KIŞ ALERJİLERİNE DİKKAT!
Kış mevsiminin gelmesiyle birlikte gribal semptomlar ve alerji semptomları birbirine karışmış durumda. Bilhassa gribal enfeksiyonların alerjik tepkileri tetiklediğine dikkat çeken Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği Üyesi (AID) Doç. Dr. Murat Cansever, “Kış aylarında artan viral enfeksiyonlar ve hava kirliliği astım ve alerjik nezle üzere hastalığı olan çocuklar için büyük risk taşıyor. Kış aylarında tüm dünyada artan viral enfeksiyonlar, alerjik hastalıkları tetikleyerek görülme sıklığını artırıyor. Enfeksiyonlar dışında, mesken içi alerjenler ve artan hava kirliliği de teneffüs yolu mukozasını bozarak alerjik semptomları ve astım ataklarını tetiklediği için bu mevsimde daha dikkatli olunmalı” dedi.
Kış mevsimiyle birlikte ortaya çıkan alerjik yakınmaların birçok nedeni var kuşkusuz. Artan hava kirliliği, kapalı alan kullanımının artışı ve doğal olarak konut içi alerjenlere daha fazla maruz kalınması, gribal enfeksiyonların artması üzere birçok neden kış alerjilerinin en büyük tetikleyicileri ortasında gösteriliyor. Alerjik hastalıkların, dünya çapında giderek sıklığı artan kronik hastalıklardan biri olduğuna dikkat çeken Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği Üyesi (AID) Doç. Dr. Murat Cansever, alerjik hastalıkların günümüzdeki artışının yalnızca genetik faktörler ile açıklanamadığını, gelişen dünyada sanayileşme ile başlayan hayat kaidelerinde değişme, beslenme alışkanlıklarının değişmesi, kentsel hayat oranının artması, mesken dışı ve içi ortamın kirliliğinin artması, sık antibiyotik kullanımı ve sigara maruziyeti üzere çok farklı nedenlerin alerjik hastalıkları tetiklediğini söyledi. Bilhassa kış alerjilerine dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çeken Doç. Dr. Murat Cansever, mevzuyla ilgili şunları anlattı:
“Kış alerjilerinin çoğunluğu iç ortamlardadır. Beşerler bilhassa kâfi havalandırma yapılmayan iç ortamlarda daha fazla müddet vakit geçirdikleri için kış alerjilerine bağlı semptomlarla müsabakaları daha yüksektir. Kış alerjilerinin en sık nedenleri mesken tozları, konut tozu akarları, küf sporları, böcek dışkıları ve kabuklarıdır. Soğuk hava ve nem ile bilhassa mesken içi atmosferinde solunan havadaki artan küf, mesken tozu akarı üzere alerjenler, iç ortam ısısını ve neminin artmasını çok sever ve süratle çoğalırlar. Buna bağlı olarak şahısta hem cilt hem de teneffüs yolu alerjileri gelişebilir. Kış aylarında atmosferin hava ısısının önemli azalması ile birlikte soğuk havaya temas sonrası ciltte halk ortasında kurdeşen olarak bilinen ürtiker biçiminde cilt alerjisi gelişir. Ayrıca astım ve alerjik nezle olan hastaların; soğuk havanın teneffüs yolunu olumsuz etkileyip hasar oluşturması sonrası bu hastalıklara bağlı semptomları artabilir.”
“EV İÇİ ALERJENLER ASTIM ATAKLARINI TETİKLEYEBİLİR”
Ayrıca kış aylarında artan viral enfeksiyonlar ve hava kirliliğinin astım, alerjik nezle üzere alerjik hastalığı olan çocuklar için risk faktörü oluşturduğunu da söyleyen Cansever, “Kış aylarında tüm dünyada bu viral enfeksiyonlar çok sık görülür. Süratle bulaşıcı özelliği olan bu enfeksiyonlar alerjik hastalıkların semptomlarını artırabilir. Enfeksiyonlar dışında, konut içi alerjenler, artan hava kirliliği teneffüs yolu mukozasını bozarak alerji semptomlarını ve astım ataklarını tetikleyebilir” diye konuştu. Tüm bu durumların kişinin; günlük toplumsal hayatında, iş hayatında ve çocuk hastalarda okul serüveninde önemli biçimde ömür kalitesini bozduğuna dikkat çeken Cansever, bu atakların iş gücü kaybı, çocuklarda eğitim aksaması, okul muvaffakiyetinde düşme üzere zorlukları da beraberinde getirdiğini belirtti.
SOĞUK ALERJİSİNDE ANAFLAKSİYE DİKKAT!
Kışın sıklıkla görülen soğuk alerjisinin az de olsa anafilaksiye yol açarak hayatı tehdit edebileceğini söyleyen Doç. Dr. Cansever, “Daha evvel yaşanmış anafilaksi hikayesi olan hastalarda epinefrin hazır enjektör bulundurulması ve bu enjektörün hakikat kullanımının çok güzel bilinmesi gereklidir. Bununla birlikte ender de olsa anafilaksi üzere hayatı tehdit eden olayları en aza indirmenin yolu soğuk alerjisi olan bireylerin soğuktan ve soğuk sudan uzak durmasıdır. Soğuk alerjisi olan bireylerin kış aylarında kalın giyinmesi ve soğuğa maruz kalınan süreyi azaltması gerekmektedir” dedi.
ALERJİ VE GRİBAL ENFEKSİYONU NASIL AYIRIRIZ?
