gidiyor. Kelam konusu kanuna ait okullarda hareketler başlarken, eğitim sendikaları tarafından yapılan açıklamada, “Mesleğimizin onuru, çocuklarımızın hakları için uyarıyoruz” denildi.
“KANUN İLE ÖĞRETMENLERİN AYRIŞTIRILMASI KELAM KONUSU”
Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun yanlış ve eksik bir kanun olduğunu, idari ve teknik işçisi içermediğini, ataması yapılmayan ve özel okullarda vazife alan binlerce öğretmeni kapsamadığını belirten Eğitim- Sen Genel Lideri Nejla Şura, “Öğretmenlerin ayrıştırılması kelam konusu. Öğretmenlerimizin maaş artışını imtihana bağlayan bir süreç başladı. 69 puan alan öğretmen düşük maaş, 70 puan alan yüksek maaş alacak. Biz okul okul gezerek bu haksızlıkları anlatıyoruz ve güçlü bir biçimde iş bırakmanın örülmesine ait çalışmalar içerisindeyiz. İmtihan odaklı bir sistemin kesimi olmak öğretmenleri mağdur etmiş durumda. Kimi öğretmenler ise ekonomik nedenlerle bu imtihana başvurmuş ancak ‘İstediğim için değil ekonomik durumlar beni buna zorluyor’ diyor. Öğretmenler boşluk gördüğünde imtihana çalışıyor. Öğrencilerine hazırlık yapması gerekirken imtihana çalışmaları nedeniyle öğrencilerin eğitim hakkı engellenmiş oluyor. Bu kanun bir baraj olarak öğretmenlerimizin karşısında. Bugün iktidara yakın iki sendikaya üye öğretmenler arkadaşlarımız ortasında da bu imtihana karşı olan önemli bir kesim var. ‘Ücretlerimizde önemli artış yapılmalı, bin, iki bin lira yetmez’ diyorlar. Öğretmenler ortasında bu kanuna karşı önemli bir itiraz yükseliyor.”
EYLEMLERE BAŞLADILAR
19 Kasım’da düzenlenecek Meslek Basamakları Sınavı’na karşı birleşen 13 öğretmen sendikasına bağlı öğretmenler, bugünden itibaren okullarda öğretmenler odasında hazırladıkları ortak metinleri okuyacak. Kimi öğretmenler belirlenen günlerde reaksiyonlarını lisana getirecek kokartlar takacak.
SOSYAL MEDYADANIN GÜNDEMİNE OTURDU
Eğitimciler 2 Kasım’da ise iş bırakma aksiyonu yapacak. #işbırakmaya6gün etiketi altında onlarca eğitimci tweet atarken, hastagh Twitter’da TT oldu. İşte yapılan yorumlardan kimileri:
Eğitim – SEN tarafından yapılan açıklama şu formda:
“Kamu vazifelilerinin, sendikalarının aldığı kararlar doğrultusunda toplu aksiyon hakkına sahip oldukları; milletlerarası kontratlarda, insan hakları kontratlarında, Anayasa ve mahkeme kararlarında hiçbir tereddüde yer bırakmayacak formda tanınmaktadır.Bu mevzuda çok sayıda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Danıştay ve idari yargı kararı bulunmaktadır. 151 sayılı ILO Mukavelesi’nin 3. unsurunda kamu vazifelileri örgütlerinin hedefinin, kamu vazifelilerinin çıkarlarını savunmak ve geliştirmek olduğu, kamu çalışanlarının çıkarlarını savunmak maksadıyla etkinliklerde bulunabilecekleri düzenlenmiştir.
Anayasa’nın “Milletlerarası Antlaşmaları Uygun Bulma” başlıklı 90. hususunun son fıkrası; “Usulüne nazaran yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaşmalar kanun kararındadır. Bunlar hakkında Anayasaya karşıtlık tezi ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. Metoduna nazaran yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ait milletlerarası antlaşmalarla kanunların birebir bahiste farklı kararlar içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma kararları temel alınır.” emredici kararını içermektedir. Bu düzenleme ile İLO kontratının kanun kararında olduğu tartışmasızdır.
87 sayılı ILO Mukavelesi, SENDİKA ÖZGÜRLÜĞÜNE VE ÖRGÜTLENME HAKKININ KORUNMASINA AİT MUKAVELEDİR. Mukavelenin birinci kısmındaki hususlarda örgütlenme özgürlüğü düzenlenmiştir. Bu kısımda yer alan 3/1. unsur; “Çalışanların ve patronların örgütleri tüzük ve iç yönetmeliklerini düzenlemek, temsilcilerini serbestçe seçmek, idare ve etkinliklerini düzenlemek ve iş programlarını belirlemek hakkına sahiptirler.”,
Aynı kısmın 8/2 unsuru; “Yasalar bu kontrat ile öngörülen garantilere ziyan verecek formda uygulanamaz.”, Örgütlenme Hakkının Korunması kısmında yer alan 11. unsur; “Hakkında bu mukavelenin yürürlükte bulunduğu Memleketler arası Çalışma Örgütünün her üyesi, çalışanların ve patronların örgütlenme hakkını serbestçe kullanmalarını sağlamak emeliyle gerekli ve uygun bütün tedbirleri almakla yükümlüdür.” düzenlemelerini içermektedir.
