İngiltere ve Avrupa ile birlikte Amerika’yı da alarma geçiren “Strep A” enfeksiyonları, aslında her kış çocuklarda boğaz enfeksiyonları ve bademcik iltihabına yol açmasıyla bilinen A kümesi beta hemolitik streptokok isimli bir bakteri nedeniyle oluşuyor.
Halk ortasında beta mikrobu olan bu bakteri, aslında yeni bir etken değil, yıllardır epey yaygın bir halde bilhassa kış aylarında boğaz enfeksiyonlarına yol açabiliyor ve penisilin tedavisi ile çok rahat tedavi edilebiliyor. Lakin pandemi sonrası periyotta bilhassa İngiltere’de Strep A’ya bağlı çocuk ölümlerinin akabinde oluşan telaşın nedenlerini anlatan Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Lideri ve Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, her yıl boğaz enfeksiyonlarına yol açan bu bakterinin, erişkinlerde görülen versiyonunun çocuklardaki artışına dikkat çekti.
‘Az insanı etkiliyor toplumda lakin, çok süratli öldürüyor’
Prof. Dr. Yavuz, “A kümesi beta hemolitik streptokok dediğimiz bakteri, aslında insanlarda sıklıkla enfeksiyona neden olan bir etken. Çocuklarda hepimizin bademcik iltihabı yani tonsillit dediğimiz tabloya yol açıyor. Erişkinde bademcik iltihabı daha az. Erişkinlerde daha çok deri, yumuşak doku enfeksiyonlarında çok sık karşımıza çıkıyor. Bu A kümesi beta hemolitik streptokoklar bazen daha derin dokulara yayılabiliyorlar. Mesela derialtı yağ dokusunun altındaki fasyalara yani kaslara tesir edebiliyorlar. Evvelden de bir devir ‘et yiyen bakteri’ diye gündeme gelmişti. Nekrotizan fasiit dediğimiz tabloya neden oluyorlar. Biz buna ‘invazif A kümesi beta hemolitik streptokok’ enfeksiyonları diyoruz. İnvaziv küme A streptokok enfeksiyonlarının derdi, çok süratli seyrederek vefata neden olması. Az insanı etkiliyor toplumda ancak, çok süratli öldürüyor. Şu anda dünyayı alarma geçiren durum, evvelden çocuklarda çok az görülürken, şimdilerde çocuklarda invaziv streptokok enfeksiyonlarında bir ölçü artış olması. Çocukta nasıl görülüyor bu? Yeniden derin dokulara yayılabiliyor bakteri, kaslara ulaşabiliyor. Bir de bilhassa viral enfeksiyon geçiren çocuklarda, akciğer enfeksiyonu yaparak kana karışıyor ve çok ölümcül tablolara neden olabiliyor. İngiltere’de tekrar yüzde 80 erişkinlerde görülüyor ancak çocuklarda görülme sıklığı yüzde 10’lardayken şimdilerde yüzde 20’lere çıkmış durumda” dedi.
‘Alarmda olmalarının bir nedeni de kızıl hadiselerinin çok artmış olması’
A kümesi beta mikroplarının bazen virüslerle enfekte olarak kimi toksinler yayabildiğini ve bu toksinler nedeniyle de çocuklarda ‘kızıl hastalığı’ tablosuna yol açtığını kaydeden Prof. Dr. Yavuz, bir öteki kaygı nedeninin de kızıl hastalığının görülme sıklığındaki artış olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Yavuz, şu bilgileri verdi:
Bu yıl ağır bir biçimde tesirli olan viral üst teneffüs yolu enfeksiyonlarının da çocuklarda beta mikrobunun daha derin dokulara tesir etmesini tetikleyebileceği istikametindeki hipotezlere de dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, kelamlarını şöyle sürdürdü:
‘Streptokok enfeksiyonlarında hepsinin tedavisi penisilindir’
Dünyayı bu kadar endişelendiren enfeksiyonun tedavisinin aslında çok kolay olduğunu kaydeden Prof. Dr. Yavuz, “Önemli olan süratle teşhis konması” diyerek şu bilgileri verdi:
‘Mümkün olan her durumda çocuğunuzu hastalıktan koruyun, aşısı varsa yaptırın’
Viral enfeksiyonların dolanımının bu kadar fazla olmasının da toplum açısından güzel olmadığını lisana getiren Prof. Dr. Yavuz, bilhassa “Çocuğum hastalansın, bağışıklık kazanır” düşüncesinin de çok yanlış olduğunu vurgulayarak ailelere şu ikazlarda bulundu: