Ocak ayının birinci haftası, dünyanın en tanınan tüketici elektroniği fuarına (CES 2023) konut sahipliği yaptı. Otomotiv tutkunları da etkinlikler boyunca birbirinden hoş konsept ve seri üretim araçlarla tanışma imkanı yakaladılar. Webtekno grubu olarak dikkatimizi çeken konulardan bir tanesi, tanıtılan arabaların direksiyonları oldu.
Belki sizler de fark etmişsinizdir; CES 2023’te tanıtılan Peugeot Inception, RAM 1500 Revolution, Sony Honda Mobility Afeela ve BMW i Vision Dee üzere arabalar, çember şekilli direksiyon simitlerine sahip değillerdi. Dizayncılar bunun yerine sekizgen ve “kelebek” dizaynlar tercih etmişlerdi. Bayram değil seyran değil, nereden çıktı bu garip dizaynlara sahip direksiyonlar?
Çember halinde olmayan direksiyonlar yeni değiller. Hatta geçmişleri 1920’li yıllara dayanıyor.
Fransız araba şirketi Avions Voisin, 1923’te tasarladığı yarış arabası “C6 Laboratoire”de kare direksiyon kullandı. Şirkete nazaran bu tasarım, yarış pilotunun görüş açısını iyileştirecekti.
Avions Voisin tarafından kullanılan tasarım, yıllar içerisinde pek de ilgi görmedi. Lakin 1960’lı yıllara geldiğimizde hem Chevrolet hem de Plymouth, dairesel olmayan direksiyonlu otomobillerle karşımıza çıktılar. Chevrolet, seri üretime geçmeyen Testudo isimli modelde, Plymouth ise tüketicilere de sattığı Fury modelinde yuvarlak olmayan direksiyon dizaynları tercih etti. 1970’te ise bu sefer de İngiliz üretici Leyland, çokgen direksiyon dizaynını kullanmıştı.
Chevrolet, Plymouth ve Leyland da tıpkı Avions Voisin üzere düşünüyordu.
Çember biçiminde olmayan bir direksiyon hem yol hem de gösterge ekranı için avantajlıydı. Görüş açısı hakikaten de artmıştı. Ayrıyeten sürücüye daha fazla diz aralığı kalıyordu. Bu da ekstra konfor demekti.
İşte bu nedenler, yıllar boyunca kimi otomotiv üreticileri tarafından kabul gördü ve tercih edildi. 2000’li yıllarda Lamborghini Gallardo ve Audi RS 4 üzere birtakım üst segment arabalarda gördüğümüz kare direksiyonlar, 2010’lu yıllarda LaFerrari ve Aston Martin DB11 üzere modellerde tercih edildiler.
Yeniden bugüne döndüğümüzde, aslında değişen bir şey olmadığını, otomotiv tasarımcılarının tercih ettikleri dizaynların araçlara hayat verdiklerini görüyoruz. Mercedes-Benz ve Volkswagen üzere kimi markalar ise D harfi formunda dizaynlar tercih edip diz aralığını artırıyorlar.
Tesla’da ise daha da değişik bir durum var. Şirket, “kelebek” olarak anılan bir tasarım tercih ediyor.
Bu dizaynda direksiyonun üst kısmı bulunmuyor. U dönüşü yapmak, şoför için tam bir işkence! Neyse ki şirket, yıllar boyunca tek seçenek olarak sunduğu kelebek direksiyondan nihayet vazgeçti. Dileyen tüketiciler, bundan sonraki süreçte çember direksiyona sahip Tesla Model S ve Model X tercihinde bulunabilecekler.
Sürüş teknolojileri geliştikçe, direksiyonlar daha gelişmiş yapılara sahip olacaklar. İşte o gün geldiğinde, daire direksiyonlar yerine kare yahut dikdörtgen biçimlerdeki direksiyonlar daha çok yaygınlaşacaktır.
Haberimizin başında; Peugeot Inception’da direksiyon simidi olmadığını söylemiştik. Şirket bu arabada, oyun konsollarından esinlenerek geliştirdiği “Hypersquare” isimli bir sistem kullanıyor. Dikdörtgen görünümlü direksiyonu bir tablet haline getiren mühendisler, aracın denetiminin bu kısım üzerinden yönetilmesine imkan tanıyorlar. Bu cins teknolojiler geliştikçe direksiyon simidine duyulan gereksinim azalacak ve farklı dizaynlara sahip direksiyonlar tüketiciye ulaştırılacak üzere görünüyor.
En son noktaya geldiğimizde ne mi olacak? Direksiyon, tarihin tozlu raflarına gömülecek!
CES 2023’te sahne alan bir öbür otomotiv şirketi de Chrysler olmuştu. Şirket, Synthesis ismini verdiği kokpiti tanıtmış, bu kokpitte direksiyona yer vermemişti. Bunun nedeni, üçüncü düzey otonom sürüş sistemiydi. Ultra gelişmiş yapay zeka, direksiyona duyulan gereksinimi ortadan kaldıracaktı. İşte o günlere geldiğimizde büsbütün fonksiyonsuz hale gelecek olan direksiyonlar, çok büyük bir ihtimalle tarihe gömülecekler…
- Kaynaklar: Carscoops, Stellantis, Avions Voisin
