Arabanızla yokuş aşağı giderken gaza basmak yerine vitesi boşa alırsanız daha süratli gideceğinizi, üstelik bunu yaparken yakıt da harcamayacağınızı düşünmüş olabilirsiniz. Dışarıdan bakıldığında tam manasıyla “kazan-kazan” sistemi üzere görünüyor değil mi?
Peki durum nitekim o denli mi? Yokuş aşağı giderken vitesi boşa almak düşünüldüğü üzere yakıt tasarrufu sağlıyor mu? İçeriğe geçmeden söyleyelim, bu durum hayatınızı riske atması yetmiyormuş üzere birden fazla otomobil için yakıt tasarrufu sağlamıyor.
Burada aslında iki durum var!
Karbüratörle çalışan eski otomobillerde boşa almak çok çok az da olsa yakıt tasarrufu sağlayabilir ancak trafikte olan birden fazla araç için vitesi yokuşta boşa almanın yakıt tasarrufu sağlamadığını, tam bilakis yakıt tüketimini artırdığını biliyoruz.
Modern araçlarda aracınız yokuş aşağı gittiğini anladığı anda motora yakıt vermeyi keser. Zira yokuşun sağladığı ivme ve daha öncesindeki suratınız motorun çalışmaya devam etmesini sağlayacak gücü halihazırda oluşturur. Bu noktada motorunuz çok az ya da “hiç” yakıt harcamadan çalışır vaziyette olur. Bu yakıt kesme sürecini ise elektronik denetim ünitesi (ECU) tarafından çalıştırılan elektronik yakıt enjeksiyonu yapıyor.
Aslında vitesi boşa aldığınızda yakıt harcamış olursunuz.
Modern araçlarda yokuş aşağı giderken vitesi boşa aldığınızda motor ile tekerlekleri birbirinden ayırırsınız. Yani motorun çalışmaya devam etmesi için rölantide çektiği yakıt kadar yakıt çekmesi gerekir. Halbuki araç boşta olmasa tekerleklerin yokuşta kazandığı ivme motora aktarılacak ve yakıta gereksinim duymadan çalışmaya devam etmesi sağlanacaktı.
Eski otomobillerde yokuş aşağı giderken aracı boşa almak “bir miktar” yakıt tasarrufu sağlıyor. Pekala ne uğruna?
Eski kuşak otomobillerde, akıllı denetim sistemi olmayan karbüratör vardı. Mekanik bir aygıt olan karbüratör, motora yakıt enjekte ediyordu. İşte karbüratör, aracın yokuş indiğini anlamadığı için motor zamanına nazaran yakıt göndermeye devam eder. Bu sebeple rölantiye nazaran yakıt tüketimi bir ölçü fazla olabilir, lakin buna karşın eski jenerasyon otomobillerde dahi viteste otomobil kullanmak güvenliğiniz için gerekli.
Yokuş inerken vitesi boşa almak neden canınızı tehlikeye atıyor?
Şu ana kadar vitesi boşa almanın yakıt tüketimine olan tesirinden bahsettik. Aslında yakıt tüketiminden daha kıymetli olan bir durum var: güvenlik.
Aracınızla yokuş aşağı inerken vitesi boşa aldığınızda tekerleklerin motorla kontağını kesmiş oluyorsunuz. Bu da aracın kontrolsüz bir halde hızlanmasını sağlıyor, zira motoru çalışır tutmak için gerekli direnç ortadan kalkıyor.
Bu denetimsiz hızlanma, yüksek suratın yanında fren aralığını de kıymetli ölçüde artırıyor. Zira “motor freni” dediğimiz ve aracın durmasına yardımcı olan güç büsbütün ortadan kalkıyor ve fren evresinde yalnızca balatalara güvenmek zorunda kalıyoruz. Bu durum birebir vakitte balataların daha çok ısınmasına ve frenlerin tutmaması yahut çok az tutmasına neden oluyor. Yüksek süratte giderken frenlerin tutmadığı bir senaryo hayatınızı riske atabilir.
Vitesi boşa almak anlık yansılar gerektiğinde yavaş kalmanıza sebep olabilir.
Aracınızın vitesini boşa alıp yüksek süratte giderken ansızın hızlanmanız gerektiğini düşünelim. Bu türlü bir senaryoda önce aracı tekrar vitese geçirmeniz gerekir. İşte tahminen de o 1 saniyelik vakit farkı bile kaza yapmanıza sebep olabilir. Bu sebeple aracı her vakit “doğru viteste” kullanmaya devam etmek gerekiyor.
Bugün sizlere aracınız yokuş aşağı giderken vitesi boşa almanın yakıt tüketimine tesirinden ve güvenlik konusundaki kusurlarından bahsettik. Bu üslup içeriklerin devamının gelmesini istiyorsanız yorumlarda belirtebilirsiniz.
- Kaynaklar: Lightfoot, Quora
