Sosyal medya platformları her ne kadar birçoğumuzun boş vaktini geçirmek için âlâ araçlar olsalar da birçok olumsuz duruma da yol açabiliyor. Bilindiği üzere her geçen gün toplumsal medyada garip akımların yahut görüntülerin viral olduğunu görüyoruz. İşte bu trendler, kimi dehşetli olayların yaşanmasına neden olabiliyor.
Örneğin yakın vakitte viral görüntüler yüzünden ABD’de araba hırsızlıklarının arttığını gösteren bilgiler ortaya çıkmıştı. Bunun dışında TikTok üzere mecralarda yayılan akımların küçük çocukların vefatına yol açtığı bile sav edilmişti. Artık yapılan bir araştırma ise platformlarda tanınan olan bu görüntülerin sırf insanlara değil, hayvanlara da önemli ziyanlarının olduğunu gösterdi.
Sosyal medyadaki tanınan görüntüler hayvan istismarını önemli oranda artırıyor
Sosyal Medya Hayvanlara Uygulanan Şiddet Koalisyonu (SMACC), toplumsal medyadaki trendlerin hayvan istismarını artırdığını açıkladı. Viral görüntülerin birtakım içerik üreticilerinin kendi kanallarına yırtıcı hayvanları alet etmesini sağladığını belirten kurum, bu sonuçlara 13 hayvan muhafaza tertibinin takviyesiyle yapılan bir araştırma sonucunda ulaştı.
Facebook, YouTube, Instagram, TikTok ve Twitter üzere önde gelen platformlarda 2021 ila 2022 ortasında çıkan 840 görüntünün incelendiği çalışmada uzmanlar, içlerinde jenerasyonu tükenmekte olan örümcek maymunu, yengeç yiyen şebek, kaplanlar ve orangutanlar dahil olmak üzere 97 cinsin evcil hayvan olarak tutulduğunu tespit etti. Kısa bir aramayla, bebek bezli yahut tasmalı aslanlara, kıyafet giyen yahut uygunsuz besinlerle beslenen maymunlara ve çok daha fazlasına ulaşılabildiği belirtildi.
Videolarda gördüğünüz davranışlar doğal değil
Uzmanlar, her ne kadar daha az tehlikede olan hayvanlarda bu görüntüler eğlenceli görünse de bu içeriklerde gördüğümüz davranışların çoğunluğunun doğal olmadığını ve yanlış anlaşıldığına dikkat çekti. Buna bir örnek olarak da bir ortalar epey tanınan olan yavaş loris çeşidinin gıdıklandığı görüntüler örnek verildi. Yani bu görüntüde gördüğünüz davranış hayvan için hiç düzgün bir şey değil.
Uluslararası Hayvan Muhafaza kuruluşunun lideri Alan Knight da buna ait IFLScience’a yaptığı bir açıklamada buna ait, “Lorislerin savunmasız kalması için satılmadan evvel tırnak makası yahut tel kesiciler ile dişleri kesiliyor. Gıdıklanmak için kollarını kaldıran şirin lorislerin bu hareketi aslında kendini muhafaza düzeneği. Kollarını, dirseğindeki zehirli bir toksini yalamak için kaldırıyor. Bunun nedeni ise kendisini esir tutan bireye karşı kendini savunmak.”
İnsanların daha şuurlu olması, hayvanların acı çektiğini bilmesi gerekiyor
SMAAC’den Nicole O’Brien de açıklamalarında insanların bu hususta bilgili olması gerektiğine vurgu yaparak şunları ekliyor “Sosyal medyada dolaşan birden fazla insan, bu 30 saniyelik görüntülerde hayvanlara karşı yapılan büyük zulmü görmüyor. Bu içeriklerdeki bireyler, evcil kaplanını sütle besleyen sevgi dolu bir sahip üzere görünebilir lakin aslında görmeleri gereken şey, çok fazla acı çekmiş yahut çekecek olan tehlikedeki bir türdür.”
İnsanların meskenlerinin yırtıcı hayvanlar için hem fizikî hem de ruhsal olarak ziyan verdiğini söyleyen uzmanlar; hayvanların bu durumunun yasa dışı hayvan ticaretini desteklemenin yanı sıra hayvan refahını tehdit ettiğini ve kuşağı tükenmekte olan tiplerin korunmasına ziyan verdiğini de ekliyor.
Uzmanlara nazaran toplumsal medya platformları gereğince efor göstermiyor
Ayrıca rapor, kıyafet giydirme üzere doğal olmayan örneklerin yanı sıra hayvanlara yönelik fiziksel ve cinsel istimarın olduğu birçok görüntüye ulaştığını da ekliyor. Bu görüntülerin platformlara bildirildiği; lakin çok azının kaldırıldığı da açıklamalar ortasında bulunuyor. SMAAC, IFLScience’a yaptığı bir açıklamada, toplumsal medya platformlarının gereğince uğraş göstermediğine ve hayvanlara yönelik şiddetin çok fazla olduğunu şöyle açıklayarak ihtarda bulunuyor:
“Platformlar, açıkçası bu içeriklerle başa çıkmak için yeterince gayret göstermiyor, otomatik olarak kaldırılmalarını sağlayamıyor. Rahatsız edici içerikleri bildirmeleri için kullanıcılara güveniyorlar lakin yeniden de bu onları kaldırmıyorlar. Raporumuzun gösterdiği şey, bu kadar az uğraşın gösterilmesinin yırtıcı hayvanlar için bir zulüm döngüsüne yol açtığıdır. Onların sorumluluklarından kaçınmayı bırakıp harekete geçmeye çağırıyoruz.”
Son olarak fecî durumun engellenmesinde toplumsal medya platformları kadar bize de büyük misyon düştüğünü eklemek gerek. Bu şekil hayvan istismarı içeren görüntüleri izlemekten ve yaymaktan olabildiğince kaçınmamız ve gördüğümüzde bildirmemiz gerekiyor. Bu halde diğerlerinin da bu türlü şeyler yapmasının önüne geçebilir ve üzerimize düşeni yaparak hayvanların korunmasında rol oynayabiliriz.