Gezegenimizin geleceğini tehdit eden iklim değişiklikleri her geçen gün tesirini artırmaya devam ederken birçok farklı bölüm daha yeşil bir gelecek için atılımlar yapıyor. Karbon emisyonlarında değerli bir rolü olan havacılık da bu alanlardan biri.
İşte bu yüzden havacılık kesiminde öne çıkan isimler, daha etraf dostu hava araçları üretmek için kolları sıvamış durumda. Artık gelen bilgiler de bu bahiste değerli bir adım atıldığını gösteriyor. Uçak motorları deyince akla gelen birinci şirketlerden biri olan Rolls-Royce, Avrupalı havayolu şirketi easyJet ile birlikte dünyada bir prensip imza attıklarını açıkladı.
Hidrojen yakıtlı jet motoru muvaffakiyetle test edildi
Rolls-Royce ve easyJet, bugün yaptığı duyuruda bir hidrojen jet motorunu muvaffakiyetle test ettiklerini açıkladı. Rolls-Royce, dün yaptığı bir basın açıklamasında da bahse ait “dünyanın hidrojenle çalışan birinci çağdaş uçak motoru” ifadelerini kullandı. Her iki şirkette teknolojinin bir gün havacılık dalı kaynaklı sera gazı emisyonlarını yok etmesini umuyor.
Hidrojenin havacılıkta neden tercih edildiğinden de kısaca bahsedelim. Havacılık, etraf dostu hâle getirilmesi en güç sektörlerden biri olarak nitelendiriliyor. Bunun nedeni ise elektrikli uçak yapmanın elektrikli arabalardan çok daha güç olması. Elektrikli uçaklar konusunda ataklar sürse de güneş ve rüzgar üzere yenilenebilir güçlerle şarj edilebilen piller hala uzun uçuşlar için uygun değil. Bu yüzden de havacılık şirketleri, alternatif olarak karbondioksit yerine su buharı üreten hidrojen üzere daha pak yakıtlara yöneliyor.
Rolls-Royce ve easyJet, bir Rolls-Royce AE 2100-A uçak motorunu kullandıkları yer testini Birleşik Krallık’ta gerçekleştirdi. Avrupa Deniz Gücü Merkezi de yakıtı test için ülkedeki Orney Adaları’nda bulunan bir tesiste üretti.
Her iki şirket, bu ataklarıyla yeşil hidrojen adımlarını daha da ileri taşıyarak havacılıkta sıfır emisyon maksatlarına yönelik değerli bir ilerleme kaydetmiş oldu. Lakin, bu mevzuda hala yolun uzun olduğunu söyleyebiliriz. Bunun nedeni ise yeşil hidrojenin bugünlerde çok kıymetli ve yetersiz olması.
Yakıt olarak hidrojen kullanmak ne kadar yeşil? Bu yakıtın önündeki mahzurlar neler?
Hidrojenin ‘yeşil’ olarak nitelendirilmesinin nedeninin de rüzgar ve gelgit güçleriyle üretilmesinden kaynaklandığını belirtelim. Burada durum bu türlü olsa da günümüzde hala hidrojenin birden fazla gaz kullanılarak üretiliyor. Bu da kullanımı ile ilgili kimi tartışmalar yaratıyor. Hidrojenin nitekim faydalı olması, kullanılan güce bağlı. Şayet üretimde yenilenebilir güç yerine gaz kullanılırsa hidrojenin hiçbir manası kalmaz; zira bu süreç, gezegeni ısıtan karbondioksit emisyonlarının salınımına neden olur.
Uluslararası Hava Nakliyeciliği Birliği’ne nazaran hidrojen yakıtlı havacılık için bir mani daha var; yeni uçak dizaynları yapmak ve onlar için onay almak. Hava araçlarının hidrojenle çalışması için daha büyük yakıt depoları içerecek formda yine tasarlanması gerekiyor. Örneğin, The Guardian’a nazaran bir Boeing 747’nin 250.000 litre jet yakıtıyla gittiği arayı gitmesi için 1 milyon litreden fazla hidrojene gereksinimi var. Ayrıyeten daha evvel belirttiğimiz üzere yeşil hidrojenin yetersiz ve değerli olması bu bahisteki kimi mahzurlardan.
Tüm bunlara karşın yeşil hidrojenin yakında en azından kısa uçuşlarda kullanılabileceğini öngörmek mümkün. Avrupa Birliği’nin 2020’de yayınladığı bir rapor, 3.000 kilometre uzaklığa kadar gidebilen hidrojen motorlu uçakların 2035’te piyasaya sürülebileceğini gösteriyor. Kısa uzaklıklarda öne çıkan easyJet de Rolls-Royce ile olan iştirakinde bu mevzuda öne çıkmak istiyor. Hidrojen yakıtlı uçakların gelecekte hayatımızda nasıl bir yer edineceğini önümüzdeki yıllarda göreceğiz.
