Geçmiş medeniyetlerin yeryüzündeki en büyük yapıtlarına şöyle bir baktığımızda, gerisinde yatan işçiliğe hayran kalabiliyoruz. Bu yapıtlarda gördüğümüz her bir taş ve her bir modül, yapıtın inşaatında çalışan bireylerin elleriyle oraya yerleştirilmiş, yüzyıllar boyunca hayatta kalmayı başarmış.
Peki, devasa şatolar ve kaleler üzere o denli çok devasa değil de, ufak çaplı bir projeyi tıpkı kurallarda yapmaya çalışsak sonucu ne olurdu? Bu sorunun karşılığı, yirmi iki yıldır devam eden bir projeyle verilmeye çalışılıyor.
İnsanların 13. yüzyılda yaşıyormuşçasına kale inşa ettikleri proje:
Fransa’nın Treigny bölgesine yakın pozisyonda yer alan bu inşaat, 22 yıl evvel başladı. Günümüzde faal olarak inşası süren kale, 13. yüzyılda kullanılan inşaat teknikleriyle inşa ediliyor.
İnşaatta kullanılan her bir modül, kaleye yakın bölgelerden doğal olarak temin ediliyor. Ahşaplar ağaçların kesilmesiyle, kaleye konan taşlar kayaların ve büyük taşların kırılmasıyla elde ediliyor.
Projenin ayrıntılarına inelim: Nasıl ve neden başladı?
Proje, bölgenin 13 kilometre uzağında bulunan Saint Fargeau Kalesi’nin sahibi Michel Guyot tarafından başlatıldı. 1979 yılında Saint Fargeau’nun yıkıntılarını satın alan Guyot, 1995 yılında büyük bir keşifle karşılaştı.
Saint Fargeau’nun tadilatında misyon alan grup, özgün kale planlarıyla karşılaştı. Guyot, bu planları keşfettikten sonra sıfırdan bir kale inşa etme fikrine kavuştu. Bunun için kaynak ve uzmanları bir ortaya getirdi, Fransız yöneticilere fikrini sundu.
Projenin ana fikri ise 13. yüzyılda bu türlü bir yapıyı inşa etmek için gereksinim duyulan imkânları tam olarak anlamaktı.
Sıfırda kale inşa etme fikri, 400 bin euro kaynak topladı:
Guyot, fikrini sunduktan sonra büyük bir muvaffakiyete kavuştu. Avrupa Birliği, mahallî ve merkezi Fransız hükûmeti ve birtakım ticari kuruluşlar, Guyot’un projesine toplam 400 bin euro yatırım yaptı. 20 Temmuz 1997’de kalenin birinci taşı, bir seromoniyle yerleştirildi.
Kalenin ismi, ‘Guédelon Kalesi’ olacaktı.
Kalenin inşa edileceği yer de titizlikle seçildi. Kalenin etrafı, inşa sırasında en çok kullanılacak materyallerden kimilerinin temini için uygun kurallara mesken sahipliği yapıyor. Büyük bir orman, bir gölet, terk edilmiş bir taş ocağı ve çok dahası, kale etrafında bulunabiliyor.
Kalenin inşaatı o günden beri devam ediyor: İşte yıllar içindeki evrimi
Biraz da inşa sürecine bakalım:
Projenin bir artısı daha var: Turizm
Guédelon Kalesi, inşasının başladığı birinci yıllardan beri büyük bir turist merkezi olmaya devam ediyor. 2014 yılında paylaşılan bilgilerde kalenin her yıl 300 bine yakın turist ağırladığı, ortalama 3 milyon euro gelir elde ettiği tabir edilmişti.
Peki, projede öğrenilenler bugüne kadar işe yaradı mı? Evet, hem de çok değerli bir yerde:
Bu proje, pek çok kişi tarafından ‘gereksiz’ olarak nitelendiriliyor olsa da günümüz için bile büyük bir yarar sağlayabileceğini kanıtladı. Projede öğrenilen ve uygulanan inşa teknikleri, 2019 yılında yıkıcı bir yangınla karşılaşan Notre Dame Katedrali’nin tadilat sürecinde kullanıldı.