Soğuk alerjileri kışın sık görülen gribal enfeksiyonlarla misal semptomlar da gösterebiliyor. Pekala nasıl ayırt edileceğiz? O mevzuda da Doç. Dr. Murat Cansever şunları söylüyor:
“Kış alerjileri semptomları ve soğuk algınlığı semptomları birbirine çok benzeridir ve ayırt etmek zordur. Alerji rastgele bir yaşta gelişebileceği üzere yıllarca semptom olmaksızın birebir konutta birebir hususlarla alerji olmadan yaşamak kelam konusu olabilir. Daha evvel hiç alerjisi olmayan bir bireyin tüm semptomlarını mutlak soğuk algınlığına bağlamak yanlıştır. Bireyde yeni gelişmiş olabilecek alerjiler asla unutulmamalıdır. Bu iki klinik durumu ayırt ederken; semptomların birkaç haftadan uzun sürmesi daha çok alerji lehine bir durumdur, aniden ortaya çıkan semptomlar daha evvelden alerjisi olmayan bireylerde sıklıkla soğuk algınlığı ile ilgilidir. Ayrıyeten soğuk algınlığında ateş eşlik edebilirken, alerjik hastalıklarda ateş olmaz. Soğuk algınlığında olan ağrı ve beden kırgınlığı, alerjik hastalıklarda tipik olarak görülmez. Soğuk algınlığı olan hastalarda boğaz ağrısı daha sık eşlik ederken alerjik hastalıklarda daha az görülmektedir.”
Kış aylarında görülme sıklığı artan grip, nezle, farenjit üzere viral teneffüs yolu enfeksiyonlarının bilhassa astım hastalarını olumsuz etkileyip astım denetimini bozabileceğini de söyleyen Cansever şöyle devam etti: “Bu nedenle astım ve alerjik nezle hastalarında kışın olumsuz etkilenmeyi azaltmak hedefli uygun mevsimde grip aşısı yapılması yararlı olacaktır. Bu aşının yapılmasının en azından influenza virüslerine bağlı gelişen astım ataklarını önleyebileceği bilinmektedir.”
YIKANABİLEN MASKELER ASTIMI TETİKLEYEBİLİR!
Çocuklarda maske kullanımı konusunda aklında soru işaretleri bulunan aileler için de kıymetli bilgiler veren Cansever, “Maske iki yaşın üzerinde özel sıhhat sorunu olmayan çocuklarda kullanılabilir. Teneffüs yolları küçük olması nedeniyle nefes almakta oluşabilecek zahmet nedeniyle 2 yaş altı çocuklarda maske takılmaması önerilir. Maske seçiminde yüze tam oturan, burnu ve ağzı tam kapatan TSE onaylı eserler tercih edilmelidir. Bu eserlerin alerji riski düşük, lateks, paraben, naylon üzere hususlar içermeyen özellikte olması önemlidir” dedi. Maske takmanın astımı tetiklediğini gösteren bilimsel çalışma olmadığının da altını çizen Doç. Dr. Murat Cansever, “Şu ana kadar yapılan bilimsel çalışmalar astım atağında olmayan, astım semptomları denetim altında olan hastalarda maske kullanımının rastgele bir sorun oluşturmadığını ve astımı tetiklemediğini gösterdi. Lakin bez maske kullanımında, maskenin parfümlü deterjan yahut yumuşatıcı ile yıkanması sonucu astım hastalığı tetiklenebilir.
KİMLER RİSK ALTINDA? HANGİ TEDBİRLER ALINMALI?
- Kış aylarında bilhassa daha evvelce bilinen astım, alerjik nezle, egzama, kronik ürtiker (kurdeşen) üzere hastalıkları olan bireyler,
- Yaşadığı dış ortam ısısı olağan kış ayları ortalama hava sıcaklığının çok daha altında olan ve iç ortam neminin çok fazla arttığı bölgelerde yaşayan bireyler,
- Yaşanılan bölgede artmış endüstriyel alt yapıya bağlı oluşabilecek hava kirliliğinin artışı ve bu bölgelerde yaşayanlar,
- Kış aylarında nemin artması sonrası artan mesken tozu akarları, her çeşit kumaş çeşidinde yaşayabilmektedir. Sıklıkla yün yastık, yorgan ve yatakta, kadife perdeler üzere alanlarda yüksek oranda bulunurlar. Bu kumaşları kullananlar da risk altında.
- Kullanılan yatak, yastık ve yorgan yün/kuştüyü olmamalı ve mümkünse akar geçirmeyen tıbbi özel kılıflarla kaplanmalı. Mümkünse halılar kaldırılmalı, değilse büyük bir halı yerine küçük ince bir kilim kullanılmalı. Kalın perdeler yerine stor yahut tül perde tercih edilmeli.
- Yaşanılan odada mümkün hayli az eşya bulundurup kitap ve oyuncak üzere eşyalar kapalı dolaplarda saklanmalı.
- Akarların çok ağır olarak yaşayabileceği tüylü ve peluşlu oyuncaklar uzaklaştırılmalı.
- Her hafta en az bir kez HEPA filtreli yahut yüksek vakumlu elektrik süpürgesi ile tüm oda temizlenmeli.
- Alerjik hastalığı olan bireyler, kış aylarında öteki mevsimlere oranla daha fazla artan hava kirliliği olan ortamlardan uzak durmalı, kalabalık ve havalandırması olmayan kapalı ortamlarda uzun müddet bulunmamalı.
- Sigara maruziyetinden uzak durulmalı
- Soğuk havanın teneffüs yollarını etkilememesi için ağız, burun ve göz üzere organlar âlâ korunmalı
- Soğuk alerjisi olan bireylerin kış aylarında kalın giyinmesi ve soğuğa maruz kalınan süreyi azaltması gerekir.
- Alerjik hastalar, hava kirliğinin ağır olduğu ortamlardan uzak durmalı, kreş/okul üzere genel ortamlarda hijyen kurallarına dikkat etmeli ve sık sık eller yıkanmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