Türkiye 1992 yılında bu mukaveleyi onaylamış, 8 Ocak 1993 tarih, 93- 3967 sayılı Bakanlar Heyeti Kararı ile de yordamına uygun yürürlüğe koymuştur. Bu karar 25 Şubat 1993 gün, 21507 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Görüldüğü üzere; 87 sayılı ILO Mukavelesi’nin 3/1 hususu, kamu çalışanlarının örgütlenme ve aktiflikte bulunma özgürlüğünü; birebir hususun 2. fıkrası, kamu makamlarının bu hakkı sınırlayacak yahut kullanılmasına pürüz olacak nitelikte her türlü müdahaleden sakınmaları gerektiğini düzenlemiştir. Kontratın 8/2 hususu de iç hukukta, kontrat ile öngörülen teminatlara ziyan verecek nitelikte yasal düzenleme yapılamayacağına, uygulamada da bu hakların kısıtlanamayacağına yer vermiştir.
Avrupa Birliği Temel Haklar Kaidesi’nin 28. unsuru çalışan ve patron örgütlerinin, topluluk hukuku, ulusal yasalar ve uygulamalara nazaran toplu kontratlar müzakere etme, imzalama, menfaat çatışması halinde grev dâhil, kendi çıkarlarını korumak için toplu aksiyon yapma hakkını düzenlemiştir. Anayasa ve insan hakları kontratları ile teminat altına alınan sendikal faaliyet hakkı Türk Ceza Kanunu ile de müdafaaya alınmış, TCK’nin 118. unsurunda sendikal faaliyetin engellenmesi yasaklanmıştır.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin 11. unsuru kapsamında, sendikal hareket ve etkinlikler nedeniyle verilen cezaları, mukaveleye ters bulmuştur. AİHM; KESK’e bağlı sendika üyelerinin müracaatlarında, AİHS’nin 11. unsurunun sendikanın yapacağı toplu aksiyonlar yoluyla, sendika üyelerinin mesleksel çıkarlarını savunma özgürlüğünü teminat altına aldığını, sendika üyeleri tarafından gerçekleştirilecek olan bu aksiyonlara taraf devletlerin müsaade vermesi gerektiğini, 11. unsurda grev yapma hakkı açık bir formda tabir edilmemişse de bu hakkın tanınmasının, en değerli sendikal haklardan biri olduğunu, genel bir grev yasağının kontratın 11. unsurunun ihlali manası taşıdığını, sendika üyelerinin grev ve aksiyonlara katıldıkları için disiplin cezası ile cezalandırılmalarının sendikal hakları kullanmaya yönelik caydırıcı bir niteliğe sahip olduğunu, yasaklama ve engellemelerin demokratik bir toplumda gerekli olmadığını tespit etmiştir. (Karaçay – Türkiye,Satılmış ve Başkaları – Türkiye,Urcan ve Öbürleri – Türkiye, KESK üyesi Güç Yapı Yol Sen – Türkiye)
Benzer aksiyonlar, Danıştay ve yönetim mahkemeleri tarafından da yasal ve yasal kabul edilmiştir. Danıştay; sendika üyelerinin sendikaların yetkili heyetlerince alınan, üretimden gelen güçlerini kullanma çağırısına uyarak,davacının sendikal faaliyet kapsamında vazifeye gelmemesi fiilinin mazeret olarak kabulünün gerektiği istikametindedir. Aktiflik nedeniyle misyona gelmemenin disiplin hatası ile cezalandırılmasını hukuka ters bulmuştur.
Sendikal kararlar gereği değişik tarihlerde gerçekleştirilen ikaz grevleri ve iş bırakma kararlarına uyarak işe gitmeyen üyelerimize verilen disiplin cezaları, yönetim mahkemelerince iptal edilmiştir.
Konuya ait yargı kararlarında, bilhassa kamu çalışanlarının iş bırakma aksiyonlarından ötürü uğradıkları soruşturmalar sonucu verilen disiplin cezalarının iptali istemli davalarda, Anayasa Mahkemesi ve Danıştay, İŞ BIRAKMALARI SENDİKAL MÜSAADE ve MAZERET MÜSAADESİ olarak değerlendirmiştir. Sendika üyelerinin, sendikaların aldığı karara uyarak, hizmet üretmemesi sendika üyeliğinin doğal sonucudur. Bu durumun temel hak ve özgürlükler kapsamında, yasalar, genelgeler, yargı kararları ile teminat altına alındığı tartışmasızdır. İdari makamların engelleme teşebbüsleri Türk Ceza Kanunu’nun 118. unsuruna alışılmamıştır.”
