İktidar enflasyon düştü diyor, tüketiciler file doldurmak için her gün daha fazla harcama yaptıklarına dikkat çekiyor, iktisat uzmanları ise iki datanın de hakikat olduğunu belirtiyor ve üretici fiyatlarındaki düşüşe dikkat çekiyorlar.
Ekonomim müellifi Alaattin Aktaş, üretici fiyatlarındaki düşüşün önümüzdeki devirde perakende kesimi üzerinde “zam yapmayı bırakın” formunda bir baskıya neden olabileceğini belirtti. Aktaş, üretici fiyat endeksi üzerine şu görüşleri paylaştı:
“Yurtiçi üretici fiyat endeksinin neyi tabir ettiği bazen karıştırılıyor. Yİ-ÜFE, üretici kısmın maruz kaldığı fiyat artışını değil, üretici kısmın yaptığı artırımın oranını gösteren bir endeks.
Hani bazen ‘Bizim üreticilerimiz maliyetleri bu kadar arttığı halde bu artırımı tüketiciye nasıl yansıtmıyor’ diye yaklaşılıyor ya, bu tümüyle yanlış bir kıymetlendirme. Üretici artırımını yapıyor ve biz bunu Yİ-ÜFE’deki artışta görüyoruz.
Ancak üretici fiyatlarındaki artışın tüketici fiyatlarına birebir oranda yansıması gerekmiyor, bu olmaz da zati.
Üretici endeksinde hizmet fiyatları yok, tüketicide var. Üretici endeksi vergisiz fiyatları gösteriyor, tüketici endeksi vergili fiyatları.
Endeks kapsamları farklı, yükler farklı…
Dolayısıyla iki endeksin artış oranının farklı olması olağan.
Ama önümüzdeki periyotta perakendeci bölümü yeni bir baskı bekliyor.
Söylenecek olan şu: ‘Bakın toptan fiyatlardaki artış nasıl düştü, sıra sizde, haydi siz de perakendeciler olarak artırım yapmayı bırakın!’
İstediğiniz kadar anlatmaya çalışın, geçmişin büyük bir tortusu var, diye… Üretici artırım yapmaya devam ediyor; fiyatlar değil, artış suratı düşüyor, artırımı nasıl sona erdirelim, diye…
Perakendeye yönelik baskı öbür bir biçimde patlak verdi zati. Önümüzdeki devir bu daha da tırmanabilir.
Fiyatların yıllık artış suratındaki düşüşün, fiyatların düşmesi olmadığını anlamadığımız sürece de bu tartışmalar bitmez.” (HABER MERKEZİ)
