Akciğer kanseri her yıl dünyada 1.7 milyondan fazla insanın vefatına neden olan önemli halk sıhhati meselelerinden biri. Hastalığın başlangıç evresinde ortaya çıkan belirti ve bulguların çoğunlukla fark edilmediğini ve bilhassa sigara kullanan şahıslarda öksürük üzere kıymetli belirtilerin büyük oranda gözden kaçabildiğini belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Bu durum akciğer kanserinin çok geç evrelerde fark edilmesine ve tedavi talihinin büyük oranda azalmasına sebep oluyor. Akciğer kanseri hakkında gerçek bilgi sahibi olmak, erken periyotta ortaya çıkan bulguları fark edebilmek ve risk faktörlerinin varlığında nizamlı aralıklarla tarama programlarına başvurmak çok önemli” açıklamasında bulundu. Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, Kasım Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı vesilesiyle kıymetli bilgiler verdi…
Akciğer kanserinin en kıymetli nedeni olan yaygın sigara kullanımı, olayların yüzde 85-90’ından sorumlu. Sigara tüketimi ile alakalı kanser gelişme riskinin sigaraya başlama yaşı, sigara içme mühleti ile paralellik gösterdiğini vurgulayan Anadolu Sıhhat Merkezi Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Sigara içenlerde akciğer kanserine yakalanma riski hiç içmeyenlere nazaran 20-40 kat daha fazla. Sigaranın bırakılmasıyla birinci günlerden itibaren ziyanlı tesirler azalmaya başlar ve sigaranın bırakılmasından 15-25 yıl sonra kişinin akciğer kanserine yakalanma riski 5-6 kat aralığına geriler” dedi.
Ailesinde akciğer kanseri olanlar daha fazla risk taşıyor
Akciğer kanseri büyük oranda tütün eserleri tüketimi ile ilişkilendirilmiş olsa da çevresel ve mesleksel risk faktörleriyle birlikte genetik faktörlerin de hastalığın ortaya çıkmasında tesirli olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Renksiz, kokusuz ve radyoaktif özellikte bir gaz olan radon gazı, akciğer kanserine neden olan sigaradan sonraki en kıymetli faktördür. Bunun yanı sıra iş ortamında asbest minerali ile temasa maruz kalan şahıslarda akciğer riski 6 kata kadar artış gösterebilir. Son olarak aile hikayesinde akciğer kanseri bulunan şahısların hayatın aşikâr bir devrinde ortaya çıkabilecek akciğer kanserine karşı 2 kat daha fazla risk altında olduğunu söyleyebilirim” diye konuştu.
Öksürük, nefes darlığı ve ani kilo kaybına dikkat
Birçok akciğer kanserinin yayılım gösterene kadar bulgu vermeyebildiğine dikkat çeken Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Öksürük, nefes darlığı, göğüs ağrısı, ani kilo kaybı, tıpta hemoptizi olarak isimlendirilen kanlı öksürük ve tekrarlayan akciğer enfeksiyonları akciğer kanserinin bir bulgusu olabilir. Riskli küme olarak değerlendirdiğimiz 55 yaş üzeri, 35 paket/yıl ve daha fazla sigara içen yahut 15 yıldan daha kısa mühlet evvel sigarayı bırakmış bireylerde yılda bir defa düşük yoğunluklu bilgisayarlı tomografi tarama olarak önerilmektedir. Erken teşhis için ayrıyeten sistemli tabip denetimleri de ihmal edilmemeli” dedi.
Tanı için görüntüleme sistemleri uygulanmalı
Akciğer kanserinin kesin teşhisinin biyopsi ile gerçekleştiğini söyleyen Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Hastanın hikayesinde yer alan kıymetli noktalar ve klinik muayenesinde saptanan bulgular doğrultusunda genel bir kanaat oluşur lakin bu semptomların laboratuvar ve radyoloji tetkikleri ile desteklenmesi kaidedir. Akciğer kanseri tanısı için kullanılan tetkiklerin başlıcaları, direkt grafi, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR), pozitron emisyon tomografisi (PET), bronkoskopi, transtorasik ince iğne aspirasyon biyopsisi, mediastinoskopi, torakoskopi, görüntü yardımlı göğüs cerrahisi (VATS) ve torakotomi halinde sayılabilir. Daha sonraki süreçte hastalığın evrelendirilmesi, tercih edilecek tedavi formülünün belirlenmesi ve organ tutulumunun tespiti üzere kıymetli noktaların belirlenmesi için doktor tarafından gerekli görülen öbür görüntüleme yolları uygulanabilir” açıklamasında bulundu.
Uygun tedavi için hücrenin tipi belirlenmeli
Akciğer kanserinde hastaya ve hastalığa uygun tedavi sisteminin tercih edilmesi için öncelikle kanserli hücre tipinin belirlenmesi ve kanser evresinin yanlışsız bir biçimde tanımlanması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Erken evre küçük hücre dışı akciğer kanserinde uygulanabilecek en kesin tedavi prosedürü kanserli kitlenin cerrahi teknikle çıkarılmasıdır. Ameliyat olabilecek evredeki tüm kanser hastaları için gerekli imkanlar değerlendirilmeli ve birinci olarak kitlenin cerrahi operasyon ile çıkarılması üzerinde durulmalıdır. Daha sonraki süreçte hastalığın evresine nazaran kemoterapi, immünoterapi ya da akıllı ilaçlar ve radyoterapi üzere usuller tedaviye eklenebilir. Küçük hücreli akciğer kanserinde ise erken evrede tedavi, kemoterapi ve radyoterapinin birlikte uygulanmasını içerir. Bu tümörde cerrahi tedavinin yeri çok kısıtlı” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
